H4 par. 1 ontdekkingsreizen - M+ brugklas

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Tijd van ontdekkers en hervormers

Nieuw geloof, nieuw land

par. 4.1 Ontdekkingsreizen

• Tijdvak: Tijd van ontdekkers en hervormers 
• 1500-1600

• Periode: vroegmoderne tijd
• 1500-1800

Invalshoeken

• Economisch: 
• Wat zijn de middelen van bestaan? 
• Leven mensen van de jacht, landbouw, industrie?
• Hoe komen mensen aan hun inkomsten?
• Geld

 

Invalshoeken

• Politiek-bestuurlijk: 
• Bestuur
• Wie is de baas? 
• Welke regels en wetten zijn er?

 

Invalshoeken

• sociaal: 
•  Leefomstandigheden van mensen.
•  Sociale lagen. 
• Zijn er grote verschillen tussen mannen/vrouwen en arm/rijk? 
• Leven de mensen in de stad of op het platteland?

Invalshoeken

• cultureel: 
• Gaat vooral over:
• geloof 
• kunst 
• wetenschap

Oorzaak en gevolg

De oorzaak is de reden waarom er iets gebeurt.

Het gevolg is wat er daarna gebeurt; hoe gaat het verder?

Leerdoelen

Aan het eind van deze paragraaf:

• Je kunt twee oorzaken noemen voor de ontdekkingsreizen.
• Je kunt beschrijven welke gevolgen de komst van Europeanen had voor gebieden in Azie, Afrika en Amerika.
• Ken je de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf.

Oorzaken van ontdekkingsreizen

• Vanaf 1450 gingen Europeanen op reis om de wereld te ontdekken.
• Ontdekkingsreis.
• Doel: een nieuwe route over zee naar Azië vinden om daar zelf specerijen te halen.
• Columbus probeerde dit al in 1492.
• Ontdekte per ongeluk Amerika.
• In 1498 ontdekte Vasco da Gama een route via Afrika naar Azië.

0

Oorzaken van ontdekkingsreizen

• Specerijen werden gebruikt als geneesmiddel of om eten smaak te geven.
• Alleen voor de rijken: peperduur!

Oorzaken van ontdekkingsreizen

• Eerst kochten Europeanen specerijen van handelaren uit het Midden-Oosten. Zij haalden de specerijen uit Azië.
• Hier werd veel geld mee verdiend.
• Eerste oorzaak: In de 14e eeuw werd de handel via het Midden-Oosten duurder. 
• Daarom gaan Portugezen en Spanjaarden op zoek naar een andere route over zee naar Azië om daar zelf specerijen te halen.

Oorzaken van ontdekkingsreizen

• Tweede oorzaak: 
• Grote zeereizen nu mogelijk door technische verbeteringen in de scheepvaart, zoals:

1. Kompas.
2. Betere kaarten.

Columbus wilde Amerika ontdekken

1. Juist
2. Onjuist

Waarom wilden Europeanen graag specerijen?

1. specerijen gaven eten meer smaak
2. specerijen werden gebruikt als medicijn
3. specerijen werden gebruikt als decoratie
4. specerijen lieten zien hoe rijk iemand is

Hoe kwamen Europeanen vóór de 15e eeuw aan specerijen?

1. Haalden ze zelf uit Azië.
2. Kochten ze van handelaren uit het Midden-Oosten.
3. Voor de 15e eeuw gebruikten ze geen specerijen.

Waarom gingen Spanjaarden en Portugezen op zoek naar een route over zee naar Azië?

Noem twee oorzaken voor het ondernemen van ontdekkingsreizen.

Op een kompas kun je aflezen waar het noorden is, en dus ook bepalen waar het oosten, westen en zuiden liggen.

Waarom was het kompas een belangrijk instrument voor ontdekkingsreizigers?

1. Met het kompas hoefden zeelieden niet meer langs de kust te varen om zich te oriënteren
2. Op het kompas kon je de route naar Azië aflezen.
3. Zeelieden wisten voortaan op zee in welke richting ze moesten varen.
4. Het kompas gaf aan waar je specerijen kon vinden.

Vasco da Gama

1. Ontdekt per ongeluk Amerika
2. Ontdekt een route over zee via Afrika naar Azië

Columbus

1. Ontdekt per ongeluk Amerika
2. Ontdekt een route over zee via Afrika naar Azië

Gevolgen van ontdekkingsreizen

• Komst van de Europeanen had grote gevolgen voor mensen in Azie, Afrika en Amerika.
• Als eerste gingen Europeanen zelf handelen in deze werelddelen.
• Er werden handelsposten gesticht langs de kusten van Azië en Afrika.

Gevolgen van de ontdekkingsreizen

• Handelspost bestond uit een fort, haven, pakhuizen en woningen.
• In de binnenlanden kwamen de Europeanen niet.

Gevolgen van ontdekkingsreizen

• Europeanen kochten hun handelswaar van plaatselijke koningen en handelaren. 
• Vaak dwongen Europeanen met geweld lage prijzen af.

Gevolgen van ontdekkingsreizen

• Een tweede gevolg is dat Spanjaarden gebieden veroverden in Midden- en Zuid-Amerika: koloniën.
• Er werden ook plantages gesticht: groot landbouwbedrijf waar maar één product wordt verbouwd, bijv. katoen. 

Gevolgen van ontdekkingsreizen

• Indianen werden gedwongen om uit de mijnen goud en zilver te halen.
• Alle opbrengsten van de koloniën gingen naar Spanje.

Gevolgen van ontdekkingsreizen

• Een derde gevolg was de verspreiding van de Europese cultuur over de wereld, bijv. de taal en het geloof.
• Missionarissen kwamen om het christelijk geloof te verspreiden.

Gevolgen van ontdekkingsreizen

• Sommige indianenculturen verdwenen bijna helemaal, zoals de cultuur van de Azteken:

1. Stierven door besmettelijke ziektes.
2. Maar ook vernietigden de Spanjaarden hun cultuur met opzet.

• Dat deden ze omdat de Azteekse cultuur heidens (niet-christelijk vonden).

0

Wat is een oorzaak voor de ontdekkingsreizen?

1. De handel via het Midden-Oosten werden duurder
2. Sommige indianenculturen verdwenen bijna helemaal
3. De Europese cultuur verspreidde zich over de wereld
4. Er werden koloniën gesticht

Wat is een gevolg van de ontdekkingsreizen?

1. De handel via het Midden-Oosten werden duurder
2. De Europeanen stichtten handelsposten langs de kusten van Azië en Afrika.
3. Het kompas werd uitgevonden
4. Met specerijen kon je veel geld verdienen

Waar bestond een handelspost uit?
Noteer 4 dingen.

Wat is een plantage?

Schrijf 2 dingen op die je vandaag geleerd hebt.

Wat vind je nog lastig?