week 14 - Toetsvoorbereiding

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Vandaag:

- we bekijken hoe we werken met het boek

- we bekijken de taak

- instructie Lees- en luisterstrategieën

- opdrachten 1 en 2 doen we klassikaal

- opdrachten 4 en 5 maak je zelfstandig

- evaluatie

Je legt klaar:

- iPad in de aanslag (dicht)

- agenda

- 2 A4 schriften

- pen

Week 15

Je legt klaar:

- iPad 

- Nieuw Nederlands

- werkschrift

- etui

Grammatica §16: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9

Oefentoets 1: online

Oefentoets 2: papier

 

Vandaag:

- zelfstandig werken: 

-proeftoets onderdeel Lezen 

- oefentoets online woordsoorten 

Elk woord een eigen soort.

Er zijn veel verschillende woordsoorten:

zelfstandig naamwoord - lidwoord - bijvoeglijk naamwoord - zelfstandig werkwoord - hulpwerkwoord - koppelwerkwoord - persoonlijk voornaamwoord - bezittelijk voornaamwoord - voorzetsel - bijwoord - aanwijzend voornaamwoord - vragend voornaamwoord - telwoord - voegwoord - betrekkelijk voornaamwoord

Woordsoorten

Leerjaar 1

zn                = zelfstandig naamwoord                             - mens, dier, ding, gevoel, etc

zn-e            = zelfstandig naamwoord eigennaam   - voor- of achternaam, Ronerborg, Pepsi, Drenthe

blw              = bepaald lidwoord                                          - de, het

olw              = onbepaald lidwoord                                     - een

bn                = bijvoeglijk naamwoord                               - rode, grote, lieve, grappige

st.bn           = stoffelijk bijvoeglijk naamwoord            - houten, gouden, bakstenen, zijde

zww            = zelfstandig werkwoord                               - zegt wat iets of iemand doet

kww            = koppelwerkwoord                                         - vorm van zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen

pers.vnw  = persoonlijk voornaamwoord                     - ik/mij/me, jij/je/jou, u, hij/hem, zij/haar, het, wij/we/ons, jullie, zij/ze/hun/hen

bez.vnw    = bezittelijk voornaamwoord                       - mijn, je/jouw, uw, zijn, haar, ons/onze, jullie, uw, hun

vz                 = voorzetsel                                                         - plaats, tijd, reden - onderdeel van een zinsdeel

bw               = bijwoord                                                             - plaats, tijd, reden, vraag, onzekerheid, ontkenning - een eigen zinsdeel

Woordsoorten

Leerjaar 2

zww                                   = zelfstandig werkwoord                  - werkwoord dat zegt wat iets of iemand (het onderwerp) doet

hww                                  = hulpwerkwoord                                  - werkwoord dat helpt in een zin met meer werkwoorden

kww                                   = koppelwerkwoord                            - vorm van zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen (zegt wat ow is)

aanw.vnw                        = aanwijzend voornaamwoord       - deze, die, dat, dit, zulk(e), zo'n, dergelijk(e), zelf, hetzelfde, dezelfde

vr.vnw                                = vragend voornaamwoord             - wie, wat, welk(e), wat voor (een)

bep.hoofdtelw              = bepaald hoofdtelwoord                 - precies aantal die je kan vervangen voor een cijfer: elf, een vijfde

onbep.hoofdtelw        = onbepaald hoofdtelwoord            - onduidelijk aantal: enkele, weinige, alle, vele

bep.rangtelw                = bepaald rangtelwoord                     - duidelijke plaats in een rij: eerste, zesde, twaalfde

onbep.rangtelw           = onbepaald rangtelwoord                - onduidelijke plaats in een rij: middelste, laatste, hoeveelste

vgw                                    = voegwoord                                             - verbind twee woorden, woordgroepen of zinnen

btr.vnw                              = betrekkelijk voornaamwoord        - verwijst naar een ander deel van de zin: die, dat, wie en wat

Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)

Bekijk de volgende zin:

Deze rugzak vind ik veel handiger dan dat koffertje.

In deze zin zijn Deze en dat aanwijzende voornaamwoorden. Een aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw) wijst meestal een mens, een dier of een ding aan: deze jongen, dat varken, die jurk. 

Dit zijn de aanwijzende voornaamwoorden: 

deze, die, dat, dit, zulk(e), zo’n, dergelijk(e), zelf, hetzelfde, dezelfde.

Een aanwijzend voornaamwoord kan voor een zelfstandig naamwoord staan, maar het kan ook alleen staan. In dat geval kun je het zelfstandig naamwoord er soms achter denken.

Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)

Voorbeelden:

- Joran kreeg een horloge voor zijn verjaardag en hij vond dat (horloge) het mooiste cadeau.

Een aanwijzend voornaamwoord kan ook terugwijzen naar een hele zin:

- Mijn broer draait altijd keiharde muziek op zijn kamer. Ik vind dat (mijn broer altijd keiharde muziek op zijn kamer draait) erg storend.

Aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw)

Let op:

De woorden dat en die behoren tot meerdere woordsoorten; dat en die zijn alleen aanwijzend voornaamwoord als je ze kunt vervangen door dit en deze.

Woorden die een plaats of een richting aangeven (daar, daarheen, daarover, daarlangs), zijn geen aanwijzend voornaamwoord.

Vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Bekijk de zinnen: Welke sport beoefen jij? Wat vind je daar zo leuk aan?

In deze zinnen zijn Welke en Wat vragende voornaamwoorden. 

Er zijn er vier: wie, wat, welk(e), wat voor (een). 

Een vragend voornaamwoord (vr.vnw) staat aan het begin van een vraag of aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag.

Vragend voornaamwoord (vr.vnw)

Wie gaat er mee naar de film? Boy vraagt aan zijn vrienden wie er meegaat naar de film.

Wat heb je vandaag gedaan? Rex informeert bij Roos wat zij vandaag gedaan heeft.

Let op: de woorden wie en wat zijn geen vragend voornaamwoord als ze terugwijzen naar een eerder genoemd woord: Dat meisje op wie jij verliefd bent, woont bij mij in de straat. Alles wat hij aanraakte, veranderde in goud.

Noteer de woordsoort van de onderstreepte woorden het aanwijzend of vragend voornaamwoord (aanw.vnw of vr.vnw).
Wat vind jij zo leuk aan deze baan?

Noteer de woordsoort van de onderstreepte woorden het aanwijzend of vragend voornaamwoord (aanw.vnw of vr.vnw).
Dat vakantiehuisje in de duinen bleek zo’n goede keus te zijn!

kww / zww / hww

kww: zijn - worden - blijven - blijken - lijken - schijnen

-> bij 1 werkwoord altijd kww

-> bij meer werkwoorden in de zin vaak de laatste. De rest is dan hww.

zww: zegt wat iets of iemand doet

-> 1 werkwoord en geen kww? Dan zww.

-> bij meer werkwoorden in de zin vaak de laatste. De rest is dan hww.

hww: helpen in een zin met meer werkwoorden

-> alleen bij meer werkwoorden, dan altijd de persoonsvorm en dus de eerste werkwoorden van de zin.

Noteer de woordsoort van de onderstreepte woorden: hulpwerkwoord (hww), zelfstandig naamwoord (zww) of koppelwerkwoord (kww).
Volgens het KNMI zal het de hele week nog wisselvallig blijven.

Noteer de woordsoort van de onderstreepte woorden: hulpwerkwoord (hww), zelfstandig naamwoord (zww) of koppelwerkwoord (kww).
Volgens mij moet je er gewoon eerlijk met Raisa over kunnen praten.

Hoofdtelwoorden

Een bepaald hoofdtelwoord (bep.hoofdtelw) noemt een precies aantal of een precieze hoeveelheid: dertien (13), een vijfde (1/5). Alleen bepaalde hoofdtelwoorden kun je vervangen door cijfers.

Een onbepaald hoofdtelwoord (onbep.hoofdtelw) noemt een onduidelijk aantal of een onduidelijke hoeveelheid: enkele, weinig.

Rangtelwoorden

Een bepaald rangtelwoord (bep.rangtelw) noemt een duidelijke plaats in een volgorde, in een rij: eerste, negende.

Een onbepaald rangtelwoord (onbep.rangtelw) noemt een onduidelijke plaats in een rij: middelste, laatste.

Noteer uit de zin de telwoorden. Zet de woordsoort erachter: bep.hoofdtelw, onbep.hoofdtelw, bep.rangtelw of onbep.rangtelw.
De laatste ingrediënten voor de guacamole zijn wat zout en twee eetlepels citroensap.

Voegwoorden

Een voegwoord verbind:

- twee woorden (waterijs of roomijs)

- twee zinsdelen (een gele trui en een roze broek)

- twee zinnen van een samengestelde zin (Het was een lange dag, maar het was wel leuk.) 

Nevenschikkende voegwoorden: dus, en, maar, of, want

Onderschikkende voegwoorden: aangezien, als, dan, dat, hoewel, doordat, hoewel, mits, nadat, of, omdat, opdat, tenzij, terwijl, toen, voordat, waardoor, zodat, zodra. (En er zijn er nog meer!)

