2.2 Oorlogen om vrijheid en macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Blz. 30 tl-havo uitleg en (samen) lezen. Daarna opdrachten maken.

Blz. 57 en 59 afmaken!
Nakijkbladen op It's Learning.

Herhaling 2.1

Wie was burger in Athene?

1. Een arme man met ouders geboren in Athene.
2. Een rijke, volwassen Atheense vrouw.
3. Een handelaar uit Egypte
4. de 17-jarige zoon van Kleisthenes

De Atheense democratie is bedacht door:

1. Pisistratus
2. Kleisthenes
3. Solon
4. Perikles

Nederland is een democratie.
Wat betekent democratie?

1. De koning regeert
2. Het kabinet regeert
3. God regeert
4. Het volk regeert

Wat voor een bestuur had de stad Athene?

1. Directe Democratie
2. Indirecte Democratie

Ken je deze nog?
Athene

• Democratie: een volksvertegenwoordiging.
  
• Alle vrije mannen mogen meebeslissen.
• Een man die Solon heet veranderde een aantal dingen op politiek gebied. 
   Welke ook alweer? Zie blz. 29...
• Degene die de democratie bedacht heette Kleisthenes.

https://www.studeersnel.nl/nl/document/hogeschool-rotterdam/thema-oudheid/4-spartaanse-polis-bestuursvorm/9511729

Ken je deze nog?
Sparta

• Monarchie: een staat met een koning (in hun geval zelfs twee!), verder was een er een volksvergadering.
  
• Deze hadden beide weinig macht, de echte mag lag in handen van 5 mannen (Eforen).
• Een brute manier van opvoeden; alles in het teken van oorlogsvoering.
  

Houtsnede: Spartaanse jeugd aan het trainen door Philipp Grotjohann, ca. 1880.

https://www.akg-images.co.uk/archive/Spartan-Youth-Exercising-2UMDHU5RKYTO.html

https://www.studeersnel.nl/nl/document/hogeschool-rotterdam/thema-oudheid/4-spartaanse-polis-bestuursvorm/9511729

Geef antwoord op deze vragen

Waarom voerden de Grieken oorlog?

Tegen wie vochten ze, wie vocht mee aan de Griekse kant?

Wat was in het voordeel van de Grieken?

Wat was in het nadeel van de Grieken?

Hoe voerden de Grieken oorlog? Vertel hoe de strijd verliep.

Wie was
Leonidas?

''O vreemdeling, meld de Spartanen dat wij hier liggen, omdat wij gehoorzaamden aan hun bevelen.''

Een acteur die het character Leonidas speelt in de film ''300''.

Schilderij: Leonidas bij Thermopylae door Jacques-Louis David, 1814.

https://www.youtube.com/watch?v=2ba2ZinGLl4 (1:40)

Oorlog met het Perzische Rijk

6e eeuw V.Chr. Perzisch Rijk breid uit en veroverd Griekse kolonies in het oosten > Athene helpt kolonies >  Perzen boos op Athene >

 Darius stuurt leger >  Grieken winnen (onverwacht) slag bij Marathon

Opnieuw Oorlog

1: Darius wil wraak > voorbereiden oorlog

2: Athene > vinden zilver in bergen > veel geld > grote oorlogsvloot

3: Xerxes (zoon van Darius) valt aan > Spartaans leger verdedigt bergpas > lokale boer verraad een bergpad aan de Perzen > Spartanen in rug aangevallen: verliezen

Eind van de Perzische oorlogen

Perzen verwoesten Athene > bevolking was geëvacueerd 

Perzen gaan achter bevolking aan > Griekse vloot lokt Perzen in de val > Hele Perzische vloot vernietigd > Einde Perzische oorlogen

Peloponnesische oorlog

• Hoewel Athene en Sparta samen hadden gevochten
  tegen de Perzen kwam er na verloop van tijd toch oorlog
  tussen de twee stadstaten.
  
  
• Deze oorlog duurde van 431 V.Chr. tot 404 V.Chr.
  

Bondgenootschappen tijdens de Peloponnesische oorlog.

Groen is Sparta, Oranje is Athene.

U.S. Army Cartographer, https://en.wikipedia.org/wiki/Peloponnesian_War#/media/File:Peloponnesian_war_alliances_431_BC.png

Zo, en nu?

Havo en tl maken paragraaf 2
Opdr. 1, 2, 4, 6, 7, 8 en 12.

Kader: ben je ondertussen klaar met maken? 
Nakijken! En heb je dit gedaan, lees blz. 58 en 60.