3 - Hoop en wanhoop

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Van oorlog naar oorlog

3. Hoop en wanhoop

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen op welke gevolgen  de Eerste Wereldoorlog had en wat de oorzaken en gevolgen zijn van de economische crisis.

Vredesonderhandelingen 

in Parijs

1919

Een wapenstilstand is nog geen vrede. Hierover werd 

tussen januari en juni 1919 onderhandeld in Versailles (bij Parijs)

Welke landen?

• Engeland (Lloyd George)
• Frankrijk (Clemenceau)
• Verenigde Staten (Wilson)
• Italië (Orlando)

• Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

• Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee (Poolse Corridor)

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Exact 5 jaar na de aanslag op Franz-Ferdinand 

door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.

Verdrag?! Dictaat!

In Duitsland is grote onvrede en spreekt men

liever van het Dictaat van Versailles

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

• Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)
  

• Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië)
• Oprichting Volkenbond

• Verenigde Staten trekken zich terug uit de wereldpolitiek
  

Vóór...

...na

Gevolgen

• Opkomst van Hitler: hij speelt in op de Duitse onvrede over het Verdrag van Versailles

• Uiteindelijk ook de Tweede Wereldoolog, waarbij Hitler er alles aan zou doen om de gevolgen van het Verdrag van Versailles te vernietingen...en daarin ook slaagt. 

De Volkenbond

Volkenbond

Een internationale organisatie die nieuwe oorlogen moet voorkomen

Volkenbond

Taak: Lees blz 66 bij Volkenbond

Neem de vragen over op blz. 106-107 van 

het werkboek en beantwoord ze:

Wat is de volkenbond?

Wat is het doel van de volkenbond?

Wie is de bedenker van de volkenbond?

Was de volkenbond een succes?

Volkenbond 

• De Amerikanen zagen weinig in het plan van president Wilson.
• Amerika wordt geen lid van de Volkenbond.
  
• Duitsland en Rusland mogen geen lid worden... 
  

Mislukking volkenbond

(vraag 4 blz. 90)

Volkenbond was mislukt omdat veel landen geen lid mochten worden of wilden worden 

Volkenbond heeft Tweede Wereldoorlog niet weten te voorkomen (geen leger)

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog (1)

• Eerste democratie in Duitsland: Republiek van Weimar (1919)
  

• Verlies van de oorlog komt hard aan, zowel emotioneel als economisch. 

• De herstelbetalingen zijn niet op te brengen door de regering, en de inflatie is groot.

Maar ondertussen..

In de Verenigde Staten

Life is good!

• In de Verenigde Staten gaat het heel erg goed na de Eerste Wereldoorlog!
  
• Er worden heel veel spullen gemaakt door fabrieken
  
• Er is geld genoeg om andere landen te helpen....

Crisis in de wereld 

vanaf 1929

• Door overproductie van fabrieken, veel kopen op afbetaling en teveel vertrouwen in aandelenhandel, klapt de Amerikaanse economie in elkaar.
• Landen die veel met de VS handelen, worden de crisis mee in gesleept... 
  

Beurskrach

• De oorzaak voor de economische crisis noemen we de 'beurskrach'
• = crash

Beurskrach 1929

Oktober 1929 beurskrach VS: de aandelenkoersen op de beurs daalden ineens snel.

 

Overschotten -> verlaging productie -> paniekverkoop van aandelen (beurskrach) -> kredieten niet terugbetaald -> banken/bedrijven failliet -> miljoenen werklozen -> veel armoede

Economische crisis

1929

• Beurskrach in Verenigde Staten  1929
• Crisis slaat over naar Europa 

Na de Eerste Wereldoorlog verloren veel Duitse burgers het vertrouwen in hun regering. Kies de antwoorden die uitleggen hoe dat komt.

1. De regering had het voor Duitsland vernederende Verdrag van Versailles getekend. Veel Duitse burgers waren daar kwaad om.
2. De regering legde de bevolking erg strenge wetten op. Toen Duitsland nog een keizer had, had de bevolking veel meer vrijheid.
3. De regering had de Republiek van Weimar veroverd. Dat was volgens veel Duitsers onverstandig, omdat het waarschijnlijk tot wraak van de geallieerden zou leiden.
4. De regering nam weinig effectieve maatregelen tegen de economische crisis.

Waarom werd Duitsland extra zwaar getroffen door de wereldwijde economische crisis?

1. Het Dawesplan werd stopgezet.
2. Duitsland had geld uitgeleend aan andere landen om de economie weer op te bouwen.
3. Hitler had enorme schulden gemaakt om het leger weer op te bouwen.
4. De Amerikaanse president had opdracht gegeven om alle Duitse producten uit Amerikaanse winkels te halen.

Een vrouw laat haar kachel branden op papiergeld. Waar en wanneer is deze foto gemaakt?

1. in de Verenigde Staten, kort na de beurskrach van 1929
2. in Duitsland, tussen 1921 en 1924, toen de inflatie extreem hoog was
3. in Italië, kort nadat Mussolini aan de macht kwam.
4. in de Republiek van Weimar, direct nadat de keizer naar Nederland was gevlucht

Maken

Maak vraag 5,6,7 9 blz. 90-91