Stevigheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 3

Examentraining

Organisatie niveaus van klein naar groot

Cellen

Weefsels

Organen

Orgaanstelsels

Oganisme

ademhalings-

stelsel

skelet

bloedvaten-stelsel

spierstelsel

zenuwstelsel

verterings-stelsel

stevigheid

beweging

Stevigheid & beweging 

12 doelstellingen in het hoofdstuk

We behandelen er vandaag 9

Doelstelling 1

Je kunt in een afbeelding van het skelet de beenderen of botten benoemen.

Skelet

27 verschillende botten

Er is een foto van Dominique haar arm gemaakt.

Sleep naar de botten die je ziet op de röntgenfoto:

Spaakbeen

Ellepijp

Middenhandsbeentjes

Handwortelbeentjes

Vingerkootjes

Koppel de goede begrippen aan elkaar.

Ledematen

Geraamte

Botten

Schoudergordel

Borstkas

Bekken

Beenderen

Borstwervels, ribben en borstbeen

Heupbeenderen en heiligbeen

Inwendig skelet

Armen en benen

Schouderblad en sleutelbeen

Doelstelling 2

Je kunt de functies van het skelet noemen. 

Sleep de functies van het skelet naar de bijbehorde plaatjes

Bescherming

Beweging

Vorm geven

Stevigheid

Welke functie ontbreekt nog?

Doelstelling 3

Je kunt pijpbeenderen en platte beenderen onderscheiden en kenmerken van opnoemen.

2 soorten beenderen

- Pijpbeenderen

- Platte beenderen

D = mergholte: 
Geel beenmerg voor vetopslag

In de kop:
Rood beenmerg
aanmaak bloedcellen

Pijpbeenderen

Noem 3 pijpbeenderen die merg bevatten.

Platte botten

Hebben enkel roodbeenmerg

Voor aanmaak van bloedcellen

Pijpbeenderen

(kleine holtes in de kop): bloedcellen gevormd

Doelstelling 4

Je kunt verband leggen tussen de vorm en functie van de botten bij zoolgangers, teengangers en hoefgangers. 

Zoolganger

Teenganger

Topganger

Hoefganger

Teenganger

Zoolganger

beer

kat

paard

Doelstelling 5

Je kunt de kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel benoemen. Ook kun je beschrijven hoe de samenstelling van beenderen verandert tijdens het leven. 

Beenweefsel

Kraakbeenweefsel

Botweefsel

Kraakbeenweefsel

Vooral

kraakbeen-weefsel

Botten met

weinig collageen en veel

kalkzouten

Botten met veel collageen en weinig kalkzouten

Buigzaam skelet

Breekbaar skelet

Zijn onderstaande beweringen waar of niet waar?
Sleep de beweringen naar het juiste hokje

Wel waar

Niet waar

Je ribben bestaan vooral uit lijmstof.

Kalk zorgt voor de stevigheid van je botten

Kraakbeen maakt het skelet harder.

Jonge kinderen hebben veel kalk in hun botten, waardoor die niet zo gemakkelijk breken.

Een haai is gestroomlijnd gebouwd.

Doelstelling 6

Je kunt vier manieren onderscheiden waarop botten met elkaar verbonden kunnen zijn, 

Botverbindingen

• Vergroeid
  
• Naden
  
• Kraakbeen
  
• Gewricht
  

4 soorten beenverbinding:

1. vergroeid:
2. naadverbinding:
3. kraakbeenverbinding:
4. gewricht:

Pak het plaatje van het skelet en zoek van allemaal een voorbeeld.

Noem twee botten die zijn verbonden door een naadverbinding.

Noem twee botten die zijn verbonden door kraakbeen.

Doelstelling 7

Je kunt de onderdelen van een gewricht noemen met hun functies. 

Gewrichten

Alle .........................   vormen samen het skelet.

Zet de losse woorden op de juiste plek in de zinnen. 

Het .....................        maakt gewrichtsmeer

De gewrichtsknobbel draait in de ...........................

Bij een .................................... rekt het gewrichtskapsel uit of scheurt in. 

gewrichtskom

Beenderen

verstuiking

gewrichtskapsel

Doelstelling 8

Je kunt drie typen gewrichten onderscheiden.

Gewrichten

Doelstelling 9

Je kunt de bouw en werking van spieren beschrijven

Werking spier

Het samentrekken
van een spier

Wat is van klein naar groot?

1. Spier - spiervezel - spierbundel
2. spiervezel - spierbundel - spier
3. Spierbundel - spier - spiervezel -
4. Spier - spierbundel -spiervezel

Wat is de antagonist van de triceps?

1. armbuigspier
2. armstrekspier