Noteer het voegwoord.
In de feestzaal zat de stemming er goed in en de dansvloer stond helemaal vol.

Noteer het voegwoord.
Het festival gaat helaas niet door, omdat de organisatie het budget niet sluitend kreeg.

Maak van de twee enkelvoudige zinnen een samengestelde zin met een passend voegwoord. Kies uit: als – hoewel – opdat – toen.
De volgende ochtend werd het licht. De schade van de storm was goed te zien.

Maak van de twee enkelvoudige zinnen een samengestelde zin met een passend voegwoord. Kies uit: als – hoewel – opdat – toen.
Het is de hele dag droog gebleven. Het KNMI had een regenachtige dag voorspeld.

Betrekkelijke voornaamwoorden

Een betrekkelijk voornaamwoord verwijst naar een ander woord, zinsdeel, of hele zin.

Het woord of de woorden waarnaar verwezen wordt, noem je het antecedent.

De meest gebruikte betrekkelijke voornaamwoorden zijn: die, dat, wie en wat.

• Met die wordt verwezen naar de-woorden.
• Met dat wordt verwezen naar het-woorden.
• Met wie verwijs je naar naar personen. Soms voeg je een voorzetsel toe: voorzetsel + wie. (met wie, van wie, door wie).
• Met wat verwijs je naar: 

1. een overtreffende trap met het (het beste wat mij is overkomen);
2. een hele zin (ik was te laat, wat de docent niet leuk vond);
3. woorden zoals alles, iets, niets, veel, weinig, het enige, datgene (alles wat ik weet ...)

! Als je die/dat kan vervangen voor deze/dit, dan zijn die/dat geen betrekkelijke voornaamwoorden maar aanwijzende voornaamwoorden.

Betrekkelijke voornaamwoorden

Een betrekkelijk voornaamwoord verwijst naar een ander woord, zinsdeel, of hele zin.

Het woord of de woorden waarnaar verwezen wordt, noem je het antecedent.

De meest gebruikte betrekkelijke voornaamwoorden zijn: die, dat, wie en wat.

• Met die wordt verwezen naar de-woorden.
• Met dat wordt verwezen naar het-woorden.
• Met wie verwijs je naar naar personen. Soms voeg je een voorzetsel toe: voorzetsel + wie. (met wie, van wie, door wie).
• Met wat verwijs je naar: 

1. een overtreffende trap met het (het beste wat mij is overkomen);
2. een hele zin (ik was te laat, wat de docent niet leuk vond);
3. woorden zoals alles, iets, niets, veel, weinig, het enige, datgene (alles wat ik weet ...)

! Als je die/dat kan vervangen voor deze/dit, dan zijn die/dat geen betrekkelijke voornaamwoorden maar aanwijzende voornaamwoorden.

Benoem in de zin de onderstreepte woorden.
Kies uit: aanw.vnw – betr.vnw – vr.vnw.
Weet jij al op wie je gaat stemmen voor dat comité dat komend jaar de schoolfeesten gaat organiseren?

Benoem in de zin de onderstreepte woorden.
Kies uit: aanw.vnw – betr.vnw – vr.vnw.
Weten jullie wat je kunt doen tegen de plankenkoorts, die vreselijke stress die je kunt voelen vlak voor je op moet?

Noteer de betrekkelijke voornaamwoorden. Noteer het antecedent erachter.
In dit complexe vraagstuk, dat continu nieuwe vragen opwerpt, is er veel wat we nog nader moeten onderzoeken.

Noteer de betrekkelijke voornaamwoorden. Noteer het antecedent erachter.
De stichting die voor katten in het asiel een goed thuis wilde vinden, bleek niet meer nodig wat een positief is.

Benoem alle woorden.
Een mens wordt geboren met zo’n 10.000 smaakpapillen in zijn mond.
Kies uit: zn, zn-e, blw, olw, bn, st.bn, zww, hww, kww, pers.vnw, bez.vnw, vz, bw, aanw.vnw, vr.vnw, bep.hoofdtelw., onbep.hoofdtelw., bep.rangtelw., onbep.rangtelw, vgw.

Benoem alle woorden.
Dat aantal blijkt in weinig jaar behoorlijk te kunnen verminderen.
Kies uit: zn, zn-e, blw, olw, bn, st.bn, zww, hww, kww, pers.vnw, bez.vnw, vz, bw, aanw.vnw, vr.vnw, bep.hoofdtelw., onbep.hoofdtelw., bep.rangtelw., onbep.rangtelw, vgw.