Les 4: ITCZ (Les bijna klaar)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Startklaar

Startklaar (3 min)

Docent begroet leerlingen, instrueert alle leerlingen om startklaar te zijn en legt materialen klaar.

Leerlingen zorgen ervoor dat zij alle benodigde spullen op tafel hebben, jas uit, mobiel in tas. (Zorg voor een nette en georganiseerde ruimte.)

Terugblik

    Bs                     Cf                          Df

Lucht verplaatst zich van een             naar een            .

Bij de evenaar stijgt veel lucht omdat het hier warm is, 

hier is dus voornamelijk een            .

Een hoogdrukgebied op het Noordelijk halfrond beweegt                                .

Terugblik

H

L

H

L

met de klok mee

tegen de klok in

Terugblik

H

L

H

L

H

L

H

L

H

L

H

L

H

L

Vorige les

Terugblik

Vorige les

Terugblik

B                B                C                B        

LEZEN 10 min

Lezen

https://www.nu.nl/klimaat/6303415/al-een-jaar-recordtemperaturen-in-oceanen-tekenen-dat-opwarming-versnelt.html?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F

      Lesdoel

Vandaag gaan we leren over het tropisch minimum en de invloed die dit heeft op het klimaat in Zuid-Amerika. 

We zullen ontdekken hoe dit tropisch minimum binnen de Intertropische Convergentiezone (ITCZ) verschuift en waarom dit leidt tot natte en droge perioden in gebieden net boven en net onder de evenaar.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

Voorkennis

1. De leerlingen weten waarom het warm is bij de evenaar.

2. De leerlingen weten wat een Hoog- en Laagdrukgebied is.

3. De leerlingen weten hoe stijgingsneerslag ontstaat. 

Welke voorkennis is nodig voor het doel.
Controleer of de leerlingen deze voorkennis beheersten door het stellen van Controle van Begrip vragen

Het tropisch minimum

Plek op aarde waar het het warmst is, 

en dan dus het grote Lage drukgebied is.

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

Het tropisch minimum

Het verschuift zich binnen deze zone

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

Waar is het het warmst?

Januari

Juni

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

Januari of Juni?

Januari

Juni

Waar neerslag?

Noordelijk halfrond

Zuidelijk

halfrond

Wat is welke maand?

Januari

Juni

Klimaat:

Halfrond:

         Klimaatgrafiek

A

B

C

D

E

F

Noordelijk

Zuidelijk

Het tropisch minimum

Tropisch minimum
Is een gebied met lage luchtdruk bij de evenaar

ITCZ (Intertropische Convergentiezone)

De zone waar luchtstromen van beide halfronden samenkomen, wat vaak zorgt voor regen.

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

De zone

Hoe hoge hoe kouder.

Hoe verder van de evenaar hoe kouder.

Zelf aan de slag

Het tropisch minimum verschuift tussen de keerkringen en volgt de zon in haar jaarlijkse beweging. Wanneer het tropisch minimum zich boven een gebied bevindt, ontstaat er … 1 … (een droge / een natte) periode, omdat de stijgende lucht zorgt voor … 2 … (verhoogde neerslag / verminderde verdamping).

(1p) Vraag 1: Neem de cijfers 1 en 2 over en vul de juiste keuze in.

een natte

verhoogde neerslag

Zelf aan de slag

Het klimaat net boven en net onder de evenaar wordt sterk beïnvloed door de ITCZ. In de natte periode ligt het tropisch minimum … 1 … (ten zuiden / ten noorden) van de evenaar en wordt de luchtstroom gedomineerd door … 2 … (stijgende / dalende) luchtbewegingen, wat zorgt voor … 3 … (hoge / lage) luchtvochtigheid.

