2) Examentraining - Oorzaak en gevolg

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

EXAMENTRAINING

OORZAKEN EN GEVOLGEN

Oorzaak: reden waarom iets gebeurd

Aanleiding: meest directe oorzaak

Gevolg: gebeurtenis die plaatsvindt als resultaat van een andere gebeurtenis.

Waardoor doen bepaalde gebeurtenissen of ontwikkelingen zich voor en waar leiden ze toe?

Historische veranderingen hebben bepaalde oorzaken. 

Soms hebben die oorzaken te maken met wat individuele mensen doen of nalaten.

Maar sommige oorzaken liggen dieper en zijn niet aan individueel menselijk handelen toe te schrijven.

Al die oorzaken spelen door elkaar heen en beïnvloeden elkaar. En zo kan één gebeurtenis of ontwikkeling ook meer gevolgen hebben.

Als je bezig bent met de vraag waarom dingen veranderen, denk je na over oorzaken en gevolgen.

Maar hoe kom je bij de juiste oorzaken en gevolgen? Op de volgende dia's 6 inzichten die je daarbij helpen.

Inzicht 1 O&V

Veranderingen ontstaan door combinaties van oorzaken en hebben ook verschillende soorten gevolgen. 

We onderscheiden hierbij onder andere 

1. het politiek-bestuurlijke,
2. het sociaal-economische en 
3. het cultureel-mentale terrein.

Inzicht 2 O&V

Oorzaken kun je in twee grote categorieën indelen: 

(1) menselijk gedrag (motieven van een individu of groep) en 

(2) omstandigheden die van invloed zijn.

Inzicht 2 O&V

Bij het verklaren van een gebeurtenis maken we de invloed van oorzaken duidelijk door onderscheid te maken tussen 

- indirecte (structurele) en 

- directe (incidentele) oorzaken, waaronder de aanleiding.

3) Dedoeld of onbedoeld gevolg

Inzicht  O&V

Gebeurtenissen en ontwikkelingen in het verleden waren nooit onvermijdelijk. 

Als iemand zich iets anders had gedragen of een omstandigheid net iets anders was geweest, dan waren gebeurtenissen anders verlopen.

Oefenen

Op de volgende dia's staan oefenvragen bij het onderwerp oorzaken en gevolgen.

Gebruik eventueel je stappenplan voor het beantwoorden van vragen.

bron 1

bron 2

VRAAG 1

Gebruik bron 1 en bron 2

– Een gevolg van de situatie in de landbouw in de kustgewesten was dat visserij en handel werden bevorderd. Leg dat uit.

– Leg met de bronnen uit dat het succes van de moedernegotie werd veroorzaakt door de geografische ligging van Amsterdam en door technische ontwikkelingen.

VRAAG 2
Maak duidelijk hoe de industriële revolutie ervoor zorgde dat geïndustrialiseerde landen meer behoefte kregen aan grondstoffen en afzetmarkten.

VRAAG 3
Bedenk waarom het in toenemende mate noodzakelijk was om afzetmarkten buiten Europa en Noord-Amerika te zoeken.

VRAAG 2
Wanneer je de periode van het ancien régime

VRAAG 3

Benoem de oorzaken op korte termijn en de oorzaken op de lange termijn van de Russische Revolutie

Voorbeeld

Hulp nodig? Bekijk het voorbeeld hieronder.

De staatsvorm van wat in onze tijd Nederland is

Tijdens het ancien régime was ons land een republiek. Dat bleef zo toen de patriotten kwamen. Maar na enkele jaren maakten de Fransen een koninkrijk van ons land. Dat bleef na de val van Napoleon.

Evaluatie oorzaken & gevolgen
Wat ging goed? Waar loop je tegenaan? Waar heb je (eventueel) hulp bij nodig?