12.1 Selectie

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

12.1 Selectie

Leerdoelen

• Je kunt met voorbeelden uitleggen hoe Darwin ontdekte dat de aarde en de organismen voortdurend veranderen.
• Je kunt beschrijven hoe verschillende rassen ontstaan.
• Je kunt met behulp van een voorbeeld uitleggen hoe natuurlijke selectie verloopt.
• Je kunt uitleggen waardoor variatie in genotypen en fenotypen ontstaat.

• Je kunt uitleggen wat evolutie is en hoe evolutie verklaard wordt.

Verschillende rassen

Een ras is een groep individuen van dezelfde soort, met ongeveer hetzelfde fenotype.

Dieren fokken of planten kweken

1. Selecteren op gewenste eigenschap
2. Mannetje en vrouwtje met elkaar kruisen
3. Meerdere keren opnieuw selecteren op gewenste eigenschap onder nakomelingen + kruisen
4. Nieuw ras is ontstaan

Fokken

Veredelen/kunstmatige selectie

Natuurlijke selectie

Variatie in fenotype

• Omgevingsfactoren
• Erfelijke variatie (mutatie DNA via geslachtscellen bij nakomelingen)

Ene fenotype beter aangepast aan de omgeving dan het andere

Ene fenotype overleeft meer -> Planten zich daardoor meer voort -> En geven de genen door

Na een aantal generaties: NATUURLIJKE SELECTIE = de individuen die het best zijn aangepast aan hun omgeving (biotoop), overleven en kunnen zich voortplanten

Nieuwe soorten

1. Invloed uit omgeving (storm)
2. Erfelijke variatie: snavelgrootte
3. Ieder eiland eigen biotoop: planten, zaden, insecten
4. Natuurlijke selectie: vinken met verschillende snavelvormen (die voordeel geeft) overleven
5. Isolatie: nieuwe soort met specifieke snavelvorm (onderlinge voortplanting niet meer mogelijk)

Schrijf in je agenda

Bestudeer blz. 144 t/m 160.

Maken en nakijken opdr: 7, 8, 10, 11, 15, 16, 17, 19, 21, 23, 24, 26