Workshop examentraining

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Begintaak (3 min)

Welke kennis/vaardigheid wil jij aan het eind van deze examentraining meenemen uit de workshop? Noteer dit voor jezelf en in stilte op je blaadje. 

Workshop examentraining

Na deze workshop...

• weet je hoe je het lezen van een examentekst kunt aanpakken
• weet je hoe je het beantwoorden van een examenvraag kunt aanpakken 
• weet je waar een goed antwoord op een examenvraag bij Nederlands aan moet voldoen                                     

Begintaak bespreken: welke kennis/vaardigheid wil jij aan het eind van deze examentraining meenemen uit de workshop?

Wat zijn jouw sterke kanten bij leesvaardigheid?

Aan welke punten van leesvaardigheid moet jij nog werken voor het CE?

Bekijk het examen en maak een planning

Tekst	#vragen	#punten	tijd	tijdstip
1	9	14	45 min	13:30
2	14	18	55 min	14:15
3	7	10	25 min	15:10
2 + 3	4	10	25 min	15:35
4	6	10	30 min	16:00

Lezen Tekst 2: hoe ga jij te werk? Noteer dit puntsgewijs.

Een examentekst lezen

• Bekijk de tekst en de vragen
  Hoe lang is de tekst? Hoe veel vragen zitten erbij? Zitten er tekstfragmenten bij? 
• Lees de titel en de bron --> besteed ook aandacht aan evt. extra informatie over de schrijver
• Lees (wanneer aanwezig) de kopjesvragen: uit welke deelonderwerpen bestaat de tekst? 
• Lees de tekst aandachtig --> omcirkel signaalwoorden, markeer kernzinnen en zet eventuele functiewoorden naast de tekst etc. 

Tekst 2: Lezen is cruciale oefening voor geest én lichaam

De docent leest de tekst hardop voor. Jij maakt ondertussen aantekeningen in de tekst: omcirkel signaalwoorden, markeer kernzinnen en zet functieworoden naast de alinea's. Kortom: lees, luister en schrijf actief mee! 

Welke woorden in de tekst ken jij niet of vind je lastig?

Lever hier een foto van de door jou gescreende tekst in

Hoe doet de docent dit?

Vergelijk jouw tekst hiermee. 

Wat zijn de overeenkomsten en wat zijn de verschillen? 

Wat heb jij anders gedaan dan de docent? En wat heb je hetzelfde gedaan?

Welk element van de tekst van de docent zou jij over willen nemen?

Stappenplan bij leesvaardigheid

1. Lees de vraag goed : ken je alle woorden? Begrijp je wat er van je wordt verwacht? Examenvragen zijn complex, dus neem je tijd om elke vraag goed te lezen. 
2. Onderstreep/markeer de belangrijkste delen van de vraag: welke onderdelen moeten terugkomen in je antwoord? Kijk ook naar het aantal punten dat je voor deze vraag kunt verdienen. 
3. Bepaal welke leesstrategie je moet gebruiken voor deze vraag: elke vraag (kopjes, hoofdgedachte, leg uit etc.) heeft zijn eigen strategie. Zet deze goed in. 
4. Gebruik (een gedeelte van) de vraag in je antwoord als er staat: geef antwoord in een of meer volledige zinnen… Let op! Deze herhaling telt niet mee voor het aantal woorden
5. Antwoord in hele zinnen en begin met een hoofdletter en eindig met een punt
6. Controleer of je antwoord daadwerkelijk ingaat op de vraag en of het antwoord echt in de tekst staat of daar zo dicht mogelijk bij blijft: kijk of de onderstreepte delen terugkomen in jouw antwoord en of je antwoord correspondeert met het aantal te behalen punten 
7. Controleer op spelling, zinsopbouw en formulering

* De dikgedrukte tekst geldt voor elke vraag. De andere tekst geldt alleen voor vragen waarbij je in hele zinnen moet antwoorden 

Maak voor jezelf vraag 10

Klaar? Ga verder met de overige vragen

We bespreken deze vraag na  zes minuten. 

Het juiste antwoord

Deze vragen maak je zelfstandig. Deze bespreken we hierna. 

11, 12, 13, 14, 15, 16 (drogreden) 17 en 18(citeren)

11. Wat wordt er met de begrippen 'intensief lezen' en 'extensief lezen' bedoeld in tekst 2? Noteer beide begrippen en schrijf je antwoord daarachter.

'Volgens de achttiende-eeuwse schrijver Lichtenberg was de wereld meer veranderd 'door het lood in zetkasten dan door lood in kogels.' Wat wordt met deze uitspraak duidelijk gemaakt?
Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat...

