Duurzame wijk les 1

Welkom!

Neem rustig plaats en leg je spullen alvast op tafel

Projectweek
Duurzame wijk

Maris College - Klas 2 - vmbo

Burgerschap

Vandaag

• Planning projectweek 'Duurzame wijk'
• Lesdoelen
•  Woordweb 'duurzaamheid'
• Duurzaamheid
• Mini opdracht 
• Klimaatverandering opdracht
• Milieuproblemen
• Duurzame initiatieven 
• Aan de slag!
• Afsluiting

Planning projectweek

'Duurzame wijk'

Woensdag 12-3
Musicon

Donderdag 13-3

Project duurzame wijk

Vrijdag 14-3

Project duurzame wijk

Maandag 17-3
Globaland

Dinsdag 18-3
Globaland

Lesdoelen

Aan het einde van deze les kan je

• het begrip duurzaamheid uitleggen
• de basisprincipes van milieu en duurzaamheid benoemen
• uitleggen waarom duurzaamheid belangrijk is voor de toekomst van de planeet

Woordweb duurzaamheid

Wat: Je krijgt een wisbordje en maakt een woordweb. In het midden plaats je het begrip 'duurzaamheid'. Je schrijft allemaal op wat jij denkt dat daarbij hoort.

Hoe: Individueel

Hulp: Je machtige brein

Tijd: 5 minuten

Duurzaamheid

• Duurzaam of duurzaamheid hoor je steeds vaker tegenwoordig. 
• Toch is duurzaamheid ouder dan je denkt. 

• Vroeger was het de gewoonste zaak van de wereld dat je zuinig met goederen en materialen om ging. 
• Ook werden goederen hersteld. 
• Al op jonge leeftijd leerden meisjes hoe ze sokken moesten stoppen en kleding konden herstellen. 
• Ook werd er vaak zelf kleding gemaakt. 
• Ook andere huishoudelijke artikelen werden gerepareerd als deze kapot gingen of ze werden op een andere manier hergebruikt.

Duurzaamheid

• Tussen ongeveer 1960 en 2020 was het in Nederland (en andere westerse landen) steeds meer de gewoonte geworden om spullen na een tijdje weg te gooien. 
• Het werd een wegwerp-economie. 
• Maar dat kost veel geld en materialen en is ook slecht voor het milieu. 
• Want voor het maken van goederen heb je grondstoffen nodig en die komen meestal uit de natuur. 
• Plastic wordt bijvoorbeeld van aardolie gemaakt. Metalen als koper en ijzer komen ook uit de grond.
•  Om die materialen uit de grond te halen kost ook veel energie en je beschadigd de natuur er mee. 
• Bovendien kunnen verkeerde stoffen (chemicaliën) de natuur vervuilen.

Duurzaamheid

• Tegenwoordig realiseert men zich steeds vaker dat je net als vroeger veel beter goederen kunt herstellen of dat je de materialen (grondstoffen) van goederen beter kunt hergebruiken. 
• Afval wordt al langer gescheiden verzameld, maar de grondstoffen die er in verwerkt zitten worden steeds beter teruggewonnen. 
• Recyclen of kringloopeconomie noemen we dat. 
• Op zich kost dat ook energie, maar minder dan dat je het uit de natuur moet halen.
  
• Ook bedrijven proberen steeds zuiniger te produceren (minder grondstoffen te verspillen). 
• Hierdoor ontstaat er ook minder belasting op het milieu. 

Duurzaamheid

• Bepaalde stoffen als plastics horen niet in de natuur thuis. Er wordt dan ook steeds beter op gelet dat plastic niet in de natuur terecht komt. 
• Iedereen kan daar aan mee werken en bijvoorbeeld plastic flesjes en blikjes inleveren in de flessenautomaat voor statiegeld.
  
• De mate waarin landen (en hun inwoners) natuurlijke grondstoffen verbruiken wordt de ecologische voetafdruk genoemd. 
• Dat getal is in de westerse landen best hoog.

Mini opdracht 
Maak een vergelijkingstabel op een A3 vel. Je gaat het heden en het verleden met elkaar vergelijken. Om dit te kunnen doen moet je eerst antwoord kunnen geven op de volgende vragen:

• Hoe gingen mensen vroeger om met de natuur/milieu
• Hoe gaan mensen nu om met de natuur/milieu
• Hoe werden producten vroeger gemaakt?
• Hoe worden producten nu gemaakt?
• Hoe werd er omgegaan met producten?
• Hoe wordt er nu omgegaan met producten?
• Hoe werd kleding toen gemaakt?
• Hoe wordt kleding nu gemaakt?
• Hoe keken mensen toen naar het milieu/omgeving?
• Hoe kijken mensen nu naar het milieu/omgeving
• Welke materialen waren en toen nodig om producten te maken?
• Welke producten zijn er nu nodig om producten te maken?

