3.4 Ruiken en proeven

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

3.4 Ruiken en proeven

Leerdoelen

Ruiken (bron 2)

• Kun je uitleggen waar je reukzintuig zich bevindt?
• Kun je uitleggen hoe je je bewust wordt van geurprikkels?
   (prikkels > reukzintuig > impulsen > hersenen > bewustwording)

Proeven (bron 3 en 4)

• Kun je de vijf soorten smaakzintuigen op de tong benoemen en er een   voorbeeld bij geven?
• Kun je uitleggen welke zintuigen je nodig hebt om te proeven?
• Kun je uitleggen waar de smaakpapillen en smaakzintuigen zich bevinden?

Leerdoelen

Lekker of vies

• Om te proeven gebruik je je reukzintuig en smaakzintuigen. Kun op welke manier de andere zintuigen betrokken zijn bij het proeven? (ogen, oren, koude-, warmte- en tastzintuigen)
  
  
• Eetgewoonten en ervaringen bepalen wat je lekker vindt.
  
  
• Je smaak kan veranderen in de loop van de tijd.

Hoe ruik je?

• Je ruikt met je reukzintuig
  
  
• Het reukzintuig is deel van
   het neusslijmvlies
  
  
• Geurstoffen komen via de 
   lucht bij het reukzintuig

Bron 2

Hoe heten de zintuigcellen waar je mee kunt ruiken?

1. Reukharen
2. Reukzintuigcellen
3. Geurharen
4. Geurzintuigcellen

npokennis.nl

Hoe proef je?

• Je tong is bedekt met kleine uitsteeksels, die noem je smaakpapillen.
  
  
• Tussen de smaakpapillen liggen de smaakzintuigen

Als je iets eet of drinkt komen er smaakstoffen op je tong. Die prikkelen de smaakzintuigen. De smaakzintuigen sturen vervolgens impulsen naar je hersenen

Bron 3

Het reukzintuig heeft invloed op de smaken die je kunt proeven.

1. ja
2. nee

Vijf smaakzintuigen

                         Zoet

                                                                     Zout

Zuur

                                                                 Bitter

                        Umami (hartig)

Proeven met smaak én geur

Als je eet, proef je veel meer dan
5 smaken.

Dat komt doordat je ook ruikt.

Bij proeven voegen je hersenen de informatie van de smaakzintuigen en het reukzintuig samen.

Hierdoor proef je wat je eet.

Bron 4

Als je verkouden bent kunt je minder goed proeven.

1. ja
2. nee

Waardoor vind je iets lekker of vies?

Of je iets lekker vindt hangt af van de geur en de smaak, maar je gebruikt ook andere zintuigen:

• Je lichtzintuigcellen
   (Ziet het er lekker uit?)
  
• Je koude- en warmtezintuigen
   (Is het eten warm of koud?)
• Je tastzintuigen
   (Hoe is de structuur?)

Bron 5

Is het reukzintuig nodig om het verschil tussen aardbeien en frambozen ranja proeven?

1. Ja
2. Nee

Waardoor vind je iets lekker of vies?

Ook je eetgewoontes en ervaringen

spelen een rol bij wat je lekker vindt of niet. 

Jij bent niet gewend om bijvoorbeeld insecten te eten, terwijl dat in andere culturen heel normaal is.

Je smaak kan ook veranderen als je ouder wordt.

1. Ruiken doe je met je?

2. Welk lichaamsdeel is naast je vingertopje, het meest gevoelig?

3. Waarmee kunnen wij de basissmaken proeven?

 ...........................

.....................................

 ......................................

neusslijmvlies

Tong

Smaakpapillen

Opdrachten werkboek 3.4 Ruiken en proeven

Maak opdracht 2 tm 6, 9, 11, 12, 14 tm 18

Ik heb behoefte aan een contact moment met de docent omdat ik (nadat ik alles heb gedaan in de Lesson-Up) nog vragen heb.

1. ja
2. nee