Par 8.3 Wonder aan de rivier de Han

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Paragraaf 8.3

Wonder aan de rivier de Han

Leerdoelen paragraaf 8.3

• Waarom Zuid-Korea pas na 1960 economisch is gaan groeien
• Hoe Zuid-Korea een Aziatische tijger is geworden
• Welke fasen van economische groei zijn doorgelopen na 1960
• Waardoor Noord-Korea is achtergebleven bij Zuid-Korea

Deze les:

• Herhaling par 8.1 en 8.2
• Uitleg par 8.3

Opfrissen paragraaf 8.1

UIt hoeveel sectoren bestaat de beroepsbevolking?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

4 sectoren Beroepsbevolking

Beroepsbevolking: Mensen die werken of kunnen werken. Meestal mensen tussen 19 en 66 jaar.

4 sectoren:

• Primaire sector: Haalt producten uit de natuur, zorgt voor grondstoffen en eten
• secundaire sector: industrie, verwerkt producten uit de primaire sector tot dingen die we kunnen gebruiken
• Tertiaire sector: Dienstensector. Deze mensen maken niets, maar verlenen een dienst
• Quartaire sector: Ook diensten, maar dan mensen die daar geen winst mee maken.

Meestal geldt: hoe rijker het land, hoe groter de tertiaire en quartaire sector.

Sleep de beroepen naar de juiste sector

primaire sector

Secundaire sector

Tertiaire sector

Quartaire sector

Bouwvakker

Bakker

Fabrieksarbeider

Verpleger

Politie agent

Buschauffeur

Docent

cassiere

Houthakker

Boer

Opfrissen paragraaf 8.2

Juist of onjuist?
Brazilië was een kolonie van Spanje

1. Juist
2. Onjuist

Vestigingskolonie

Een vestigingskolonie is een gebied waar kolonisten zich permanent vestigen en een gebied opnieuw opbouwen.

Exploitatiekolonie

Een exploitatiekolonie is een leverancier voor grondstoffen. 

Soorten Koloniën

Er bestaan verschillende soorten koloniën: vestigingskoloniën en exploitatiekoloniën. 

In een exploitatiekolonie wordt door de kolonisten geen nieuwe samenleving opgebouwd, dit gebeurt wel in een vestigingskolonie.

Welke mensen werkten als arbeiders op de plantages

1. Afrikanen
2. Chinezen
3. Indianen
4. Europeanen

Wat is geen natuurlijke hulpbron?

1. Goud
2. Suikerriet
3. Rubber
4. Kleding

Door het grootgrondbezit heeft Brazilie

1. een hoge urbanisatiegraad
2. een lage urbanisatiegraad

Importsubstitutie wil zeggen

1. dat een land producten gaat importeren
2. dat een land producten gaat exporteren
3. dat een land niet meer gaat importeren (maar zelf maken)
4. dat een land niet meer wil exporteren

Bij importsubstitutie

1. worden invoerheffingen ingesteld
2. wordt vrijhandel toegepast

Een nadeel van importsubstitutie is

1. producten zijn moeilijk verkrijgbaar
2. producten gaan vooral naar het buitenland
3. producten zijn duur en van slechte kwaliteit

Na importsubstitutie koos Brazilië voor

1. export gerichtheid
2. een import stop
3. een exportstop

Brazilië beschikt over

1. een dalende welvaart, een grote afzetmarkt en natuurlijke hulpbronnen
2. een vergrijsde bevolking, een stijgend geboortecijfer en een stijgende welvaart
3. een stijgende welvaart, een lage urbanisatiegraad en een laag geboortecijfer
4. een stijgende welvaart, een grote afzetmarkt en natuurlijke hulpbronnen

Global Shift.

Global shift is het verschuiven van het economisch zwaartepunt in de wereld. 

Aantekening:

Centrumlanden: rijke, vaak westerse landen die ver ontwikkeld zijn. Voorheen waren dit vaak de kolonisten.

Semi-periferie: Landen die nog niet rijk zijn, maar die zich ontwikkelen. Voorheen vaak vestigingskolonies

Periferie: arme, achtergebleven landen. Voorheen vaak exploitatiekolonies

Aantekening:

Globalisering:

afname van transportkosten, kleinere relatieve afstand -> meer transport mogelijk -> productie verplaatst naar lagelonenlanden.

Ontstaan van MNO's (multinationals) -> Kantoor blijft in rijke landen, fabrieken naar lagelonenlanden ->Kop-staartbedrijven

Aantekening

BRICS landen:

Brazilië, Rusland, India, China, Zuid Afrika.

landen waarvan verwacht werd (en wordt) dat ze door hun omvang, bevolkingsaantal en voorraden zullen groeien tot economische grootmachten

Triade:

Handelsblok tussen Noord Amerika, Europa en Oost Azië

Aantekening

Arme landen (perifere landen) leveren vaak grondstoffen aan de rijke landen.

Daardoor verdienen ze weinig. 

De eindproducten zijn veel meer waard. Arme landen kunnen vaak niet de eindproducten terug kopen waar ze de grondstoffen voor geleverd hebben.

Hierdoor zijn de arme landen die veel grondstoffen exporteren nog steeds voor een groot deel afhankelijk van de rijke landen. Dit noem je ook wel Neo-kolonialisme.

Wat is de "Gangnam Style"?

https:

Economische groei Zuid-Korea 

1961: Nieuwe president. 3 belangrijke punten:

1. Samenwerken-> beloning als samenwerken goed ging, economische ontwikkelink door stijgende opbrengsten
2. Fabrieken opgezet met uit het buitenland geleend geld. D.m.v productie van consumptiegoederen, importsubstitutie en export nam het BNP toe. Leningen werden afbetaald.
3. Onderwijs. iedereeen moest naar school. Er zijn weinig natuurlijke hulpbronnen, dus in Zuid-Korea moet je onderwijs hebben en een goede baan.

Voorgeschiedenis van Zuid-Korea (1)

• Tot 1910 zelfstandig koninkrijk
• 1910-1945 Japanse kolonie
• Na WOII geen kolonie meer. Wel ruzie tussen Noord- en Zuid Korea -> Koreaanse oorlog. noorden kreeg hulp van China en Rusland, het Zuiden van o.a. de VS. 1953 wapenstilstand->Noorden communistisch, zuiden kapitalistisch

Veranderingen

• Jaren '80 ->Zuid-Korea Tijgerland= landen met snelgroeiende economie in Azië.
• Tussen 1970 en 1990 -> verandering van lichte arbeidsintensieve industrie naar zware industrie. Minder arbeid. Scheepswerven en chemie.
• Na 1990-> productie naar lagelonenlanden, high tech-industrie.

Cheabols: Grote familiebedrijven die door steun van de staat steeds groter werden. Voorbeelden?

En Noord-Korea dan?

• Communistisch
• Totalitair. Alles is in dienst van de grote leider, Kim Jong Un
• Dictatuur
• Veel investeringen in kernwapens (Militair apparaat)
• Veel mensen leven in grote armoede, veel propaganda zodat zij niet weten hoe het in de rest van de wereld is.

Meer zien?

Op Videoland staat een docu: Kim Jong Un, de man die Noord-Korea regeert. Als je al een abonnement hebt kan je die bekijken.

Leerdoelen paragraaf 8.3

• Waarom Zuid-Korea pas na 1960 economisch is gaan groeien
• Hoe Zuid-Korea een Aziatische tijger is geworden
• Welke fasen van economische groei zijn doorgelopen na 1960
• Waardoor Noord-Korea is achtergebleven bij Zuid-Korea

create.kahoot.it