HS 2.1 Soorten krachten

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Harald Haalboom

Studie: docent biologie en natuurkunde, technische natuurkunde (UT), klinisch fysicus audioloog

Gezin: getrouwd en 3 jongens van 10, 7 en 2 jaar.

info: net  verhuisd.

moeilijk: namen onthouden. 

H2.1 soorten krachten

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat de gevolgen zijn als een kracht op een voorwerp werkt.
• Je kunt verschillende soorten krachten beschrijven.
• Je kunt de grootte van een kracht meten.
• Je kunt de zwaartekracht op een massa berekenen.
• Je kunt een kracht tekenen door gebruik te maken van de krachtenschaal.
• Je kunt uitleggen wat het zwaartepunt van een voorwerp is. (p)

Waar denk je aan bij
KRACHTEN.

Filmpje intro krachten

filmpje intro krachten

Kracht en beweging

1

2

3

VERSCHILLENDE KRACHTEN 

F_s   Spierkracht

F_z   Zwaartekracht

F_w  Wrijvingskracht

F_w  Weerstandskracht

F_m  Magnetische kracht

F_n   Normaalkracht

F_v   Veerkracht

F_s   Spankracht

F_e   Elektrische kracht

Zwaartekracht

F_z = m x g

Waarbij:

F_{z = zwaartekracht in Newton (N)}

_{m = massa in kilogrammen (kg)}

_{g = (gravitatieconstante)9,81 N/kg}

Veerkracht F_v

Als je een veerkrachtig materiaal indrukt of uittrekt, voel je dat het materiaal terug duwt of trekt. 

Dit is de veerkracht

Noem een voorbeeld van een veerkracht zonder dat er echt een veer wordt gebruikt.

Spierkracht

Ontstaat door het 

spannen van spieren

Elektrische krachten

Statische elektriciteit ontstaat door wrijving.

Voorwerpen worden dan positief of negatief geladen.

Hierdoor ontstaan aantrekkende of afstotende krachten.

Magnetische kracht

Rond een magneet bevindt zich het magnetische veld.

Dit zorgt voor magnetische krachten.

Magnetische krachten kunnen afstoten of aantrekken.

Normaalkracht

De normaal kracht is de kracht die de 

tafelblad loodrecht omhoog uitoefent

op de fruitschaal.

Er is evenwicht dus de fruitschaal 

komt niet in beweging.

F​n​​

Spankracht en spierkracht

Noem een voorbeeld van een wrijvingskracht.

KRACHTEN

Kracht is een grootheid met als symbool de F (van Force)

De eenheid van kracht is Newton (N)

Noem de 3 eigenschappen van iedere kracht?

Kracht

Krachtenpijl of vector

Welke kracht is groter?

1 cm = 20 N

1 cm = 5 N

krachtenschaal

In een krachtentekening wordt een krachtenschaal gebruikt. Deze geeft aan hoe groot de kracht is van een vector van 1 cm.

Bijvoorbeeld: 1 cm = 500 N
iedere cm stelt een kracht voor van 500 N

Als de krachtenschaal 10 x zo groot wordt, dan wordt de pijl van de kracht

1. 10 x zo klein
2. even lang
3. 10 x zo groot
4. 10 x zo dik

Soorten vervorming

Een voorwerp kan blijvend vervormd raken. 

Dit is plastisch, zoals een botsende auto.

Ook kan een voorwerp elastisch vervormen, 

 zoals bij een bal of elastiek. Dan keert het 

zonder de kracht terug naar 

de oorspronkelijke toestand.

Herkennen van een kracht

Waar kan je aan herkennen dat er een kracht werkt?

• verandering van vorm (elastisch en plastisch)
• verandering van beweging (langzamer of sneller)
• verandering van richting

Zwaartekracht

Het zwaartepunt = het aangrijpingspunt van de zwaartekracht

De zwaartekracht werkt vanuit het zwaartepunt.

Zwaartepunt

Het punt ten opzichte waarvan de massa van dat object in evenwicht is

Zwaartepunt

• Als je het zwaartepunt weet dan kun je voorspellen of een voorwerp kan omvallen.
  
• Als het zwaartepunt boven het steunvlak is dan blijft het voorwerp staan
  
• Steunvlak: gebied 

        tussen twee 

        steunpunten

experiment

pak je potlood en leg deze op je wijsvingers, de wijsfingers beweeg je vanuit de uiteinde van het potlood rustig naar het midden.

Wat is de eenheid van kracht?

1. Watt
2. Newton
3. Centimeter
4. Newton per kilogram

De kracht waarmee de aarde aan voorwerpen trekt heet

1. Wrijvings- kracht
2. Zwaarte- kracht
3. Magnetische- kracht
4. Span- kracht

Welk onderdeel hoort niet bij het tekenen van een kracht?

1. Aangrijpingspunt
2. Lengte van pijl
3. Richting van pijl
4. Dikte van pijl

Met welke soort vervorming
hebben we te maken
in de afbeelding?

1. Plastische vervorming
2. Brosse vervorming
3. Mechanische vervorming
4. Elastische vervorming

Evaluatie Leerdoelen

• Je kunt beschrijven wat de gevolgen zijn als een kracht op een voorwerp werkt.
• Je kunt verschillende soorten krachten beschrijven.
• Je kunt de grootte van een kracht meten.
• Je kunt de zwaartekracht op een massa berekenen.
• Je kunt een kracht tekenen door gebruik te maken van de krachtenschaal.
• Je kunt uitleggen wat het zwaartepunt van een voorwerp is. (p)