GMK werking, bijwerking en therapietrouw

• Doktersassistent
• GMK
• MBO
• Studiejaar 3

werking, bijwerking therapietrouw en voorlichting

Indicatie

Contra-indicatie

Aandoening/ziekte of symptoom waarvoor het medicijn wordt voorgeschreven

Medicijn verergert de ziekte, dit is een reden om het medicijn niet te gebruiken

contra-indicatie

absolute contra-indicatie - gebruik moet te allen tijde vermeden worden

relatieve contra-indicatie - geneesmiddel mag onder voorwaarden worden gebruikt, geeft wel risico's

Bloedspiegel 

Bloedspiegel: concentratie van een geneesmiddel in het bloed.

afhankelijk van:

- toedieningsvorm

- Gnm in het bloed, moet eerst lever passeren. Deel al onwerkzaam gemaakt voordat het op de plaats van werking komt. 

 

THERAPEUTISCHE BREEDTE VAN EEN MEDICIJN

= De concentratie waarbij voldoende werkzaamheid wordt bereikt en waarbij de bijwerkingen die optreden aanvaardbaar zijn

Therapeutische breedte

Het zegt iets over het verschil tussen de gebruikelijke dosering en de toxische dosering.

Grote therapeutische breedte: redelijk veilig

Smalle therapeutische breedte: Kleine verschil tussen gebruikelijke dosering en dosering met vergiftigingsverschijnselen. Nauwkeurig doseren d.m.v. bloedspiegels controleren bv. Digoxine en Lithium

Bijwerkingen van medicijnen

Bijsluiter

Alert op zijn

Rapporteren

bijwerkingen melden bij Lareb

Halfwaardetijd T1/2

De halfwaardetijd is de tijd die het kost voor de concentratie van een geneesmiddel in het lichaam om te halveren. Is niet hetzelfde als werkingsduur.

Is over het algemeen 2-3 keer de 

halfwaardetijd.

Cumulatie

Cumulatie is het proces van dat volgt na toediening van een nieuwe dosis werkzame stof voordat de “oude” dosis is uitgescheiden. De nieuwe dosis voegt zich dan bij de oude dosis.

Lange T1/2, dan verdwijnt het medicijn langzaam uit het lichaam. Dosering aanpassen om cumulatie te voorkomen.

Wat is therapietrouw?

Therapietrouw

 De mate waarin de patiënt de behandeling correct uitvoert zoals afgesproken met zijn behandelaar.

Volgens de WHO

 ‘Effectieve therapietrouwbevordering zal een veel groter effect hebben op de volksgezondheid dan steeds verdergaande verbeteringen van medische behandelingen’

Sabaté E. Adherence to long-term therapies. Evidence for action. Geneva: World Health Organization, 2003.

Wat zijn redenen voor iemand om therapieontrouw te zijn?

redenen voor ontrouw

- Een slecht besef van het feit dat deze middelen nuttig zijn (slecht ziektebeeld); geen vertrouwen in de medicatie

- Een slechte relatie met de voorschrijver;

- Wisseling van merk of preparaat;

- Aanwezigheid van een depressie';

- Waanideeën: medicijnen zijn vergif;

- Een slechte of afwezige ondersteuning van familie of huisgenoten.

Patiënt gerelateerd

 Motivatie van de patiënt

Ziekte-inzicht

Kennis van ziekte en behandeling

Beleving van ziekte en behandeling

Cognitieve problemen (dementie, beginnende

geheugenproblemen)

Problemen met tastzin en fijne motoriek

(moeilijk openen van verpakking)

Religie/cultuur: Niet-westerse immigranten stoppen vaker met het gebruik van medicijnen. Bij deze patiënten is ruim twee keer zoveel kans dat ze niet therapietrouw zijn.  

Therapie gerelateerd

Duur van de behandeling

Mate van bijwerkingen

Effectiviteit van de behandeling

Aantal verschillende middelen

Aantal innamemomenten

Gebruikersgemak

Nauwelijks invloed

• Leeftijd
  
• Geslacht
  
• Opleidingsniveau
  
• Aandoening
  
• Type medicijn
  

Gevolgen

• Verergering van ziekte
• Toename medische hulp
• Onnodig voorschrijven van sterkere en (of) toxische geneesmiddelen
• falen van behandeling
  

Belangrijk is dus...

...VOORLICHTING GEVEN!

Hulpmiddelen therapietrouw 

• Goede uitleg
• Wekker zetten op hun mobiel
• Herinnering in een app 

opdracht 

Maak de opdracht medicatie die in Teams staat