TL: H1.4 inflatie enz. deel 2 en KB H1.3 keurmerken

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

TL: H1.4 inflatie enz. deel 2 en KB H1.3 keurmerken

Leerdoelen

• Je weet wat nominaal en reële inkomen/verandering is en kan dit berekenen.
• Je weet wat het begrip geldontwaarding betekent.
• Je weet wat prijscompensatie betekent en hoe hier loon-prijsspiraal door ontstaat
• Willem en Stan gaan met Sanne mee om te werken aan de opgaven van H1.3. 

• Nominaal verandering:
  
• Geeft aan met hoeveel procent je inkomen verandert zonder  rekening te houden met inflatie.
  
• Reële verandering:
  
• Geeft aan met hoeveel procent je inkomen verandert zonder rekening te houden met inflatie. Hieruit kun je dus zien of je koopkracht daalt of stijgt.
  

Reële verandering  uitrekenen

• Formule: Nominale verandering in % - inflatie in %
  

Je nominale inkomen stijgt dit jaar met 1,5%. De inflatie is 0,8%.
Wat is de reële verandering van je loon? (rond af op 1 decimaal)

Voorbeeldsom:
Afgelopen jaar verdiende je €1.880,00 per maand. Dit jaar verdien je €1.950,00 per maand. De inflatie was dit jaar 1,5%. Hoeveel procent is je Reële verandering. (rond af op 1 decimaal)

Uitwerking Voorbeeldsom

• Afgelopen jaar verdiende je €1.880,00 per maand. Dit jaar verdien je €1.950,00 per maand. De inflatie was dit jaar 1,5%. Met hoeveel procent is je Reële inkomen gestegen
  
• Formule: Nominale verandering in % - inflatie in %
• Nominale inkomen in procenten:
  
• Formule (Nieuw – oud) : oud x 100
  
•  €1.950 - €1.880= €70,00
  
• 70 : 1880 x 100= 3,7%
  
• Reële inkomen :
  
• 3,7% - 1,5%= 2,2%

Welk verandering kan een stijging of daling van de koopkracht aangeven?
Kies uit reële verandering of nominale verandering

Prijscompensatie 

• Als de lonen mee stijgen met de prijzen dan noemen we dit prijscompensatie .
• Prijscompensatie kan een loon-prijsspiraal creëren .

Loon-prijsspiraal

• Wanneer de prijzen van producten stijgen, willen werknemers hogere lonen hebben. Die gaan ze uiteindelijk ook krijgen (door bijvoorbeeld lekker te staken)
• Om die loonsverhoging te betalen gaan bedrijven de prijzen van hun producten en diensten verhogen
• Door deze prijsstijging willen de werknemers weer hogere lonen hebben en dan begint het verhaal weer opnieuw.
• Dit proces heet Loon-prijsspiraal.

Zelfstandig werken 

KB: Maak opgave 4, 5, 6, 7, 9 & 10 van H1.3

TL: Maak opgave 7, 8, 9, 10 & 11 van H1.4