Tekstindeling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Welkom

Leesvaardigheid

Tekstindeling

Nederlands

Leerdoelen

Na deze week...

• weet je hoe teksten zijn opgebouwd/ingedeeld.

• kun je herkennen en uitleggen welke functies de titel, de inleiding, het middenstuk en het slot in een tekst hebben. 

• kun je bij het lezen van de inleiding en het slot van een tekst, bepalen op welke manier de schrijver zijn doelen met die alinea's behaald.

• kun je zelfstandig een tekst lezen en uitleggen hoe en waarom de tekst zo is opgebouw. 

Wat is een tekstdoel?

Tekstdoelen (1)

• Een schrijver heeft met een tekst altijd een bedoeling.

• Bijvoorbeeld uitleggen hoe je voor een konijn  moet zorgen.

• Er zijn een aantal tekstdoelen.

Tekstdoelen (2)

• In een tekst kunnen verschillende doelen zitten, maar meestal heeft een schrijver maar 1 hoofddoel met zijn tekst.
  

• Als je het doel van een tekst moet noemen, bedenk dan: wat wil de schrijver met deze tekst?

• Omdat de doelen van een schrijver met een tekst kunnen verschillen, zijn er ook verschillende soorten teksten. Bij een bepaalde schrijfdoel hoort een bepaalde tekstsoort.

Inleiding, middenstuk en slot

De inleiding is het eerste deel van een tekst. Daarin staat kort waar de tekst over gaat.

De inleiding van een tekst:

• Bestaat meestal uit één of twee anlinea's.
• Heeft vaak een van de volgende functies:

1. Zeggen waar de tekst over gaat (onderwerp aankondigen).
2. Je nieuwsgierig maken door een kort, grappig of bijzonder verhaaltje te vertellen.
3. Een probleem geven / een vraag stellen.
4. De aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen.
5. een voorbeeld geven.

Inleiding, middenstuk en slot

• Het middenstuk is het langste deel van de tekst.
• Het middenstuk bevat de meeste informatie.
• Verschillende deelonderwerpen.
• Vaak zijn er tussenkopjes.

Inleiding, middenstuk en slot

In het slot wordt vaak het belangrijkste van de tekst in het kort herhaald. Er is dan sprake van een van de volgende functies:

• Een conclusie geven
• Een samenvatting geven

Andere functies die een slot kan hebben zijn:

• Een oproep doen
• Een advies geven
• Een afweging maken
• Een waarschuwing geven
• Een verwachting/toekomstvisie uitspreken

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze les nog niet zo goed hebt begrepen

Strucuur

Een schrijver wil een duidelijke, leesbare tekst scrhijven en brengt structuur aan door structurerende elementen te gebruiken:

• Kop / titel
• Ondertitel
• Tussenkopje(s)
• Citaten
• Tekst- en alinea-indeling (inleiding-kern-slot).
• Tekstverbanden (signaalwoorden)
• Tekstvakken
• Kolommen
• Talige middelen

Talige middelen

• Je herkent het tekstdoel van een tekst onder meer aan de taal die een schrijver gebruikt: de talige middelen.

• Per tekstdoel verschillende talige middelen die een schrijver inzet.

• Door de talige middelen probeert de schrijver zijn doel te bereiken.