5.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

• Biologie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

5.2 Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Thema 5 Stevigheid en beweging

Wat weten we al?

Leerdoelen 5.1

• Je kunt de botten benoemen in een afbeelding van het skelet
• Je kunt de functies van het skelet noemen.
• Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken ervan noemen.

Begrippen 5.1

• Bekken (bekkengordel)
  
• Borstkas
  
• Bot (been)
  
• Geel beenmerg
  
• Ledematen
• Mergholte

• Pijpbeen
• Plat been
• Rood beenmerg
• Schouders (schoudergordel)
• Skelet (geraamte)

Leerdoelen 5.2

• Je kunt de kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Kraakbeenweefsel

• Bij kraakbeenweefsel liggen de cellen in groepjes bij elkaar in de tussencelstof.
• De tussencelstof wordt gemaakt door de cellen.
• Door de tussencelstof is het kraakbeen stevig, maar toch elastisch.
• Bij volwassenen komt kraakbeen voor in bijvoorbeeld de neus en in de oorschelpen.

Beenweefsel

• Bij beenweefsel liggen de cellen in kringen rondom nauwe kanaaltjes.
• Door die kanaaltjes lopen bloedvaten.
• De langwerpige botcellen zijn met elkaar verbonden door uitlopers.
• De tussencelstof van been is harder dan die van kraakbeen.

Kalkzouten en lijmstof

Been bestaat voor een groot deel uit kalkzouten en lijmstof.

Door deze stoffen is een bot stevig en breekt het niet zomaar:

• Kalkzouten maken het beenweefsel hard.
• Lijmstof zorgt ervoor dat beenweefsel een beetje buigzaam blijft.

Als je een bot in een zoutzuuroplossing legt, gaan de kalkzouten uit het bot. Het bot wordt dan buigzaam.

Als je een bot in een vlam houdt, verbrandt de lijmstof. Het bot breekt dan gemakkelijk.

Veranderingen in het skelet

• Bij baby's bestaat het skelet vooral uit kraakbeenweefsel.
• Tijdens de groei wordt veel kraakbeenweefsel vervangen door beenweefsel.
• Bij kinderen bevat de tussencelstof van botten nog veel lijmstof.
• Bij het ouder worden zit er steeds minder lijmstof en steeds meer kalkzouten in de botten.
• Daardoor worden de botten minder buigzaam en breken ze gemakkelijker.

Begrippen 5.2

• Beenweefsel
• Kalkzouten
• Kraakbeenweefsel
• Lijmstof

Ik kan nu

• Je kunt de kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding
  
• Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Aan het werk!

Maken KB: 5.2 : 1 t/m 5

Maken BB: 4.2 4, 5 en 6

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken test jezelf 5.2

Veel goed? -> Maken 6+ online extra  5.2