1.3 Het ademhalingstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

1.3 Het ademhalingsstelsel

Terugblik

Hoe zou je de verbranding van glucose kunnen opschrijven?

->

Glucose

Zuurstof

Energie

Koolstofdioxide

Water

Voor verbranding is water nodig.

1. juist
2. onjuist

Welke stof heeft je lichaam naast glucose nodig voor verbranding?

1. koolstofioxide
2. zuurstof
3. water

Wanneer vindt verbranding plaats?

1. Altijd
2. Alleen als je sport
3. Alleen als je ademhaalt
4. als je wakker bent

Wanneer vindt verbranding plaats bij een mens/dier?

1. Altijd
2. Alleen als je sport

Vindt verbranding alleen in je spieren plaats?

1. nee
2. ja

Leerdoel:

4 Je kunt in een afbeelding van het ademhalingsstelsel de delen benoemen.

5 Je kunt de kenmerken en functies van de delen van het ademhalingsstelsel noemen.

Ademhalingsstelsel

Voor verbranding in je lichaam is zuurstof nodig. Zuurstof haal je uit de lucht met je longen.

Ademhalingsstelsel

Je kunt door je neus of door je mond inademen. Adem je in door je neus, dan komt de lucht eerst in de neusholte. Adem je in door je mond, dan komt de lucht eerst in de mondholte. 

 

Neusholte 

Neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.

De neusholte is bekleed met neusslijmvlies, deze is vochtig en warm wat de lucht die je inademt ook vochtig en warm maakt. 

Neusslijm: kleine stofdeeltjes en 

ziekteverwekkers blijven kleven aan het slijm.

Trilharen: Verplaatsen het slijm naar de keelholte

Reukzintuig: zit boven in je neusholte. waarschuwt als er gevaarlijke stoffen zijn

Mondholte

Geen slijmvlies met haartjes en slijm. 

Ziekteverwekkers worden niet tegengehouden. 

Lucht wordt minder vochtig en warm. 

Je kunt sneller ziek worden. 

Keelholte en strottenhoofd

In de keelholte zitten de huig en het strottenklepje.

De huig: sluit de neusholte af als je voedsel inslikt. 

De strottenklep: sluit de luchtpijp af.

In het strottenhoofd (adamsappel) zitten de 

stembanden.

Luchtpijp

De luchtpijp is een holle buis die aansluit op het strottenhoofd (adamsappel).

Kraakbeenringen: zorgen voor de stevigheid van de luchtpijp (stofzuigerslang)

De luchtpijp is bedekt met slijmvlies en trilhaarcellen. Het slijmvlies wordt gemaakt door slijmproducerende cellen. 

Als er veel slijm is dan ga je hoesten. 

Bronchiën

De luchtpijp vertakt zich in twee bronchiën. Eén bronchie gaat naar de linkerlong, de andere naar de rechterlong. In de long vertakt de bronchie zich in steeds kleinere buisjes. Aan het einde van elk buisje zitten longblaasjes.

0

Samenvatting

 Neusholte:

– Neusharen houden grote stofdeeltjes tegen.

– De neusholte is bedekt met neusslijmvlies (slijm en trilharen).

– Functie slijm: hieraan blijven ziekteverwekkers en stofdeeltjes plakken.

– Functie trilharen: verplaatsen het slijm naar de keelholte.

• Neusademhaling is gezonder dan mondademhaling.

– Het neusslijmvlies maakt de lucht warm.

– Het neusslijmvlies maakt de lucht vochtig.

– De neusharen en het neusslijmvlies vangen stof en ziekteverwekkers 

op.

– Het reukzintuig waarschuwt je voor vieze geuren en gevaarlijke stoffen

 in de lucht.

• Keelholte: bovenin zit de huig en onderin zit het strotklepje.

– Functie huig: neusholte afsluiten tijdens slikken.

– Functie strotklepje: luchtpijp afsluiten tijdens slikken.

• Luchtpijp:

– De wand is stevig door ringen van kraakbeen. Deze houden de luchtpijp open.

– De luchtpijp vertakt zich in bronchiën.

• Bronchiën:

– De wand is stevig door ringen van kraakbeen. Deze houden de bronchie open.

– De bronchiën vertakken zich in steeds kleinere buisjes.

– Aan het uiteinde van de buisjes zitten longblaasjes.

• Slijmvlies in de luchtpijp, de bronchiën en de longen.

– Aan het slijm blijven stof en ziekteverwekkers plakken.

– Trilharen vervoeren het slijm naar de keelholte. Daar slik je het slijm in.

Je moet in een afbeelding de onderdelen van het ademhalingsstelsel kunnen aangeven!

Huiswerk

1. Maak een tekening van de ademhalingsstelsel. 

2. Wijs aan de neusholte, mondholte, keelholte, strottenhoofd, luchtpijp, bronchie, long en middenrif op je tekening!

Neem mee naar de volgende les!                           

Middenrif

Onder de longen ligt het middenrif. Dit is een spier tussen de borstholte en de buikholte. Je voelt het middenrif als je de hik hebt. De spier trekt dan telkens kort samen.

Keelholte

Vanuit de neusholte of de mondholte gaat de lucht naar de keelholte. Daarna stroomt de lucht door het strottenhoofd naar de luchtpijp.