Dermatica

• BSP apothekersassistenten
• MBO
• Studiejaar 2,3

Dermatica

Gevarenaanduidingen op het etiket

H-zinnen= gevarenaanduidingen (hazard= harm= risico)(r-zinnen)

P-zinnen = voorzorgsmaatregelen ( precaution = safety= veiligheid)(s-zinnen)

KNMP Kennisbank → Productzorg → LNA procedures productzorg → inhoud

https://www.rifas.nl/

Protocollair werken leidt tot veiligheid en kwaliteit.

SZW = Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

BHV handboek, hoe om te gaan in gevaarlijke situaties. Ook is er informatie te vinden op de KNMP Kennisbank → Productzorg → LNA Procedures en productzorg→inhoud

Veilig werken in de apotheek

Ben je bewust dat je mogelijk met gevaarlijke stoffen werkt.

Heb oog voor je omgeving!

          - Het gevaar

          - De beveiliging→ gevaarlijke situaties voorkomen

          - Hulpverlening→ welke maatregelen

https://www.sbaweb.nl/CAO-apotheken

Weet waar je mee werkt, zoek eventuele gevaren op in de LNA procedures Arbo en gevaarlijke stoffen.

(huid)Gel

• is een vloeistof die onder invloed van een geschikte stof zodanig viskeus is geworden
• conservering noodzakelijk
• goed toepasbaar op de behaarde hoofdhuid
• heeft wel een indrogend effect op de huid ( niet geschikt voor een droge huid)

wat is de functie van een humectans

1. oplosmiddel
2. maakt de creme smeerbaar
3. conserveermiddel
4. zorgt ervoor dat de creme/gel niet uitdroogt

welk van onderstaande stoffen is een humectans

1. sol. sorbitol
2. Cetiol V
3. sol. methylparabeen conc
4. sir. simplex

Humectans ( = bevochtiger)

• wordt  in gels vaak toegevoegd 
• om uitdrogen te voorkomen. 

Hiervoor kunnen worden gebruikt: 

• sorbitol 70 %, 
• propyleenglycol
• glycerol 85 %.

LNA

• Laboratorium Nederlandse Apothekers 
• LNA-procedures waarborgen veiligheid en kwaliteit binnen de apotheek
• Raadpleeg de KNMP Kennisbank voor volledige en gedetailleerde procedure

Hydrofiel & hydrofoob

Stoffen die goed oplosbaar zijn; zijn hydrofiel.

Stoffen die slecht oplosbaar zijn; zijn hydrofoob.

Hydrofiel en Hydrofoob

Hydro = water
fiel      = houden van
foob   = bang voor

Dus:
Hydrofiel    = houden van water
Hydrofoob = bang voor water

Hydrofobe→basis bestaat uit vetten

Makkelijk te mengen in kunststof of rvs mortieren → middels gelijke delen.

Verwarmen op waterbad.

Vaste vetten → lipofiele stoffen.

Vaak hebben FNA preparaten een combinatie van deze stoffen.

Let goed op wat er op het recept staat, bijv. basis voor

Bereidingsprotocol uitprinten in Protype. In het FNA staat beschreven op welke wijze je stoffen kunt toevoegen.

lange lipofiele staart met een hydrofiel hoofd.

Soorten water

• Aqua communis = kraanwater
• Aqua purificata = Gezuiverd water; water zonder  mineralen
• Aqua destillata= vers Gedestilleerd water; Het bevat geen mineralen en micro-organismen
• Aqua ad injectabilia =water voor injecties

De emulgator bepaalt welke type crème er ontstaat.

De volgende stoffen zijn O/W- (spreek uit: 'olie in water'-) emulgatoren:

• cera cetomacrogolis emulsificans;
• alcohol cetylicus et stearylicus emulsificans B (cera lanette SX).

De volgende stoffen zijn W/O- (spreek uit: 'water in olie'-) emulgatoren:

• monoleïne;
• cetostearylalcohol;
• Span 80.

Verwerking geneesmiddel in basis

• oplossen;
• dispergeren = stoffen die niet of onvoldoende in de basis oplossen, worden in de zalfbasis gedispergeerd (fijngemaakt in de ruwe, stenen mortier). 
• mengen. 

Vetten hoeven niet geconserveerd te worden→ bacteriën kunnen niet groeien in vetten.

Gezuiverd water bederft sneller dan kraanwater ivm het ontbreken van zouten die de bacteriegroei remmen.

Afleveren in tubes→ gaat bacteriegroei en indrogend effect tegen.

methylparahydroxybenzoaat→ werkt onvoldoende in crèmes, overgevoeligheid op de huid.

cetrimide→ zo mogelijk combineren met 0,1% dinatriumedetaat (antioxidant) , versterkt de werking.

Chloorhexidine-digluconaat→ onverenigbaar met carbomeer, neerslag ontstaat vaak pas na enige tijd.

Propyleenglycol→ in hogere concentraties kan huidirritatie voorkomen; vooral onder occlusie en in huidplooien.

Methylparahydroxybenzoaat en propylparahydroxybenzoaat zijn goed vetoplosbaar en daarom minder geschikt voor conservering van crèmes, echter wel voor gels en oplossingen. Propylparahydroxybenzoaat wordt alleen in combinatie met methylparahydroxybenzoaat gebruikt; ze versterken elkaars werking.

Kwaliteitseisen eindproduct

• homogeen
• geen agglomeraten ( alleen van toepassing bij dispergeren)
• juiste kleur 

Je maakt 60 gram triamcinolon creme FNA.
Na de bereiding weeg je 58,55 gram na
Hoeveel % verlies heb?

1. 2%
2. 3%
3. 4%
4. 8%

Mag je de crème hiervoor afleveren?

1. ja, is binnen 3 %
2. Nee, afwijking is boven de norm van 3%
3. Ja, afwijking mag maximaal 5% zijn
4. Nee, afwijking is boven de norm van 5%

Bereken de concentratie zinkoxide in % voor een zalf die bestaat uit 3 gram zinkoxide en 87 gram vaseline album.

1. 3,44%
2. 3,33%
3. 3%
4. 3,5%

Je maakt 30 gram gel. In deze 30 gram zit
0,300 gram werkzame stof.
Hoeveel % g/g werkzame stof is dat?

1. 0,1%
2. 0,5%
3. 1%
4. 2%

Reken opdracht

Bereken de benodigde hoeveelheid van elke stof voor een totale bereiding van 60 gram.

Voer het in de volgende slide

Rekenopdracht

Finger Tip Unit (FTU)

• FTU: Hoeveelheid crème/zalf gelijk aan vingertopje van een volwassenen
• 1 FTU ≈ 0,5 gram crème/zalf
• Voorkomt onder- en overdosering
• Gemakkelijk te doseren
• Zie tabel 15.1 voor een overzicht van de benodigde hoeveelheid crème of zalf

Vragen?

Heb je vragen, dan mag je die gerust stellen via Teams.