huid , slijmvliezen en gebit

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Huid , slijmvliezen, gebit en nagels

Leerdoel

Ik  weet de functie en bouw van de huid

Ik weet functie de  van de slijmvliezen

Ik weet de bouw en functie van het gebit

Ik weet de bouw en functie van de nagels

Waarom moet ik dit weten?

• De huid, slijmvliezen, gebit  en nagels geven belangrijke informatie over de conditie van de zorgvrager,
• Signaleren wat is normaal / afwijkend

Wat is de huid?

1. orgaan
2. weefsel
3. orgaanstelsel
4. cel

Waarvoor dient de huid?

1. Lichaamstemperatuur regelen.

2. Stoffen uitscheiden. (transpiratie)

3. Gevoelsprikkels opvangen. (zenuwuiteinden.) Door deze zenuwuiteinden kun je warmte, kou, pijn en drukprikkels (tastzin) voelen.

4. Lichaam beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf, zoals schadelijke stoffen, bacteriën, zonnestralen, of een (ongewenst) contact met een (hard) voorwerp.

5. Vet opslaan in het onderhuids bindweefsel. (buffervoorraad vetreserves) 6. Vorming van vitamine D. voor je botten, 

Waarvoor dient de huid?

• Lichaamstemperatuur regelen. 
• Stoffen uitscheiden.
• Gevoelsprikkels opvangen. 
• Lichaam beschermen 
• Vet opslaan in onderhuids bindweefsel. 
• Vormen van vitamine D. 

• Lichaamstemperatuur regelen. De lichaamstemperatuur is gemiddeld 37 °C. Als de lichaamstemperatuur daalt, wordt de doorbloeding van de huid minder. Er wordt dan minder warmte aan de omgeving afgegeven en de huid ziet bleek. Wanneer de lichaamstemperatuur te hoog dreigt te worden, verhoogt de doorbloeding van de huid. Er wordt dan meer warmte aan de omgeving afgegeven en de huid ziet rood. De lichaamstemperatuur wordt ook beïnvloed door de zweetklieren in de huid. Door transpireren gaat er lichaamswarmte verloren.
• Stoffen uitscheiden. De huid scheidt vocht uit in de vorm van transpiratie. In transpiratievocht zitten zouten en afbraakproducten. De belangrijkste functie van zweetklieren is het regelen van de lichaamstemperatuur.
• Gevoelsprikkels opvangen. In de huid ligt een groot aantal zenuwuiteinden. Door deze zenuwuiteinden kun je warmte, kou, pijn en drukprikkels (tastzin) voelen.
• Lichaam beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf, zoals schadelijke stoffen, bacteriën, zonnestralen of een (ongewenst) contact met een (hard) voorwerp.
• Vet opslaan in het onderhuids bindweefsel. Dit vet dient als een buffervoorraad (vetreserves) voor het lichaam. Wie wil afvallen, moet deze vetreserves gebruiken (bijvoorbeeld door meer te bewegen).
• Vormen van vitamine D. Deze vitamine helpt bij de afzetting van kalkzouten in groeiend botweefsel. Bij een gebrek aan vitamine D kan de Engelse ziekte (rachitis) ontstaan. Vitamine D wordt gevormd onder invloed van ultraviolette straling van het zonlicht. Daarnaast wordt vitamine D ook aan sommige voedingsmiddelen toegevoegd, bijvoorbeeld aan margarine.

Uit welke lagen bestaat de huid?

Bouw van de huid

De huid bestaat uit:

1. Opperhuid: hoornlaag en kiemlaag
2. Lederhuid .
   
3. Onderhuids bindweefsel

 de hoornlaag: miljoenen dode en verhoornde cellen die afgestoten (bruine huid gaat eraf na een tijdje)

Kiemlaag (moederlaag of slijmlaag): vanuit hier groeit de hoornlaag weer aan nieuwe cellen

in begin zijn ze kubusvormige epitheel cellen dan worden er weer nieuwe gemaakt dus de oude worden naar buiten geduwd deze verliezen dan vocht en hun celkern. hier wordt dan hoornstof gemaakt en zo ontstaat de hoornlaag die los laat (huidschilfer) In de cellen van de kiemlaag zitten de pigmentkorrels die zorgen voor de kleur vd huid en zorgen voor bescherming tegen te sterke straling van de zon. Opperhuid wordt gevoed door de bloedvaten van de lederhuid (loopt in elkaar over)

Lederhuid =bindweefsel met veel elastische vezels, bevat veel bloedvaten en zenuwen

Hier zitten ook de zweetklieren talgklieren haarwortels en zenuwen voor tast, pijn en temperatuur 

Onderhuids bindweefsel = verbinding tussen de lederhuid en de botten en spieren. Het is losmazig  en gevuld met vet (reservevoedsel, beschermlaag en warmte isolatie)

Wat zijn functies van de opperhuid?