1. boeken de burgers meer hebben geleerd over een zinvolle manier van samenleven dan oorlogen hebben gedaan.
2. de boekdrukkunst de grote sociale ongelijkheid veel meer heeft aangewakkerd dan oorlogen hebben gedaan.
3. de boekdrukkunst een grotere bijdrage heeft geleverd aan vrijheid en gelijkheid dan oorlogen hebben gedaan.
4. het lezen van boeken een grotere invloed heeft gehad op het uit de tijd raken van gewoontes dan oorlogen hebben gehad.

'Is lezen nog wel van deze tijd?' Wat is het antwoord op deze vraag, gelet op de strekking van tekst 2?

1. Het is twijfelachtig of lezen nog van deze tijd is, omdat het lezen een neerwaartse spiraal terechtgekomen is.
2. Lezen is zeker niet meer van deze tijd, omdat we tegenwoordig veel meer aandacht hebben voor het bewegende beeld van onze schermen.
3. Lezen is zeker wel van deze tijd, omdat het ervoor zorgt dat we kunnen functioneren in een democratische maatschappij

Wat is het doel van de historische schets in alinea 3 t/m 5? Met de historische schets wordt getoond dat lezen

1. essentieel is voor het functioneren van een democratie
2. kan helpen om ons te verhouden tot het verleden
3. misschien wel leuk is, maar volstrekt uit de tijd
4. onze kennis van de binnenwereld kan vergroten

'Weinigen gaan zover, maar dat lezen, en al helemaal het lezen van boeken, in een neerwaartse spiraal dreigt te belanden, valt ondanks leesclubs en e-readers toch lastig te ontkennen.' Leg uit in hoeverre deze bewering wel of niet wordt bevestigd door bron 2.

16. In alinea 6 is één van de drogredenen te herkennen. Noem die ene drogreden. Noteer daarachter de twee nummer van de hieronder genoemde uitspraken waarin die drogreden te herkennen is.

17. Citeer uit alinea 10 het zinsgedeelte waaruit blijkt wat met die nalatigheid wordt bedoeld.

18. Citeer uit alinea 10 de twee woorden waarin de kritiek van tekst 2 op die nalatigheid het sterkst tot uitdrukking komt.

Zelfstandig werken

Maak voor jezelf en in stilte voor 16 t/m 23 op papier. 

We bespreken de juiste antwoorden na 10/15 minuten. 

Let op je formulering!  

De juiste antwoorden 

16. ontduiken van bewijslast, 3 + 5

17. “(De) desinteresse van de politiek (in literatuur- en taalonderwijs en in lezen)” 

18. 'onbegrijpelijk' en 'schandalig' 

19. B

20.  concentratie / zich concentreren op een tekst / hun geestelijke activiteit op

iets richten

21.  6

22. C

23. B

Tekst 3: Stimuleer het lezen, maar negeer Netflix niet

markeer woorden die je niet kent of lastig 

Welke woorden in de tekst ken jij niet of vind je lastig?

Hoe kan de houding van de auteur ten opzichte van ontlezing bij jongeren het best worden getypeerd?
De auteur...

1. is teleurgesteld dat jongeren minder lezen, want boeken bieden zoveel waardevols.
2. onderkent het probleem van ontlezing, maar toont begrip voor de situatie van jongeren.
3. vindt de situatie niet zorgwekkend, want jongeren gaan als ze ouder zijn toch lezen.
4. windt zich erover op, maar snapt wel dat jongeren minder lezen met al die afleidingen van hun beeldschermen.

In alinea 2 t/m 5 wordt de inspanning van lezen en fietsen vergeleken. Vul de tabel op blz 9 aan met de juiste informatie uit tekst 3. Vul hier nummer 1 en 4 in.

In alinea 2 t/m 5 wordt de inspanning van lezen en fietsen vergeleken. Vul de tabel op blz 9 aan met de juiste informatie uit tekst 3. Vul hier nummer 2 en 5 in.

In alinea 2 t/m 5 wordt de inspanning van lezen en fietsen vergeleken. Vul de tabel op blz 9 aan met de juiste informatie uit tekst 3. Vul hier nummer 3 en 6 in.

'Wat heeft dat 'lastige lezen' meer te bieden dan kijken?' Wat is het antwoord op deze vraag, volgens tekst 3?

Maak in tweetallen

Vraag 26, 27, 29 t/m 33. 

Schrijf beiden het juiste antwoord op. 

Klaar? Je kunt de antwoorden zelf, evt. na de examentraining, nakijken via examenblad (2024T1). 

Maak voor jezelf vraag 34

Klaar? Ga verder met de overige vragen

We bespreken deze vraag na  vier minuten. 

De rest van de teksten/vragen: klassikaal of zelfstandig? 

Deze hebben we waarschijnlijk geen tijd voor! 

Ik vond deze examentraining?

😒🙁😐🙂😃

Wat neem je mee uit deze examentraining?

Volgend jaar wordt deze les nog een keer gegeven. Wat moet er anders?