Les 4: 1.2 De Republiek als handelsland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

De Gouden Eeuw

1.2 De Republiek als handelsland

Wat gaan we doen?

0. Spullen: boeken, schrift, pen.
1. Quiz.

1. Zelfstandig lezen + leerdoelen maken

3. Uitleg + leerdoelen

4. Quiz

5. Werkboek (3vr) en collage maken

Uit hoeveel gewesten bestond
de Republiek der Verenigde Nederlanden?

1. 7 gewesten
2. 12 gewesten
3. 17 gewesten
4. 27 gewesten

Waarom werd 1672 het rampjaar genoemd?

1. Johan de Witt werd vermoord
2. De Republiek werd aangevallen
3. Er was niet genoeg eten
4. Johan van Oldebarnevelt werd vermoord

Verbind de 4 beslissingen aan de juiste staten.

In Friesland zijn te weinig boeren. Wie een boerderij begint krijgt een stuk grond. 

De Republiek verklaart de oorlog aan Engeland.

De dijk bij het dorp Alblasserdam wordt verhoogd.

Het leger heeft te weinig soldaten. We sturen mensen naar Duitsland om daar soldaten te huren.

Staten-Generaal

Gewestelijke staten

LEERDOELEN

A> Wat verkocht de Republiek met veel winst aan het Oostzeegebied?
(Leg in je antwoord uit waar het Oostzeegebied is)

B> Handelaren uit de Republiek kochten meer spullen in  Oostzeegebied dan nodig was, waarom deze ze dat?

C> Waarom maakten zeelui van de Republiek de levensgevaarlijke reis naar Indië? (Indonesië)

D> Wie vond er in welk jaartal een zeeroute naar Indië?

E> Wat is de VOC en waarom en wanneer is deze opgericht?

F> Wat is de WIC en waarom en wanneer is deze opgericht?

Leg uit hoe de vragen beantwoord moeten worden.
'Een stadstaat is ....'
'De Grieken stichtten koloniën omdat...'

Regenten
en vorsten

Oefening in stilte

Lees op blz 10 p1.2 de eerste alinea 'Handel binnen Europa'

Beantwoord nu zelf leerdoel A en B.

Overleg en verzin een oplossing

De Republiek in de 17e eeuw had amper 1,5 miljoen mensen. Vergelijk dit met Engeland: 6 miljoen, Frankrijk: 20 miljoen.
Het leger van de Republiek was ca 40.000 man sterk. 
Vergelijk dat met Frankrijk: 150.000 man.

Toch werd de Republiek één van de rijkste en machtigste landen van Europa.

Hoe dan?!

Oplossingen laat ik op het bord schrijven.
Oplossingen die blijken te kloppen arceer ik en gaan we op in.

Wat kan je hierop verbouwen?

Nederland is nat en drassig. Vroeger nog meer dan nu.

Hoe kon de Republiek daar een voordeel uit halen?

Gras. Ofwel vee, vlees, kaas, zuivel, boter.

Stapelmarkt

Kort. Oostzeehandel.

De Republiek wordt het handelscentrum van Europa

Wat heb jij gegeten gisteravond? 

Verenigende factor: specerijen

Specerijen: Peperduur
Waarom?

Handel met Indië

• De Republiek wilde specerijen opkopen in Indië en duur verkopen in Europa.
  
• Dit lukte toen Cornelis Houtman in 1595 een zeeroute ontdekte.
  
• 2/3e van de bemanningsleden stierf op reis.
  
• Maar het begin was gemaakt.

De VOC

Handelaren gingen samenwerken in compagnieën. 
Dan deelde je de winst en de risico's: slim!

In 1602 werd de VOC opgericht: Verenigde Oost-Indische Compagnie.
Deze ging over alle handel met Azië: specerijen!

https://www.youtube.com/watch?v=R4kzAi-xaD0

Wat gebeurt er als je met concurrenten gaat varen met de prijs?

De WIC

In 1621 werd de WIC opgericht: West-Indische Compagnie.
Deze ging over de handel met Amerika. 
Daar werden vooral slaven verhandeld...

• 
  

https://www.youtube.com/watch?v=R4kzAi-xaD0

Maak nu leerdoel C, D, E en F

De VOC verhandelde vooral

1. Slaven
2. Aardappels
3. Specerijen
4. Melkproducten

In welk jaar werd de VOC opgericht?

1. 1600
2. 1601
3. 1602
4. 1603

VOC staat voor

1. Vereniging Oost-Indische Compagnie
2. Verenigde Oost-Indie Compagnie
3. Verenigde Oost-Indische Compagnie
4. Verenigde Oost-Indische Campagne

Met welke producten voeren de handelaren vanuit de Oostzee (noorden) naar Amsterdam?

1. kaas, textiel en vis
2. wijn en olie
3. specerijen
4. graan en hout

Een provincie nu, heette vroeger een gewest.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is een stadhouder?

1. De voorzitter van de Staten-Generaal
2. Net zo machtig als een raadspensionaris
3. De baas over het leger en de vloot
4. Een regent en de baas over een gewest

Werkboek en collage

Maak uit je werkboek blz 12 opdr 2, 3 en 4

En

Maak een collage over de ontdekkingsreizen in de Gouden Eeuw.
Je zoekt plaatjes die de volgende zaken uitbeelden:
- Gevaren onderweg (x3)
- Producten die je verhandeld (x3)
- Bestemmingen (3x)

Lees de teksten die boven de opdrachten staan.

Kijk na via antwoordformulier.

Alternatief: één van beide kiezen en laten doen.