1. Geeft bescherming tegen bacteriën/ virussen en Uv-straling
2. Geeft stevigheid
3. Opslag water
4. Pigmentcellen voor huidskleur

Hoe heet het gedeelte van de huid dat bestaat uit dode huidcellen?

1. kiemlaag
2. lederhuid
3. hoornlaag
4. onderhuidsbindweefsel

In welke laag van de huid wordt een tatoeage gezet?

1. opperhuid
2. lederhuid
3. onderhuidsbindweefsel
4. allemaal

Wat zit er allemaal in de lederhuid?

1. bloedvaten en talgklieren
2. bloedvaten, talgklieren en vet
3. bloedvaten, talgklieren, vet, haarwortels, zenuwen
4. bloedvaten, talgklieren, zenuwen en haarwortels

Lederhuid

Is bindweefsel met veel elastische vezels, bevat veel bloedvaten en zenuwen

Hier zitten ook de zweetklieren talgklieren haarwortels en zenuwen voor tast, pijn en temperatuur 

Iemand heeft een bloedende schaafwond. Welke laag of lagen zijn beschadigd?

1. hoornlaag, kiemlaag, lederhuid onderhuidsbindweefsel
2. hoornlaag
3. hoornlaag, kiemlaag, lederhuid
4. hoornlaag en kiemlaag

Onderhuidsbindweefsel vormt de scheiding tussen huid en weefsel dat daar onder zit

1. Juist
2. Onjuist

Onderhuids bindweefsel

Verbinding tussen de lederhuid en de botten en spieren. Het is losmazig weefsel en grotendeels gevuld met vet wat dient als reservevoedsel, beschermlaag en warmte isolatie.

Wat kun je aan de huid zien?

jong/oud

welk ras

koud/warm hebt

verzorging van iemand

belangrijk bij contact leggen

zenuwen spelen hierbij een rol wel/niet prettig aanraking

Hoe dik is de huid gemiddeld?

1. 1 mm tot 3 mm
2. 1,5 mm tot 3 mm
3. 0,5 mm tot 5 mm
4. 1 mm tot 5 mm

De oppervlakte is ruim anderhalve vierkante meter. Het dunste stukje huid, de oogleden, is maar een halve millimeter dik. Op de voetzolen zit het dikste stuk huid en dat kan vijf millimeter dik zijn.

Welk onderdeel van de huid maakt een stof die huid en haren soepel houdt?

1. kiemlaag
2. zweetklier
3. huidcellen
4. talgklier

De talgklieren scheiden een olieachtige stof (talg) af. Dankzij de talg blijven haar en huid soepel en kan de huid geen water opzuigen.

Welke laag van de huid maakt nieuwe cellen aan ?

1. kiemlaag
2. hoornlaag
3. lederhuid
4. onderhuids vetweefsel

Vanuit de kiemlaag groeit de hoornlaag steeds weer aan. De cellen van de kiemlaag delen zich voortdurend. Zo vermenigvuldigen ze zich. In het begin zijn het kubusvormige epitheelcellen. Als ze naar boven schuiven, worden ze platter, want onderweg verliezen ze vocht en verdwijnt hun celkern. Uit het protoplasma van die cellen wordt de hoornstof gevormd. Zo ontstaat de hoornlaag die uiteindelijk wordt afgestoten.

Wat doet de hoornlaag?

1. Beschermt de huid tegen uitdrogen
2. Maakt nieuwe cellen aan
3. Bevat waarnemingszintuigen
4. Beschermt de huid tegen beschadiging

De hoornlaag bestaat uit miljoenen dode en verhoornde cellen. Dagelijks worden er hoorncellen afgestoten. Dat de hoorncellen worden afgestoten, is goed te zien als je gebruinde huid na de vakantie weer bleker wordt: de (oude, gebruinde) hoorncellen worden dan langzaamaan vervangen door nieuwe (niet-gebruinde) cellen

Welke laag van de huid bestaat uit dode cellen?