(1p) Vraag 2: Vul de ontbrekende delen in op basis van bron 2.

ten noorden

stijgende

hoge

Zelf aan de slag

De verschuiving van het tropisch minimum veroorzaakt seizoensgebonden klimaatveranderingen in Zuid-Amerika. Gedurende de droge periode, wanneer het tropisch minimum … 1 … (zich naar het noorden / zich naar het zuiden) verschuift, heerst er een … 2 … (lage / hoge) drukgebied, wat leidt tot minder neerslag.

(1p) Vraag 3: Vul de juiste antwoorden in op basis van bron 3.

zich naar het zuiden

hoge

     Kleine afsluiting

Tropisch minimum

ITCZ (Intertropische Convergentiezone)

Moesson

Stijgingsneerslag

Stuwingsneerslag

Frontale neerslag

Kleine lesafsluiting (5 min) 

Docent controleert begrip door opdrachten of vragen die de begrippen en vaardigheden van het lesdoel toetsen.

Leerlingen werken zelfstandig of in een groepje aan opdrachten, kunnen vragen stellen aan de docent maar werken grotendeels zelfstandig.

Controle van begrip vragen

(Aan)tekeningen

Tekening 1.
Tropisch minimum januari

Tekening 2.
Tropisch minimum juni

Zelfstandige verwerking (10 min)

Zelfstandig verwerken (ik → jij) 10 min. Docent laat leerlingen zelfstandig werken aan de eindopdracht of een debatstelling, beschikbaar voor hulp indien nodig.

Werken aan eindopdracht, zelfstandig of in groepen 

     Grote afsluiting

Vandaag gaan we leren over het tropisch minimum en de invloed die dit heeft op het klimaat in Zuid-Amerika.

We zullen ontdekken hoe dit tropisch minimum binnen de Intertropische Convergentiezone (ITCZ) verschuift en waarom dit leidt tot natte en droge perioden in gebieden net boven en net onder de evenaar.

Het lesdoel (2 min) 

Docent benoemt het lesdoel en bespreekt kort wat de leerlingen zullen leren en waarom dit belangrijk is.

Leerlingen luisteren naar de leerdoelen en krijgen een duidelijk beeld van wat er van hen verwacht wordt tijdens de les. Uitleg van leerdoelen, korte discussie over belang van de leerdoelen

retrieval practice

https://quizlet.com/join/A5xDxSXpV?i=1fo1jg&x=1bqt

Retrieval practice (10 min)

Docent geeft de leerlingen de tijd om zelf te oefenen met de lesstof en biedt ondersteuning indien nodig.

Leerlingen oefenen zelf met de lesstof door begrippen te oefenen met Quizlet, flashcards te maken en zichzelf te overhoren of topografie spellen online te doen.

Quizlet, flashcards maken, zichzelf overhoren, topografie spellen online

quizlet.com

 Vraag 1

Tijdens de natte periode ligt het tropisch minimum boven Zuid-Amerika, waardoor de luchtstroom stijgt en er regen ontstaat.

Geef aan waarom de stijgende luchtbewegingen bij het tropisch minimum voor neerslag zorgen.

De stijgende lucht koelt af en condenseert, waardoor er neerslag ontstaat.

Vraag 2 

Het tropisch minimum verschuift jaarlijks tussen de keerkringen en veroorzaakt seizoensvariaties.

Welke rol speelt de ITCZ bij de natte en droge perioden in de gebieden net boven en onder de evenaar?

De ITCZ bepaalt waar de lucht stijgt en regen veroorzaakt, en waar de lucht daalt, wat droogte veroorzaakt.

Vraag 3 

In Zuid-Amerika worden natte en droge perioden afgewisseld door de verschuiving van het tropisch minimum.

Leg uit hoe de beweging van het tropisch minimum binnen de ITCZ bijdraagt aan deze seizoensgebonden variaties.

De verschuiving van het tropisch minimum binnen de ITCZ zorgt ervoor dat natte en droge perioden afwisselen, afhankelijk van de positie van het minimum ten opzichte van de evenaar.