Tekstopbouw, alineaopbouw

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lesdoelen

Aan het eind van deze les kun je..

    - verbindingsmanieren benoemen 
    - alineaverbanden en signaalwoorden herkennen 
    - het onderwerp en de hoofdgedachte bepalen

   

inleiding, middenstuk, slot

Inleiding - middenstuk - slot

Inleiding = 

Middenstuk = 

Slot = 

Inleiding, middenstuk, slot

INLEIDING

INLEIDING:

A: aandacht van de lezer trekken; 

• voorbeeld / anekdote;
  
• geschiedenis;
  
• actualiteit;
  

B: onderwerp introduceren;

• een vraag stellen.

Inleiding

Doel:

Aandacht trekken

Nieuwsgierig maken

Onderwerp introduceren

Hoe:

De aanleiding

Voorbeeld

Anekdote

Vraag

Tip!

Begin je inleiding met een 'Er was eens...'

Bijvoorbeeld:

Afgelopen vrijdag...

In de verre toekomst...

Tijdens...

Functies van de inleiding

Inleiding

• Onderwerp van de tekst introduceren.
• Aandacht trekken. 

De inleiding.

De inleiding trekt de aandacht van de lezer met behulp van:

• De actualiteit 
• De geschiedenis
• Een anekdote
• Een voorbeeld
• Het belang voor de lezer

- 

Begrippen lezen/tekstbegrip:

• Alineaverbanden - verbindingsmanieren: Alineaverbanden en verbingsmanieren zorgen voor een logische volgorde en geven structuur aan een tekst.  
  
  
•  Er zijn vier manieren waarop dat verband kan worden aangegeven:
  - het gebruik van signaalwoorden
  - herhaling
  - overgangszinnen met een verwijzing
  - aankondigende zinnen

belangrijke begrippen bij leesvaardigheid

• onderwerp, deelonderwerp
• hoofdgedachte
• kernzin
• opbouw tekst: inleiding, middenstuk, slot
• opbouw alinea: kernzin + voorbeeld/toelichting
• tekstdoel, tekstsoort, tekstvorm
• manieren om een tekst in te leiden
  
• manieren om een tekst af te sluiten
• objectief, subjectief
• mening, argument en tegenargument
  

• verwijswoorden
• hoofd- en bijzaken
• signaalwoorden
• zins- en alineaverbanden

• verbindingsmanieren tussen      alinea's

welke signaalwoorden horen bij het alineaverband Uitspraak- voorbeeld?

1. Bijvoorbeeld
2. Ten eerste, ten tweede
3. Anderzijds, daarentegen
4. Verder

Bij welk alineaverband hoort het signaalwoord 'maar'?

1. Uitspraak-voorbeeld
2. uitspraak - tegenstelling
3. uitspraak - reden
4. oorzaak - gevolg

Welk alineaverband geeft het signaalwoord "maar" aan?

1. Opsomming
2. Voorbeeld
3. Tegenstelling
4. Dat moet ik nog uit mijn hoofd gaan leren.

Welk signaalwoord geeft alineaverband oorzaak-gevolg aan?

1. zodat
2. meer dan
3. kortom
4. dankzij

Bij welk alineaverband hoort dit signaalwoord: bovendien

1. tegenstelling
2. opsomming
3. voorbeeld
4. conclusie

Het signaalwoord 'bijvoorbeeld' hoort bij het alineaverband...

1. Uitspraak-tegenstelling
2. Uitspraak-voorbeeld
3. Uitspraak-opsomming

Bij welk alineaverband hoort het signaalwoord: dus

1. tegenstelling
2. opsomming
3. voorbeeld
4. conclusie

Welk alineaverband herken je aan het signaalwoord 'met behulp van'?

1. middel-doel
2. uitspraak-vergelijking
3. oorzaak-gevolg
4. uitspraak-reden

Welk alineaverband herken je aan het signaalwoord 'evenals'?

1. middel-doel
2. uitspraak-vergelijking
3. oorzaak-gevolg
4. uitspraak-voorbeeld

welke signaalwoorden horen bij het alineaverband Uitspraak- opsomming?

1. Bijvoorbeeld
2. Ten eerste, ten tweede
3. Anderzijds, daarentegen
4. Verder

welke signaalwoorden horen bij het alineaverband Uitspraak- tegenstelling?

1. Bijvoorbeeld
2. Ten eerste, ten tweede
3. Anderzijds, daarentegen
4. Verder

Welk signaalwoord hoort bij het alineaverband redengevend?

1. immers
2. dus
3. mits
4. waarmee