1. hoornlaag
2. kiemlaag
3. lederhuid
4. onderhuids vetweefsel

Je hebt eelt op je handen.
Welke laag van de huid is dan extra dik?

1. kiemlaag
2. lederhuid
3. hoornlaag

Hoe voorkomt je lichaam oververhitting?

1. Zweten
2. Haarvaten in je huid worden wijder
3. A en B beide
4. A en B beide niet

Het gebit

Wat is de functie van het gebit?

1. verdelen van voedsel in hapklare brokken

2. Vermalen van voedsel

3. vergroten van het oppervlakte van het voedsel

4. mengen van voedselbrij met speeksel

Wat zijn de verschillen tussen tanden en kiezen?

Tand                                      Kies

een wortel                een of meerder wortels

voor in de mond             achter in de mond

zelfde aantal             meer bij blijvend gebit

scherp                         molensteen

Tanden en kiezen

Volwassenen hebben 32 gebitselementen

tanden ( snij tanden en hoektanden)

 kiezen  (valse en ware)

kinderen hebben een melkgebit van 20 tanden en kiezen

zij hebben nog geen ware kiezen

tussen 6 -12  jaar wisselen van tanden en kiezen 

Functie tanden en kiezen

Snijtanden: scherp geschikt om stukken af te bijten

Hoektanden: scherpe puntig maken taai voedsel klein

Kiezen: vierkante "molenstenen die voedsel vermalen

Welke tand/kies zit waar?

Valse kies

Ware kies

Hoektand

Snijtand

In je tanden zitten.....

1. bloedvaten
2. zenuwen
3. bloedvaten en zenuwen
4. geen van beiden

Wat is de functie van tandglazuur?

1. Het tandbeen beschermen tegen zuren
2. Het vastzetten van de tand in de kaak
3. Het afbijten van voedsel
4. het aantonen van tandplak

Waar lopen de zenuwen van tanden?

1. in de tandholte
2. onder het wortelvlies
3. in het tandbeen
4. in het kaakbeen

De slijmvliezen

waar zitten slijmvliezen in je lichaam?

De binnenkant van het lichaam staat in verbinding met de buitenkant van het lichaam. Deze verbinding wordt gemaakt door gangen en openingen, zoals de mond, de neus, de anus en de vagina. 

De gangen en openingen zijn bekleed met slijmvlies.

slijmvlies

Laag van (epitheel)cellen die de lichaamsholte van verschillende organen (mond, keel, longwegen, maag, darm, vagina en glans) bedekken en slijm produceren.

Slijmviezen

Is een dunne laag lichaamscellen (epitheel) die de lichaamsholte van  verschillende organen bekleedt.

Ze produceren slijm ter bescherming van de organen en zorgen voor afvoer  van ongewenste stoffen uit het lichaam 

Moeten slijmvliezen altijd vochtig zijn?

nee

ja

Slijmvlies bevat cellen die slijm produceren, waardoor de vliezen vochtig blijven. Dit is noodzakelijk, want daardoor functioneren de slijmvliezen goed.

Nagels

Anatomie van de nagel

1. Nageluiteinde

   2. Nagelrand

   3. Nagelwal

   4. Nagelplaat

   5. Halve maantje

   6 .Nagelriem

   8 .Nagelplaat

   9 . Nagelbed

   10. Halve maantje

   11 .Nagelwortel

Waarom hebben wij nagels?

1. Om te lakken
2. Om te krabben
3. Als bescherming
4. Hebben geen functie

Waar zorgt de nagelwal voor?

1. Dat de nagel groeit
2. Dat de nagel op zijn plaats blijft
3. Bescherming

Van waaruit groeit een nagel in de lengte?

1. nagelriem
2. nagelbed
3. halve maantje
4. nagelwortel

Afwijkende nagels

Kalknagels

Schimmel nagels

ingegroeide nagels

kalknagels door schimmel infectie 

Ingegroeide nagels

Rond groeiende nagels

Kalknagel

Zijn de leerdoelen behaald?

         Ik weet de functie en bouw van de huid

Ik weet de functie van de slijmvliezen

    Ik weet de bouw en functie van het gebit

     Ik weet de bouw en functie van de nagels

www.biologiesite.nl