B4, T9, paragraaf 3, voelen, proeven en ruiken

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Thema 9

Het zintuig

 

Paragraaf 3

Voelen, proeven en ruiken

Doelen

9.3.1 Je kunt aangeven waar de zintuigen in je huid liggen en op welke prikkels deze zintuigen reageren.

9.3.2 Je kunt aangeven waar het reukzintuig ligt en op welke prikkel dit zintuig reageert.

9.3.3 Je kunt aangeven waar het smaakzintuig ligt en op welke prikkels dit zintuig reageert.

In deze lesson up:

• Instructie paragraaf 3
• Maken paragraaf 3

Introductie paragraaf 3

Eén van de klachten bij Corona was het verliezen van smaak en geur, maar wat hebben deze met elkaar te maken? 

Een klein experiment!!!

Probeer te proeven zonder geur en waarom werkt de Air-Up?

Zintuigen in de huid

Tastzintuigen

Drukzintuigen

Koudezintuigen

Warmtezintuigen

Pijnpunten (pijnzintuigen)

Tastzintuigen

Deze liggen in tastknopjes. Tastzintuigen liggen vlak onder de opperhuid en reageren op lichte aanraking van je huid.

Drukzintuigen

Liggen dieper in de huid. Ze reageren wanneer er op je huid wordt gedrukt. Drukzintuigen zijn belangrijk bij het regelen van de kracht waarmee je iets vastpakt.

Koudezintuigen

Een ijsblokje voelt koud aan. Je huid geeft namelijk warmte af aan het ijsblokje. De huid koelt op die plek af. Dit prikkelt de cellen van het koudezintuig.

pijnpunten (pijnzintuigen)

Pijnpunten verschillen van de andere zintuigen:

• Pijnpunten zijn de vrije uiteinden van gevoelszenuwen. Ze zitten dus niet in knopjes of groepjes. 

• Pijnpunten zijn gevoelig voor verschillende prikkels, zoals een te hoge temperatuur of chemische prikkels (zoals het eten van hete pepers).

• Pijnpunten komen op allerlei plaatsen in je lichaam voor, ook in dieper gelegen organen. In de hersenen zitten geen pijnpunten.

Proefje!

De werking van het koude zintuig en het warmte zintuig.

Wie wil dit uitproberen? 

Het reukzintuig

Bovenaan in de neusholte liggen in het neusslijmvlies de reukzintuigcellen met reukharen  Deze vormen het reukzintuig. Deze zintuigcellen worden geprikkeld door geuren.

Het smaakzintuig

bevindt zich in het oppervlak van de tong. Over de tong lopen fijne groefjes. Aan de zijkanten van die groefjes liggen de smaakknopjes

Hier liggen de smaakzintuigcellen. Ze reageren op opgeloste stoffen. Ze onderscheiden alleen zoet, zuur, zout, bitter en umami (hartig).

Waarneming

Omschrijven

Even in de herhaling!

Waarnemen gaat namelijk gedeeltelijk over feiten. Die feiten kun je omschrijven zonder je mening te geven. Bijvoorbeeld ‘Suiker is zoet’. Omschrijven zoals de feiten zijn, noem je objectief. Een waarneming kan ook een mening zijn. Bijvoorbeeld ‘Een frietje ruikt lekker’. Beschrijven met een mening noem je subjectief.

Waarneming

Wat zie je op dit plaatje?

Waarnemingen kunnen dus verschillend zijn!!!

Kun je het plaatje ook objectief beschrijven?

OBJECTIEF BESCHRIJVEN

Binnen het biologische onderzoek is het heel belangrijk om dingen objectief te kunnen beschrijven!

Bijv: 'de geur die van deze vrucht afkomstig is, is nogal een sterke geur' ipv 'deze vrucht stinkt!'

Huiswerk 

Lezen: thema 9 paragraaf 4 en 5

Maken: Thema 9 paragraaf 3 en 4

Leren: flitskaarten basisstof 1

en maken test jezelf