Bipolaire stoornis + Multimorbiditeit / polyfarmacie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Bipolaire stoornis + Multimorbiditeit / polyfarmacie

Planning

Bipolaire stoornis

Multimorbiditeit

Polyfarmacie

Inzichtsduel

Een psychiatrische stoornis in de DSM:

Abnormaal verschijnsel of afwijkend gedrag van wat men binnen de cultuur normaal vindt​.

Verschijnsel geeft ongemak, lijden of andere problemen voor cliënt e/o/ omgeving​.

Verschijnsel komt overeen met verschijnselen die bij anderen voorkomen, die aan een beschreven ziektebeeld lijden (DSM)

Hoe wordt een Bipolaire stoornis ook wel genoemd?

Wat weten jullie al over een bipolaire stoornis?
Noem de verschillen in voorbeelden

Manisch-depressieve stoornis (bipolaire)

Manie is een onderdeel van bipolaire stoornissen

oorzaak van bipolaire stoornis

Ingrijpende negatieve of positieve levensgebeurtenissen hebben vooral invloed op het begin van de bipolaire stoornis. Toch valt er over oorzaken van de bipolaire stoornis nog weinig te zeggen. Mensen kunnen wel extra risico’s lopen. Deze hebben te maken met geslacht en leeftijd, individuele kwetsbaarheid en levensgebeurtenissen.

oorzaken

Individuele kwetsbaarheid

Erfelijkheid speelt zeker een rol, al is het nog niet bekend hoe de kwetsbaarheid voor een bipolaire stoornis wordt doorgegeven. In bepaalde families komt de stoornis vaker voor. De bipolaire stoornis komt vaker voor wanneer een van de ouders het heeft.

Wanneer een eeneiige tweelingbroer of -zus het heeft, dan heeft de ander 50 tot 70% kans op deze stoornis.

Het is niet bekend of drugs, medicijnen en lichamelijke ziektes een rol hebben bij het ontstaan van een bipolaire stoornis. Wel is inmiddels duidelijk dat alcohol- en drugsgebruik verschijnselen uitlokken of die kunnen versterken. Het gebruik van hasj en wiet geeft vijf keer zoveel kans op het ontstaan van een manisch-depressieve periode.

oorzaken 

Geslacht en leeftijd

De bipolaire stoornis komt even vaak voor bij mannen als bij vrouwen. Mannen zijn gemiddeld 25 jaar en vrouwen 27 jaar als ze een eerste manisch-depressieve periode doormaken. Bepaalde typen bipolaire stoornis komen iets vaker voor bij vrouwen.

Van alle volwassenen in Nederland tot 65 jaar heeft 1-2% ooit in zijn leven te maken gehad met verschijnselen van een bipolaire stoornis. 0,5-1% heeft de stoornis in het afgelopen jaar daadwerkelijk gehad

oorzaken

Omgeving

Alleenstaanden hebben vaker een bipolaire stoornis.

De bipolaire stoornis komt vaker bij mensen die in de stad wonen.

Er is geen verband met opleiding of sociale klasse

oorzaken

Levensgebeurtenissen

Traumatische jeugdervaringen (waaronder mishandeling en verwaarlozing) maken de kans groter.

Mensen met een bipolaire stoornis maken niet meer stressvolle levensgebeurtenissen mee dan anderen.

Behandeling

Psycho-educatie

Somatische controle

Signaleringsplan

Medicijnen

Psychiater

Multimorbiditeit 

- gelijktijdig voorkomen van twee of meer chronische ziekte

- de verschillende ziekten beïnvloeden elkaar (denk aan gebruik medicatie en bijwerkingen: nierschade)

Oorzaken toename multimorbiditeit

- meer aandacht voor chronische ziekten 

- opsporen chronische zieken door bv huisartsen

- effectievere behandeling waardoor langere levensduur 

- verbetering van de registratie van de ziekten 

01:28

welk advies krijgt mw van de fysio?

02:04

welk advies krijgt mw Nelissen van de cardioloog en wat zegt de fysio een dag eerder over deze activiteit?

Multimorbiditeit

Gevolgen: 

• grotere kans op behandelingen, opname in ziekenhuis, complicaties en vroegtijdig overlijden. 
• grote invloed op kwaliteit van leven 
• vermindering van de mogelijkheid om eigen regie te blijven voeren
• meerdere behandelaren, grotere kans op fouten, miscommunicatie en coördinatie. 
• polyfarmacie

Combinaties van chronische ziekten 

- Diabetes & Hart- en vaatziekten ( nierschade)

- Diabetes & COPD

- Hartfalen & COPD 

Voorbeeld

Mevrouw heeft diabetes type II en is insulineafhankelijk, ook gebruikt zij een acenocoumarol in verband met hartritme stoornissen. In verband met een jichtaanval schrijft de huisarts prednisolon voor. 

Waar moet je op letten? 

Cijfers multimorbiditeit

33 tot 50% van de mensen met een chronische ziekte heeft twee of meer chronische ziekten

                     > Ongeveer 2 miljoen

0 tot 15 jaar:             meer jongens

15 tot 65 jaar:          meer vrouwen

65 jaar en ouder:   nauwelijks verschil

rol van verpleegkundige

de verpleegkundigen moeten telkens beoordelen wat het beste past bij deze specifieke situatie

niet pluis gevoel

Spel