H6 elektriciteit §1 herh §2

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat hebben we de
vorige les gedaan?

Havo 4 

Welkom! ....

<lesinhoud>

ga naar lessonup.app en log in met de code linksonder 

Lading

• Symbool: Q
• Eenheid: C (Coulomb)
  
  
• Een elektron heeft lading -e = 1,602 x 10-19 C
  
  
• Gelijke lading stoot elkaar af, ongelijke lading                                                            trekt elkaar aan

De staaf wordt positief, de doek negatief. Elektronen zijn verplaatst van

1. doek naar staaf
2. staaf naar doek

De positief geladen staaf raakt de knop. De blaadjes gaan uit elkaar omdat ze allebei gelijke lading hebben. Welke?

1. positief
2. negatief

Lading

• Ionen zijn atomen met een overschot of tekort aan elektronen
• Een zout bestaat uit een binding van positieve en negatieve ionen
• In metaal bewegen de vrije elektronen. Dat is stroom.

Stroom

• De stroomsterkte I (eenheid: Ampère) is de hoeveelheid lading die per seconde passeert: I = Q/t 
• De stroom I  loopt van plus naar min. Vergelijk met water dat naar       beneden stroomt (nooit omhoog). 

De lading is 5,0 C en de tijd is 200 ms. Bereken de stroomsterkte.

1. 25 A
2. 1 A
3. 0,025 A

Q = 5,0 C

t = 200 ms = 0,200 s

I = Q / t = 5 / 0,200 = 25 A

Er is een stroomsterkte van 50 mA. Hoeveel lading loopt er dan door een lampje in 5,0 s?

1. 0,010 C
2. 250 C
3. 0,25 C
4. 10 C

I = 50 mA = 0,050 A

t = 5,0 s

Q = I * t = 0,050 * 5 = 0,25 C

Spanning

• Er kan alleen stroom lopen als er spanning is.
  
  
• Spanning wordt veroorzaakt door een spanningsbron, bijv. een batterij.
  
• Een batterij werkt als een soort pomp. 
• In de spanningsbron wordt de de stroom (normaal gesproken)                   van - naar + (van laag naar hoog) gepompt.
• Buiten de spanningsbron gaat de stroom van + naar - (van hoog naar       laag).

Spanning

• Symbool: U
• Eenheid: V (Volt)
• AA batterij: 1,5 V
• Stopcontact: 230 V
• Hoogspanningskabels: 50 kV = 50.000 V

Stroomkring

Bestaat uit:

• Spanningsbron die elektrische energie levert
• Geleiders (draden) die stroom geleiden
• Apparaten die elektrische energie omzetten                                                                 (in bijv. licht of warmte).

Stroom en spanning

• Een spanningsmeter meet de spanning tussen twee punten, stroom gaat niet door de meter.
  
• Een stroommeter meet de stroomsterkte door een draad, stroom gaat wel door de meter.

Als je een stroommeter voor een lamp zet meet je een grotere stroomsterkte dan achter de lamp

1. waar
2. niet waar, even groot
3. niet waar, kleiner

Hoe moet je een voltmeter aansluiten?

1. parallel
2. in serie

De lamp boven je bureau geeft licht. Dit kan alleen als de lamp is aangesloten                    een stopcontact. Er staat dan een spanning van 230 V                      de aansluitpunten van de lamp. De lamp staat                         spanning. Er loopt een elektrische stroom                      de lamp.

door

onder

op

over

1.In welke situatie is er sprake van elektrische spanning? Er zijn meerdere antwoorden mogelijk.

1. 2 en 4
2. In alle situaties
3. 2,3 en 4
4. alleen 4

3. In de tekening hiernaast is het lampje aangesloten op een batterij. Welk antwoord is juist?

1. Het lampje verbruikt alle elektrische stroom
2. Het lampje verbruikt een beetje van de elektrische stroom
3. Alle elektrische stroom die naar het lampje gaat, komt ook weer terug in de batterij
4. Weet ik niet

4. Wat is de spanning tussen...
a) ...punt 1 en 2?
b) ...punt 2 en 3?
c) ...punt 3 en 4?

Batterijen van ieder 1,5 V zijn geschakeld. Wat is de spanning tussen A en F?

1. 0,0 V
2. 1,5 V
3. 3,0 V
4. 4,5 V

Als je de spanning verhoogt wordt de energie per Coulomb lading

1. groter
2. kleiner
3. even groot

Eind van de herhaling

hierna: introductie §2 en §3

§2: Weerstand, geleidbaarheid en wet van Ohm

§3: Elektrische energie, vermogen, rendement

Weerstand en geleidbaarheid

Ohm: weerstand

Volt: spanning

Amp: stroomsterkte

https:

1. 2,0 ohm
2. 5,0*10^-1 ohm
3. 5,0*10^2 ohm
4. 7,5 ohm

Weerstand van draad

https: