CvdK: Beeldende Kunst (H5)

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

CvdK: Beeldende Kunst (H5)

Menselijk invoelen, verinnerlijking van de geloofservaring (bv. Mariadevotie).

Schoonheid als openbaring van het goddelijke: Licht, glans en kleur; Gotiek; Geometrische verhoudingen.

Ontstaan van de geldeconomie; opkomst van steden en gilden.

Opdrachtgevers: kerk, adel, gilden, burgerij en stadsbestuur.

Status van de kunstenaar: van ambacht naar kunst.

Huiswerk van deze week is nog steeds:

Lees hoofdstuk 5: pagina 42 - 46 (tot Kunst in de kerk)

Maak vragenblok: 3.4 en/of 3.6

Antwoorden vindt je in It's Learning.

Van Romaanse naar Gotische beeldende kunst

Even terug naar de bouwkunst. Ook hier zien we vanaf (pakweg) de late middeleeuwen de romaanse stijl overgaan in de gotische stijl.

De geloofsbeleving wordt een stuk luchtiger.

Niet angstcultuur, maar de gedachte op doortocht te zijn regeert. 

luchtbogen

Dikke muren

Roosvensters

spitsbogen

tongewelven

Romaans

Gotisch

kleine ramen

Romaans vs. Gotiek

De strenge romaanse stijl evolueert langzamerhand in een meer realistische, meer wereldlijke stijl (ook voor religieus werk!). 

Doordat er meer gereisd wordt, wordt de stijl alom bekend en uniformer.

Er ontstaat ruimte voor detaillering en het decoratieve karakter. 

Kunstenaars worden geroemd om hun fantastisch werk.

Wereldlijk

Religieuze thema's krijgen een wereldlijke omgeving.

Anachronisme - Historische inconsequentie. Religieuze verhalen worden in de eigen tijd afgebeeld.

Er wordt gestreefd naar echte mensen van vlees en bloed. Mensen met wie je je kunt identificeren.

Realisme

Naast emotie maken aandacht voor anatomie, stofuitdrukking en perspectief een grote ontwikkeling door. 

Door kunstwerken realistischer te maken, kunnen gelovigen zich beter verhouden of zelfs meeleven.

Bekijk de volgende sheet: Portinari-altaarstuk, aanbidding van de herders.

Welke van bovenstaande elementen vind je geslaagd en welke minder? Waarom?

Maria in opkomst

De heilige (want moeder van Christus) maagd (want onbevlekt ontvangen) Maria is wellicht na Jezus de meest afgebeelde heilige. 

Maria wordt gezien als de moeder van het geloof en zou de verbinding zijn tussen de gelovigen en Christus.

Veel voorkomende afbeeldingen:

De annunciatie (u welbekend)

Madonna en kind (met de pasgeboren Jezus)

Pieta (met haar dode zoon op schoot)

Huiswerk

Maak en kijk na: blok 3.4 en 3.6

Vat samen: pag. 42-46

Tijd over? 

Bekijk de lesson-up Kunstanalyse en bestudeer: Ruimte

volgende week: pag 47-51

Kunst in de kerk en schilderkunst in opkomst

Conrad von Soest-Wildunger Altar, Dortmund (1403) 

Zijluiken van een altaarstuk (Retabel)

(Keulen/Middelrijn Westfahlen, 1410)

Beeldhouwkunst in de late middeleeuwen

Ook hier weer:

Meer ruimtelijkheid (beelden komen los van de achterwand)

Meer realisme (gelaatstrekken, emotie en losse anatomie (de welbekende S-vorm=back!))

Houtsnijwerk en houten beelden zijn zeer kunstig en zijn hipper dan hip. Ook weer rijk gedecoreerd en beschilderd.

Brandschilderen

Zie het volgende klokhuisfilmpje voor het maakproces:

Schilderkunst

Opkomst portretten en christelijke kunst voor thuis, doordat naast de kerk ook adel en handelaren (en de wetenschap!) steeds meer invloed krijgen.

Kunstenaars krijgen verdiende roem en loon.

Uitvinding van de olieverf.

Triviant-vraag

BEELDEND-DE MIDDELEEUWEN

Vraag:

Door welke uitvinding werd het voor schilders als Jan van Eyck makkelijker om stofuitdrukking realistisch weer te geven?

Antwoord:

Door de uitvinding van olieverf.

Huiswerk

Maak en kijk na: blok 3.4 en 3.6

Vat samen: pag. 42-46

OPDRACHT:

Bedenk een Triviant-vraag over Beeldende kunst

volgende week: pag 47-51