Risicosignalering en preventie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Risico signalering 

wanneer gaat er een bel 

Verschil risicosignalering en vroegsignalering

• Risicosignalering vindt plaats bij mensen die in zorg zijn. Dit in tegenstelling tot vroegsignalering of vroegopsporing (al of niet in signaleringshuisbezoeken). Vroegsignalering richt zich op het opsporen van kwetsbare ouderen met complexe problematiek die (nog) niet goed in beeld zijn bij de huisartsenpraktijk of andere zorginstantie. Deze vroegsignalering komt hier niet aan bod. Instrumenten op het gebied van vroegsignalering, zoals bijvoorbeeld Easycare-TOS, zijn te vinden op de website van BeterOud.

lesdoelen

• student  kan benoemen wat risicosignalering is
• student kan uitleggen wat het doel is van risico signalering 
• Student  kan uitleggen welke meetinstrumenten gebruikt worden
• Student  kan risicosignalering toepassen op de werkplek

Risicosignalering

Wat is risicosignalering?

1. Het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico's bij de zorgvrager
2. het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico's bij de zorgvrager die ik vast leg in het zorgleefplan
3. Het in een vroeg stadium signaleren van (gezondheids)risico's bij een zorgvrager die ik vastleg in het zorgpleefplan en waar indien nodig actie op wordt ondernomen
4. Het signaleren van berustcomplicaties bij langdurige bedrust

Een risicosignalering is een doorlopend proces waarin je dagelijks eventuele risico’s signaleert en opvolgt. Bij kwetsbare ouderen komen gezondheidsrisico’s vaker voor. Het is belangrijk de gezondheid van de zorgvrager goed in de gaten te houdenom risico’s te verkleinen of voorkomen.

Op welke gebieden signaleer je risico's

huidletsel, ondervoeding/overgewicht, vallen, problemen medicatiegebruik, depressie en incontinentie

(Kwaliteitsdocument 2013).

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) toetst op de thema’s 

• Een goede risicosignalering beperkt zich  niet alleen tot de onderwerpen uit het Kwaliteitsdocument. 
• Je cliënt kan immers op allerlei fronten risico’s lopen.
  

Wie zijn er betrokken bij risicosignalering?

Risicosignalering: een gezamenlijke verantwoordelijkheid!

Uitvoering van risicosignalering zal vooral gedaan worden door verpleegkundigen en verzorgenden. De cliënt en zijn familie of mantelzorger worden er nauw bij betrokken. Maar ook helpende spelen een belangrijke rol: een ‘niet-pluisgevoel’ is vaak de eerste stap om verder te gaan onderzoeken. Schroom dus niet om je gevoel met de zorgcoördinator of EVV’er van die cliënt te bespreken. Ga zo nodig in overleg met de arts of andere disciplines.  

Bij de opvolging van risicosignalering speelt iedereen die betrokken is bij de cliënt een rol om de afgesproken acties uit te voeren. 

Wie zijn er betrokken bij risicosignalering?

1. De zorgvrager en ik als zorgverlener
2. De zorgvrager, de mantelzorger, ik als zorgverlener en rest van mijn team
3. De zorgvrager, en de mantelzorger
4. Ik als zorgverlener en de rest van mijn team.

Ogen & oren open houden...

Wat ga je observeren bij cliënten om risico's te verlagen

1. Bewegelijkheid Voeding De huid
2. urine productie Ontlastingspatroon
3. Conditie Gezonde voeding Mentale toestand
4. Kleedjes op de vloer Handgrepen in de badkamer

Op welke gebieden signaleer je risico's?

1. medicatiegebruik, huidletsel, vallen, incontinentie, depressie & ondervoeding/ overgewicht
2. ik ben mij op allerlei gebieden bewust van risico’s voor cliënten
3. pijn, medicatiegebruik, huidletsel, delier, incontinentie, depressie & ondervoeding/ overgewicht

In het Kwaliteitsdocument 2013, Verpleging, Verzorging en Zorg Thuis worden een aantal zorgproblemen genoemd waarop organisaties verplicht zijn een risicosignalering uit te voeren. Dit zijn: huidletsel, ondervoeding/overgewicht, vallen, problemen medicatiegebruik, depressie en incontinentie. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGJ) toetst op deze thema’s. “De IGJ is verantwoordelijk voor toezicht op de kwaliteit van zorg. De IGJ gebruikt de uitkomsten uit het kwaliteitskader om te kijken of de zorg veilig en verantwoord is”.

 

Een goede risicosignalering beperkt zich echter niet alleen tot de onderwerpen uit het Kwaliteitsdocument. Je cliënt kan immers op allerlei fronten risico’s lopen.

Hoe pak je risicosignalering aan?

1. Signaleren-verkennen-plannen en doen-evalueren en bijstellen
2. verkennen-plannen en doen-evalueren en bijstellen
3. Verkennen-signaleren-plannen en doen - evalueren
4. evalueren - verkennen - plannen en doen - signaleren

Client en mantelzorgers betrekken bij je observaties en checken of het klopt wat je ziet.

Een hulpmiddel bij monitoren is

1. vochtbalans
2. thermometer
3. risicosignaleringslijst
4. weegschaal

Monitoren wil zeggen: het observeren en signaleren van veranderingen in de gezondheidstoestand en zorgbehoefte van de zorgvrager.

Risicosignalering: één van de voorgeschreven manieren om gegevens te verzamelen => hiermee kun je dreigende of bestaande gezondheidsproblemen onderkennen

welke tools heb jij nodig ?

• Kennis van ziektebeelden, symptomen, gevolgen van aandoeningen, medicatie, risico’s.
  
• Communicatieve vaardigheden.
  
• Observatievaardigheden.
  
• Gestructureerd werken (methodisch, planmatig).
  
• Kennis van up to date interventies.

Meetinstrumenten

• Pijnanamnese
• DOS (delier)
• VAS (pijn) cijfer 1 tot 10
• risicoscore lijst decubitus 
• snaq score lijst 

voorbeeld van een risico lijst 

Pijn meetinstrument

pijnanamnese

Welke bewering is onjuist?
Risicosignalering is ...

1. Preventief
2. In een vroeg stadium signaleren
3. Voortdurend monitoren
4. Alleen een taak van de verpleging

waarom risicosignalering ?

Wanneer doe je aan risicosignalering?

1. Wanneer een cliënt in zorg komt en daarna eens per half jaar
2. Bij een ‘niet pluis’ gevoel of wanneer de gezondheidstoestand van de cliënt verandert
3. A en B zijn beiden juist

Hoe pak je risicosignalering aan?

1. signaleren – verkennen – plannen en doen – evalueren en bijstellen
2. verkennen – plannen en doen – evalueren en bijstellen
3. verkennen – signaleren – plannen en doen – evalueren en bijstellen

VRAGEN

Vragen