Als je antwoord hebt gegeven op al deze vragen maak je een vergelijkingstabel op A3 papier

Hoe: In groepjes van 2-3

Hulp: Internet

Tijd: 15 minuten

Vraag

Vroeger

Heden

Mini opdracht 

Filmpje kijken over klimaatverandering

Elke 10 minuten stop zetten en vragen beantwoorden en bespreken

Milieuproblemen

• Klimaatverandering – Door de uitstoot van broeikasgassen stijgt de temperatuur op aarde, wat leidt tot extreme weersomstandigheden en stijgende zeespiegels.
• Ontbossing – Bossen worden gekapt voor landbouw, infrastructuur en houtproductie, wat leidt tot verlies van biodiversiteit en meer CO₂ in de lucht.
• Plasticvervuiling – Grote hoeveelheden plastic komen in oceanen en ecosystemen terecht, wat schadelijk is voor dieren en het milieu.

Milieuproblemen

• Luchtvervuiling – Schadelijke stoffen in de lucht door verkeer, industrie en energieopwekking veroorzaken gezondheidsproblemen en dragen bij aan smog en zure regen.
  
• Watervervuiling – Chemische stoffen, afval en olie vervuilen rivieren, meren en oceanen, wat gevaarlijk is voor mens en natuur.
  
• Bodemvervuiling – Pesticiden, zware metalen en ander afval verontreinigen de grond, waardoor landbouw en drinkwaterbronnen worden aangetast.
  
• Uitputting van natuurlijke hulpbronnen – Overmatig gebruik van grondstoffen zoals fossiele brandstoffen, water en mineralen zorgt voor schaarste en aantasting van ecosystemen.

Duurzame initiatieven

Klimaatverandering → Schone energie gebruiken

Minder gas, olie en steenkool verbranden. In plaats daarvan zonne- en windenergie gebruiken.

Meer elektrische auto’s en zuinige apparaten gebruiken.

Ontbossing → Bomen planten en minder hout verspillen

Als er bomen worden gekapt, moeten er nieuwe geplant worden.

Papier en hout recyclen en alleen hout kopen met een keurmerk zoals FSC.

Plasticvervuiling → Minder plastic gebruiken en recyclen

Duurzame initiatieven

Geen plastic weggooien in de natuur, maar in de juiste afvalbak OF Herbruikbare tasjes en flesjes

Luchtvervuiling → Schonere auto’s en minder vieze fabrieken OF meer fietsen en openbaar vervoer

Fabrieken moeten schonere machines gebruiken, zodat er minder vieze lucht uitkomt.

Watervervuiling → Geen troep in water gooien en schoner werken

Bodemvervuiling → Beter omgaan met de grond

Uitputting van grondstoffen → Minder verspillen en meer hergebruiken

Spullen langer gebruiken en kapotte dingen repareren in plaats van meteen weggooien.

Duurzame initiatieven

Geen afval in rivieren en zeeën gooien. Fabrieken en boerderijen moeten schoner werken.

Minder giftige stoffen en plastic in het water laten komen.

Bodemvervuiling → Beter omgaan met de grond

Boeren kunnen zonder schadelijke bestrijdingsmiddelen werken, zodat de grond gezond blijft.

Giftig afval niet in de grond stoppen, maar veilig verwerken.

Uitputting van grondstoffen → Minder verspillen en meer hergebruiken

Spullen langer gebruiken en kapotte dingen repareren in plaats van meteen weggooien.

Oude spullen recyclen, zoals papier, glas en blikjes, zodat er minder nieuwe grondstoffen nodig zijn.

Aan de slag!

Je gaat nu in groepjes je eigen wijk analyseren en een actieplan maken om jouw wijk te verduurzamen

• Hoe ziet jou wijk er nu uit?
• Tegen welke problemen loop jij aan in je wijk?
• Wat zou jij graag in je wijk willen zien?
• Hoe moet er met mensen/bedrijven worden omgegaan die NIET duurzaam leven?
• Wat kan je thuis of op school veranderen om duurzamer te leven? Denk aan: herbruikbare bekers etc.

CONCRETE VOORBEELDEN 
Hoe zou dat eruit kunnen zien in je wijk?

Geen elektrische auto's. 

Klaar? Je maakt een poster en presenteert deze aan de klas.

Tijd: 20 minuten

Afsluiting

Wat vonden we van de les?

Wat hebben we geleerd?

Volgende les: