Thema 6 BS1: Eerste linie

BS1: Bescherming
De eerste verdedigingslinie
Thema 6
Afweer
1 / 38
suivant
Slide 1: Diapositive
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

Cette leçon contient 38 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.

Éléments de cette leçon

BS1: Bescherming
De eerste verdedigingslinie
Thema 6
Afweer

Slide 1 - Diapositive

Leerdoelen 
  • Je kunt beschrijven dat de afweer uit drie verdedigingslinies bestaat.
  • Je weet welke groepen ziekteverwekkers er zijn.
  • Je kunt de werking en functie van de huid bij de afweer van de mens beschrijven.
  • Je kunt de drie afweermechanismen van planten herkennen.

Slide 2 - Diapositive

Welke groepen van ziekteverwekkers ken jij al?

Slide 3 - Carte mentale

  • Cholera
  • Tuberculose
  • Hersenvliesontsteking
  • (Buik)tyfus
  • Oorontstekingen
  • Blaasontstekingen
  • Voedselvergiftigingen
  • Rode hond
  • Mazelen
  • Polio(myelitis)
  • HIV
  • Hepatitis
  • COVID-19
  • Griep (influenza)
  • Verkoudheid
  • Buikgriep
  • Zwemmerseczeem
  • Kalknagel
  • Ringworm
  • Candiasis

  • Malaria
  • Toxoplasmose
  • Worminfecties
  • Bilharzia
  • Schistosomiasis

Slide 4 - Diapositive

Van groot naar klein

  1. Eukaryote cel(parasiet; schimmel)
  2. Prokaryote cel (bacteriën)
  3. Virussen

Slide 5 - Diapositive

Kenmerken virus

Bouw
- Nucleïnezuur (enkel/dubbelstrengs DNA/RNA)
- capside (eiwitmantel om nucleinezuur)
- envelop (lipiden en spikes)
- spikes (oppervlakte-eiwitten)

Levenscyclus
- kan NIET zelfstandig voortplanten
- heeft gastheercel nodig
- genen op nucleinezuren worden getranslateerd en getranscribeerd
- in elkaar zetten van nieuwe virusdeeltjes

Slide 6 - Diapositive

Slide 7 - Vidéo

Leg uit, met behulp een voorbeeld uit de afbeelding, dat virussen afhankelijk zijn van gastheercellen van de gastheercel voor hun voortplanting.

Slide 8 - Question ouverte

Wat gebeurt er uiteindelijk met een gastheercel nadat deze is geïnfecteerd met een virus?

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Diapositive

Antigeen
Specifieke afweer betekent dat er gereageerd wordt op een antigeen, bijvoorbeeld:
  • eiwit op de eiwitmantel van een virus,
  • eiwit in de celmembraan van een bacterie,
  • gif dat je binnenkrijgt door een slangenbeet.
  •  eiwit op membraan van een parasiet
  •  eiwit op een cel van een donororgaan

Slide 11 - Diapositive

FORT HET LICHAAM

Ziekteverwekkers vallen continu het lichaam aan.

Ons afweersysteem verdedigt ons tegen hen door middel van 3 defensielinies
Linie 1: barrières

Doel: ziekteverwekkers buiten houden

vergelijkbaar met slotgrachten, muren, anti-tank barrières, etc.

Slide 12 - Diapositive

Waaruit bestaat het interne milieu?

Bloed?
Lymfe?
Cellen?
Weefselvloeistof?
Holten in longen, verterings-, voortplanting-, uitscheidingsorganen?

Slide 13 - Diapositive

INTERNE MILIEU

Dat bereik je pas NADAT je minstens 1 celmembraan hebt gepasseerd.

Het intern milieu wordt OVERAL in je lichaam gescheiden van het extern milieu dmv een BARRIERE.

Slide 14 - Diapositive

Wat zijn hier de barrières?

Slide 15 - Diapositive

Eerste verdedigingslinie
Extern, aspecifiek:
  • Mechanische afweer
       
  • Chemische afweer

Slide 16 - Diapositive

Afweer
Mechanisch: barrière om te voorkomen dat ziekte verwekkers binnenkomen
Chemisch: geproduceerde stof die ziekteverwekkers doodt
Huid is een zeer belangrijke barrière die op beide manieren werkt

Slide 17 - Diapositive

Huid als barrière
  • opperhuid sluit goed aan (1)
  • huid produceert vetzuren die ziektekiemen doodt (2)
  • huid bevat aaneengesloten laag huidflora: goede bacteriën die huid bedekken waardoor slechte bacteriën geen kans krijgen (1)

Slide 18 - Diapositive

Slijmvliezen
Een tweede barrière zijn slijmvliezen
de slijmvliezen zitten op plekken waar openingen in het lichaam zitten
slijmvliezen produceren slijm, waarin ziekteverwekkers vastplakken 
Slijm bevat ook bacterie-dodende stoffen
Dit is chemische afweer

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Diapositive

tweede onderdeel barrière
Als ziektekiemen vastzitten in slijm, wordt dit afgevoerd met behulp van trilharen

Slide 21 - Diapositive

Slide 22 - Diapositive

Slide 23 - Diapositive

Bacteriedodende stoffen
  • lysozymen: breken o.a. celwand af (traanvocht)
  • anti-microbiële stoffen
  • (maag)zuur

Slide 24 - Diapositive

Darmflora
In darmen is ook een laag bacteriën die één aaneengesloten laag vormen.
Hierdoor is dit ook een vorm van mechanische afweer.

Slide 25 - Diapositive

Leg uit hoe maagzuur bijdraagt aan de barrièrefunctie van je lichaam?

Slide 26 - Question ouverte

Maak gebruik van BINAS
Leg uit hoe traanvocht bijdraagt aan de barrièrefunctie van het lichaam.

Slide 27 - Question ouverte

De barrières houden meer dan 99,99% van de ziekteverwekkers buiten.

Soms is dat niet genoeg!

Er is zijn meer defensielinies nodig
Linie 2: a-specifieke aangeboren afweer

Doel: lichaamsvreemde stoffen in intern milieu aselectief aanvallen en opruimen

vergelijkbaar met afweergeschut, bunkers, infanteristen, mijnenvelden

Slide 28 - Diapositive

De barrières houden meer dan 99,99% van de ziekteverwekkers buiten.

Soms is dat niet genoeg!

Er is zijn meer defensielinies nodig
Linie 3: specifieke verworven afweer

Doel: lichaamsvreemde stoffen in intern milieu selectief aanvallen en opruimen

vergelijkbaar met snipers

Slide 29 - Diapositive

Slide 30 - Diapositive

Slide 31 - Diapositive

Leerdoelen 
  • Je kunt beschrijven dat de afweer uit drie verdedigingslinies bestaat.
  • Je weet welke groepen ziekteverwekkers er zijn.
  • Je kunt de werking en functie van de huid bij de afweer van de mens beschrijven.
  • Je kunt de drie afweermechanismen van planten herkennen.

Slide 32 - Diapositive

Maak opdracht 1 t/m 4 BS1 en een begrippenlijst

Slide 33 - Diapositive

Sleep de gebeurtenis naar de juiste plek in de afbeelding
1
2
3
4
5
Het virus dringt de gastheercel binnen
Nucleinezuur wordt vermenigvuldigd
Ribosomen bouwen nieuwe capsiden
Nieuwe virusdeeltjes worden in elkaar gezet
Nieuwe virusdeeltjes komen vrij

Slide 34 - Question de remorquage

De barrières van het lichaam
Op welke wijze worden ziekteverwekkers buiten gehouden?

Sleep de barrière naar de bijbehorende afbeelding
speeksel
maagzuur
slijm
slijmvliezen
huid
traanvocht

Slide 35 - Question de remorquage

Slide 36 - Vidéo

Slide 37 - Diapositive

Slide 38 - Vidéo