1MH-HV-thema2-bs5-de celdeling bvj max

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

2.5. De celdeling

  Leerdoelen van de les:

10. Je kunt beschrijven hoe een cel zich deelt.

11. Je kunt de kenmerken van stamcellen noemen.

 

De celdeling

Je lichaam bestaat uit wel 30 biljoen (30 000 miljard) cellen!

Door celdeling ontstaan in je huid voortdurend nieuwe cellen, waardoor het totale aantal niet afneemt.

Groei: Als er meer nieuwe cellen ontstaan dan er oude doodgaan, dan groei je. 

De celdeling

Lichaamscellen: De cellen waaruit je lichaam is opgebouwd

                                 (bijv. huidcellen, levercellen en spiercellen)

In de celkern van de mens liggen 46 chromosomen.

Celdeling: Eerst wordt elk chromosoom in de celkern gekopieerd. Daarna ontstaan

twee kernen. Elke kern krijgt een volledige set chromosomen. Daarna deelt de cel zich.

Wat is celdeling?

1. Vorming van nieuwe cellen
2. Vorming van nieuw DNA
3. Vorming van nieuwe erfelijke eigenschappen
4. Vorming van een nieuw leven

Zie je hier celdeling of celgroei?

1. celdeling
2. celgroei

Welke stappen doorloopt een cel bij celdeling? Zet ze in de goede volgorde.

Celdeling

Kerndeling

Plasmagroei

Moedercel

Dochtercel

Kerndeling

Celdeling

Plasmagroei

Plasmagroei gebeurt voor celdeling

1. Waar
2. Niet waar

Na de celdeling (bij de mens) hebben de nieuwe cellen elk ...... chromosomen?

1. 23
2. 46
3. 92
4. Dat kun je niet zeggen

Aan de slag

Lees 2.5. de celdeling  vanaf blz. 122 in je boek en maak
opdracht 1 t/m 3 +6 + 7 .
 

De celdeling

Lichaamscellen: De cellen waaruit je lichaam is opgebouwd

                                 (bijv. huidcellen, levercellen en spiercellen)

In de celkern van de mens liggen 46 chromosomen.

Celdeling: Eerst wordt elk chromosoom in de celkern gekopieerd. Daarna ontstaan

twee kernen. Elke kern krijgt een volledige set chromosomen. Daarna deelt de cel zich.

Celcyclus

Gespecialiseerde cel:
Na de celdeling ontwikkelt een van de dochtercellen zich tot een speciaal soort cel.  

Een gespecialiseerde cel gaat zijn functie in het lichaam uitoefenen. Hij zal zich meestal niet meer delen.

De andere dochtercel specialiseert zich niet. Uit deze cel kan bij een

volgende celdeling opnieuw een gespecialiseerde cel ontstaan. 

Celcyclus: Het terugkerende proces van celdeling, groei, en weer een nieuwe celdeling.

Celcyclus

Celcyclus: Het terugkerende
proces van celdeling, groei,
en weer een nieuwe celdeling.

Hoe vaak kan een stamcel zich delen?

1. maximaal 1 keer
2. een beperkt aantal keer
3. oneindig vaak

Stamcellen

Stamcellen: Er zijn overal in je lichaam cellen aanwezig, die zich oneindig vaak kunnen delen. Deze cellen zorgen voor groei en herstel.

De meeste stamcellen kunnen zich na deling alleen specialiseren tot cellen van het orgaan waarin ze voorkomen. Uit een stamcel in een spier bijvoorbeeld ontstaan alleen nieuwe spiercellen.

Stamcel beenmerg: kunnen wél verschillende typen cellen ontstaan.

Embryonale stamcellen: Uit de stamcellen van een embryo (een nog niet geboren kind) kunnen veel verschillende typen cellen ontstaan

Een gespecialiseerde stamcel voor spierweefsel deelt. Daaruit ontstaan:

1. twee spiercellen
2. twee moedercellen
3. een spiercel en een stamcel voor spierweefsel
4. twee stamcellen

Wat is de beste beschrijving van een stamcel?

1. Cel waaruit na deling een gespecialiseerde cel kan ontstaan
2. Een cel met een bepaalde functie
3. Cel die zich deelt en twee dochtercellen vormt.
4. De cel van een boom.

Een stamcel is er om

1. Veel verschillende dingen
2. Nieuwe cellen maken
3. Dochtercel zijn
4. Organen maken

Pittige vraag:
Cel A is een stamcel. Deze deelt zich, hierdoor ontstaan cellen B en C. Cel B wordt een hartcel, wat gebeurt er met cel C?

1. Wordt een hartcel
2. Wordt een lichaamscel
3. Wordt een stamcel
4. Dat kun je niet weten

Bouw en functie DNA

Basenpaar: 
Er zijn vier verschillende basen. Ze worden aangegeven met de letters A, T, C en G. 

De vier basen kunnen 

paren vormen.
A-T = een basenpaar
C-G = een basenpaar 

Aan de slag

Lees 2.5. de celdeling vanaf blz. 123 in je boek en maak opdracht 4+5+8+9.
Vul blz. 13 in van je samenvattingsboekje.