Biologie M3T4 - Menselijk Lichaam - Skelet - Les 1

• Groen
• MBO
• Studiejaar 3

Het bewegingsapparaat

Botten, gewrichten, banden en spieren werken samen om beweging mogelijk te maken

Botten: Functies

Wat zijn functies van het skelet?

Functies skelet

• Stevigheid en vorm
• Beweging
•  Bescherming
• Aanhechtingsplaats spieren
• Vorming bloedcellen en bloedplaatjes
• Voorraadplaats kalk

1. Bescherming van belangrijke organen en structuren

Schedel beschermt de hersenen

Borstkas beschermt hart en longen

Wervelkolom beschermt het ruggenmerg

2. Bewegen

Aan de botten zitten pezen en spieren vast waardoor bewegen mogelijk wordt

3. Stevigheid en vorm

Zonder botten zijn we een zak met weefsels

Samen met spieren geven botten vorm aan het lichaam

4. Aanmaak bloedcellen

In het beenmerg:

vooral in holten van platte beenderen: schouderblad, ribben/borstbeen, bekken

Soorten botweefsel

1. Kraakbeen
2. Bot- of beenweefsel 

Kraakbeen

Wat voor kenmerken heeft kraakbeen?

Kraakbeen

• Meer lijmstoffen
• Buigzamer
•  Erg glad
• Niet doorbloed
• Gevoed door synoviale vocht
• Opvangen druk en schokken
• Verschillende plekken (ribben, wervels, gewrichten, neus, oorschelp)

Welke functies heeft kraakbeen?

Functies van kraakbeen

4 algemene functies:

1. Soepel verloop van bewegingen in de gewrichten (en dus bescherming)
2. Speelt rol bij lengtegroei van botten (kraakbeenschijven)
   
3. Vormt een soepele verbinding tussen botstukken (vb. ribben en borstbeen)
4.  Geeft vorm aan bepaalde lichaamsdelen (oor, neus)

Been- of botweefsel

Welke eigenschappen heeft been- of botweefsel?

Been- of botweefsel

• Hard en stevig
• Niet buigzaam
• Niet massief
• Veel kalk
• Op plaatsen waar stevigheid belangrijk is

Van buiten naar binnen

• Beenvlies (periost): Bloedvaten en zenuwen
• Schors: Botvormende cellen
• Sponsachtige massa (spongiosa): Kleine holtes met rood beenmerg (aanmaakplaats rode/witte bloedcellen), niet massief

Cellen in het beenweefsel

• Osteocyten:  volwassen botcellen
• Osteoclasten: reusachtige cellen met 50 of meer celkernen. Reguleren de calcium en fosfaat concentratie in het weefselvloeistof
• Osteoblasten: Verantwoordelijk voor vorming van nieuwe beenweefsel

Osteocyten

Osteoblasten

Osteoclasten

Verantwoordelijk voor vorming nieuwe beenweefsels

Erg groot, reguleren calcium/fosfaatconcentraties

Volwassen botcellen

Soorten beenderen

1. Pijpbeenderen
2. Platte beenderen
3. Korte beenderen

Pijpbeenderen

Ledematen

Voortbeweging

Lang, rond

Platte beenderen

Schouderblad, schedel, bekken, ribben

Bescherming

Groot/breed/plat

Spieraanhechting

Aanmaak bloedcellen

Korte/onregelmatige beenderen

Wervels, hand- en voetwortelbeentjes, sesambeentjes

Vormen erg divers

Einde les

Welke vorm van online les heeft jullie voorkeur? Powerpoints of Lessonup