2.4 vorsten met absolute macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe koningen sinds de late middeleeuwen meer macht probeerden te krijgen.
  
• Je kunt uitleggen wat absoluut bestuur is en hoe dat functioneerde in Frankrijk. 
• Je kunt enkele gevolgen noemen van de invoering van absoluut bestuur in Rusland.

Late Middeleeuwen:

Koningen willen meer macht

• Koningen waren sinds de middeleeuwen steeds machtiger geworden
• Om oorlog te voeren waren koningen in de vroege middeleeuwen sterk afhankelijk van de edelen en hun legers
• deze leenmannen van de koning waren niet altijd trouw aan de koning.
• Door de opkomst van handel en steden konden koningen belastingen gaan heffen en soldaten en ambtenaren betalen! Nu werden ze minder afhankelijk van hun edelen!

Vroegmoderne tijd:

De macht van koningen neemt nog verder toe! 

• Na de middeleeuwen ging deze ontwikkeling verder en de macht van koningen nam toe!
• Halverwege de 17e eeuw lukte het de Franse koning Lodewijk XIV (14e) om alle macht in handen te krijgen.
• Absolutisme: Regering waarbij de macht van de vorst door NIETS wordt beperkt!
  
• Droit Divin: het goddelijk recht
  om over zijn onderdanen te heersen.
• De koning bepaalde alles, zelfs de godsdienst!

Frankrijk

• Lodewijk XIV
• Zonnekoning
• Absolutisme
• Met 4 jaar al koning (minister Mazarin regeerde)
• In 1661 (met 22 jaar) nam hij de leiding over!

0

Wat wordt met de dans gesymboliseerd?

1. Alles draait om de koning
2. De koning is ook maar een mens
3. De koning houdt van dansen
4. De dans is iets koninklijks

Wat wilt de koning nog meer uitbeelden?

1. Hij is niet zo vaardig
2. Zijn rijkdom
3. Hij is Goddelijk
4. Zijn verstand van dans

Lodewijk probeerde op verschillende manieren zijn macht te behouden!

1. Hij probeerde te voorkomen dat de adel opnieuw veel macht zou krijgen. Belangrijke edelen moesten daarom in zijn paleis in Versailles komen wonen (hun bestuurlijke functies werden nu uitgevoerd door ambtenaren). Zo kon Lodewijk hen in de gaten houden.

2. Lodewijk probeerde de economie te verbeteren, zodat er meer belastinggeld binnenkwam. Met dat geld kon Lodewijk zijn leger vergroten, meer ambtenaren aanstellen en een enorm paleis bouwen.

3. hij stimuleerde het idee dat God hem had uitgekozen om als een vader over zijn onderdanen te regeren. In de 17e eeuw vonden mensen het absolutisme daarom heel gewoon. Zij geloofden dat de koning zijn macht van God had gekregen (droit divine). Alle Fransen moesten katholiek zijn. Protestantisme werd verboden!

4. Lodewijk XIV maakte geen gebruik van huurlegers, maar had een permanent (staand) leger van 400.000 goed getrainde en bewapende soldaten om oorlog te voeren en opstanden neer te slaan.

0

Versailles

• Gigantisch paleis onder Parijs
• Alle ministers en adel verbleven hier! Zo kon Lodewijk hen controleren!
• Hoofdzetel van het Absolutisme!
• Dagelijks 3000 tot 10.000 hovelingen!
• Tegenwoordig: Museum

Nog meer machtige vorsten

• De koningen van Zweden, Oostenrijk, Rusland en Pruisen volgden het voorbeeld van Lodewijk XIV. Zij wilden net zo machtig worden en namen hetzelfde soort maatregelen als de Franse koning.
•  De Russische keizer (tsaar) Peter de Grote wilde ook zijn macht vergroten ondanks dat Rusland op economisch en technologisch gebied achter liep. Hij nam daarom de volgende besluiten:
• De tsaar liet zich overal in Europa bijscholen op het gebied van scheepsbouw, liet een academie stichten voor zeelui en soldaten, liet moderne wapens maken en stichtte een nieuwe stad: Sint-Petersburg met grachten een scheepswerven als in Amsterdam.
• Hij maakte van Rusland en sterk en machtig land.

keizer (tsaar) peter de grote