Havo H25 Kostensoorten - Les 1

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Havo H25 Kostensoorten

Waarom is kennis van kostensoorten nodig ?

• Juist kunnen berekenen van kosten per product / dienst zodat je:
• weet waar je geld naartoe gaat
• kunt vergelijken met concurrenten (benchmarken)
• kunt bijsturen op onderdelen van het proces
• tot een 'goede' verkoopprijs kunt komen

25.1 Inkopen

Zowel een handelsonderneming als een onderneming met omvormingsproces (een fabrikant bijv.) hebben te maken met kosten van ingekochte goederen. 

Brutowinstberekening handelsonderneming 

Omzet = afzet x verkoopprijs 

Inkoopwaarde van de omzet = afzet x inkoopprijs -

Brutowinst 

Van omzet naar nettowinst

Omzet 

Inkoopwaarde omzet -

Brutowinst 

Overige kosten              - 

Nettowinst

Bij dit onderdeel worden vaak vragen gesteld waarvoor je moet rekenen met procenten. Over rekenen met procenten is in de studiewijzer een instructieblad opgenomen 

Thom verkoopt 40 jassen voor € 99,00 per stuk. De inkoopprijs was € 35. Bereken de omzet.

Btw blijft buiten beschouwing voor deze opdracht.

Thom verkoopt 40 jassen voor € 99,00 per stuk. De inkoopprijs was € 35. Bereken de winstopslag als percentage van de inkoopprijs.
Btw blijft buiten beschouwing voor deze opdracht.

Grond- en hulpstoffen, materialen

• Grondstoffen maken deel uit van het eindproduct
• Hulpstoffen zijn nodig om de productie mogelijk te maken, maar komen niet in het eindproduct terug
• Materialen zijn bijvoorbeeld verpakkingsmaterialen

Welke stelling is juist?

1. grondstoffen vind je niet terug in het eindproduct
2. grondstoffen vind je terug in het eindproduct
3. hulpstoffen vind je terug in het eindproduct
4. grond- en hulpstoffen vind je terug in het eindproduct

Een ondernemer koopt een tafel in voor €2.420,- incl. 21% btw. De winstopslag op de inkoopprijs bedraagt 40%. Wat is de consumentenprijs inclusief 21% btw.

1. €3.388,-
2. €3.238,59
3. €6.050,-
4. €4.099,48

De inkoopprijs van een Magnum is €0,55. De verkoopprijs bedraagt €2,10 exclusief btw.
Wat is de winstopslag als % van de verkoopprijs?

25.2 Duurzame productiemiddelen

• Ander benaming van vaste activa; activa die meer dan één productieproces meegaan. 
• kosten die hiermee samenhangen: 
• afschrijvingskosten (zie aparte les in LessonUp) 
• interestkosten (rente over kapitaal wat gemiddeld geïnvesteerd is in productiemiddel
• complementaire kosten; kosten die samenhangen met gebruik en bezit van productiemiddel. (bijv. reparatie, onderhoud, energiekosten, soms loonkosten) 

voorbeelden: gebouwen, machines, vervoersmiddelen, inventaris

Interestkosten

De aanschafprijs van een machine is € 80.000. De levensduur is 7 jaar en de restwaarde bedraagt € 10.000. De rente is 9% per jaar. Wat zijn de interestkosten per jaar? 

Interestkosten = rente x gemiddeld geïnvesteerd vermogen =

Bij aanvang investeert de ondernemer € 80.000 in de machine, aan het einde van de levensduur verwacht hij € 10.000 terug te ontvangen voor de machine. Gemiddeld heeft de machine een waarde tijdens de gebruikduur van € 35.000, dit is het vermogen dat de ondernemer gemiddeld geinvestereerd heeft in de machine.  

0,09⋅​2​​80.000−10.000​​=3.150

25.3 Personeelskosten

Personeelskosten van een bedrijf bestaan uit:

• Brutolonen
  
• Premies werknemersverzekeringen, bijdrage ZVW, vakantiegeld (verplicht)
  
• Vrijwillige sociale lasten zoals reiskosten, vergoeding maaltijden, bijdrage personeelsvereniging.
• Pensioenpremies (vrijwillig)

Arbeidsuurtarief

In de dienstverlening worden deze kosten omgerekend naar kosten per productief (= door te berekenen) uur : het arbeidsuurtarief

Het arbeidsuurtarief is een intern tarief. Op de factuur naar de klant wordt gerekend met het factuurtarief: arbeidsuurtarief + opslag niet apart gefactureerde kosten + winstopslag, + als laatste de btw wanneer het factuurbedrag incl. btw wordt gevraagd. 

Opdracht 1

Mariska  werkt als administratief medewerkster bij een groothandel. Zij verdient
€ 300 bruto per week. In december krijgt Mariska een kerstgratificatie van € 500. De sociale lasten en pensioenlasten voor de werkgever bedragen gezamenlijk 18% van het brutoloon, inclusief kerstgratificaties en vakantietoeslag. Mariska ontvangt verder elke maand een vergoeding van € 90 voor reiskosten. De vakantietoeslag bedraagt 8% van het brutoloon.

Bereken de loonkosten van Mariska op jaarbasis.

Check je antwoord 

Opdracht 2

Theo is glazenwasser en heeft een weekloon van € 425. De vakantietoeslag bedraagt 8% van het loon. De sociale lasten en pensioenlasten voor de werkgever bedragen gezamenlijk 18% van het brutoloon inclusief vakantietoeslag. Theo is 1.200 uur per jaar productief. 

Bereken het arbeidsuurtarief van Theo. 

Bereken de loonkosten op jaarbasis voor de werkgever. Klaar? Check 

(52 x 425 x 1,08 x 1,18)/ 1.200 = 23,47

Opdracht 3

Theo heeft in opdracht van het HLZ alle ramen gewassen. Hij is hier 10 uur mee bezig geweest. Zijn arbeidsuurtarief bedraagt € 23,47. Voor overige kosten rekent hij een opslag van € 5,00 per uur. De winstopslag bedraagt 50% van zowel de loon- als overige kosten.  

Bereken het factuurbedrag inclusief 21% btw 

10 x (23,47 + 5) x 1,5 x 1,21 = 516,73

25.4 Overige kosten

Interestkosten: let op voor welke periode dient rente berekent te worden en wat is het percentage per maand/ jaar? 

Kosten van grond: op grond wordt niet afgeschreven

Kosten diensten van derden

Kosten van belastingen: let op btw hoort niet bij de kosten, want te betalen btw kan de ondernemer verrekenen met ontvangen btw.