HV2 P2 leesvaardigheid en poëzie les 10 wk 50-1 Uitleg beeldspraak

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag 

Oefentoets

Stil lezen
Er komt voor 2G een nieuw boek!

Twee onderwerpen in P2

Leesvaardigheid

Toets leesvaardigheid 

Schrijfvaardigheid

PO poëzie 

Kern: schriftelijke toets

Leesvaardigheid

H2 Teksdoelen

H3 Leesstrategieën 

H4 Woordraadstrategieën

De praktische opdracht (PO)

Je maakt in groepjes van drie een bundel met gedichten.

De dichtbundel bevat de volgende onderdelen:

• 6 gekozen bestaande gedichten
• 5 zelf geschreven gedichten

Lesdoelen 

Je leert wat beeldspraak is en hoe je die kunt toepassen in je zelfgeschreven gedichten.

Herhaling vorige les

Limerick

Limerick

Een limerick bestaat uit vijf regels.

In de eerste regels staat altijd een plaatsnaam.

Een limerick heeft vaak een grappige inhoud.

Het rijmschema is AABBA.

Het aantal lettergrepen per regel staat vast.

Regel 1: 9 lettergrepen

Regel 2: 9 lettergrepen

Regel 3: 5 lettergrepen

Regel 4: 5 lettergrepen

Regel 5: 9 lettergrepen

Huiswerk nakijken

H4 opdracht 7 en 8

Uitleg 

Beeldspraak 

Beeldspraak

Beeldspraak is een vorm van figuurlijk taalgebruik: 

Iets wordt vergeleken met of vervangen door iets anders (het beeld).

Er zijn verschillende soorten beeldspraak.

Hierover lees je in de volgende dia's. 

Beeldspraak: vergelijking, metafoor en personificatie

Bij beeldspraak gebruik je woorden in een:

• figuurlijke betekenis - een beeld.
• Er is sprake van een overeenkomst tussen object en het beeld;
• Goede beeldspraak maakt een (gesproken) tekst mooier,

   duidelijker en krachtiger.

1. De vergelijking

Je vergelijkt iets met iets anders omdat er een overeenkomst is.  Het beeld wordt ingeleid door 'als' of 'lijkt'.

Lachen als een boer die kiespijn heeft. 

Hij ging er als een haas vandoor. 

(object=de werkelijkheid)

(subject=beeld)

Je kamer ziet eruit als een zwijnenstal!

Bij een vergelijking heb je....

1. een object (de werkelijkheid) en een subject (beeld)
2. alleen maar een beeld
3. een kenmerk van een persoon op een levenloos ding

Vergelijkingen..

Bij een vergelijking hoort meestal het woordje ALS of LIJKT.

Voorbeeld: Zo ziek als een hond.

Voorbeeld: Je lijkt wel een verzopen hond.

Vul de juiste vergelijking in:
Zo fris als een.....

1. kipje
2. vis in het water
3. hoentje

Leven als god in.....

1. Parijs
2. Frankrijk
3. een Belgisch bad
4. de hemel

2. De metafoor

Een metafoor is een vorm van beeldspraak: je gebruikt een woord of beeld voor iets anders, waarmee het een overeenkomst vertoont. 

Zo is het schip der woestijn een metafoor voor een kameel: de kameel wordt vergeleken met een schip. 

Metafoor

Het object (=de werkelijkheid) wordt helemaal vervangen door het beeld. 

Je moet het figuurlijk zien.

Voorbeelden: 
Het schip der woestijn (kameel)
Een tsunami van nieuwe voorschriften (een enorme berg)
Een vruchtbare vergadering (een vergadering met resultaat)
Zij is een spin in het web  (zij heeft veel contacten)

Bij een metafoor heb je....

1. Alleen maar een beeld
2. Een beeld en de werkelijkheid
3. altijd het woordje ALS
4. HUH? watte? weet het niet meer...

3. De personificatie

Met een personificatie stel je een levenloos ding voor als een persoon, je kent menselijke eigenschappen toe aan een 'dood'  ding.  

Voorbeelden:  

De zon streelde onze wangen.

Het gevaar loerde op elke hoek van de straat.
Schreeuwende kleuren.
Papier is geduldig.

Zuchtend en kreunend kwam mijn auto tot stilstand.

De tijd vliegt, maar de dagen gaan te traag.

De wind huilt.

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking

De samenleving is ziek.

1. is een metafoor
2. is een vergelijking
3. is een personificatie

Vroeger

het leven opent haar hand

voor mijn ogen in de nacht: ik lach

zoals parels zijn wij gevonden en

als een parelsnoer vallen wij uiteen

ik schrijf een brief naar hem in 

verre landen, een oud liedje,

gaat er door mijn hoofd, een lik

van de postzegel echter en wij zijn vast

van statige woorden als een douche

wat zeep om schoon te worden

en ik droom van oude gedichten 

en ik droom van een oud boek.

personificatie 

Vergelijking met als

vergelijking met als

Geen personificatie

Hij verhuist naar een paradijs.

2. Metafoor
3. Vergelijking
4. Personificatie

Opdracht

Verwerk een stijlfiguur in één je eigen geschreven gedichten. 

Aan de slag

Keuze

1. Ga aan de slag met de PO in je groepje 

• Start met je eigen geschreven gedicht naar keuze.
  
• Ga vervolgens op zoek naar gedichten uit de bundels en vertel daar in 150 woorden iets over. Pas de theorie toe over de rijmvormen. Hiervoor gebruik je de LessonUp's die ik met je gedeeld en besproken heb. 
  
• Bekijk het inkijkexemplaar als de opdracht je niet duidelijk is. Of vraag mij.
  

of

2. Ga alvast aan de slag met je huiswerk (leesvaardigheid)

Keuze

Huiswerk:

              x

Ben je klaar?

Zijn voor jou de lesdoelen behaald

Ik kan uitleggen wat beeldspraak is (3 stuks). 

Volgende les

We gaan een oefentoets maken (wo 13 december). 

Oefentoets: 

6.0 of lager 

Maak individueel een samenvatting. Leer die en maak nogmaals een oefentoets. 

Oefentoets:

hoger dan een 6.0

Maak in tweetallen 10 toetsvragen over de theorie van leesvaardigheid 

H 2, 3 en 4. 

Mag in Kahoot, Blooket, LessonUp of gewoon in Word. 

Hoe ging deze les?

Wat heb je geleerd vandaag?

Wat vond je leuk aan deze les? 

Heeft iemand vragen?

Fijne dag 

&

tot de volgende keer!