2.3 Nieuws

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 3,4

2.3: Nieuws

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe journalisten beoordelen of een bericht nieuws is
• Je kunt uitleggen wat persvrijheid is  
• Je kunt uitleggen aan welke afspraken journalisten zich houden om het nieuws zo betrouwbaar mogelijk te maken.

Wat bedoelen we ook alweer met mediasamenleving?

1. Een samenleving waarin media een centrale rol speelt
2. Een samenleving zonder media-invloed
3. Een samenleving met enkel traditionele media
4. Een samenleving zonder communicatiemiddelen

Oude media 

Nieuwe media

Sociale media

Er zijn commerciële omroepen en publieke omroepen. Wat is een verschil?

Publieke omroepen:

1. hebben als doel geld te verdienen.
2. krijgen al hun geld uit reclame-inkomsten.
3. ontvangen geld van de overheid.
4. zenden geen reclame uit.

Beoordeling van nieuws

1. Actuele gebeurtenis
   
2. Bijzondere gebeurtenis
3. Belangrijke of bekende personen
4. Dichtbij of veraf?
5. Interessant
6. Belangrijk voor de samenleving? 

1. Actuele gebeurtenis 

Een actuele gebeurtenis is een gebeurtenis dat kort geleden heeft plaatsgevonden. 

2. Bijzondere gebeurtenis 

Als iets niet vaak voortkomt of het is uitzonderlijk dan wordt dat een bijzondere gebeurtenis genoemd. 

3. Belangrijke of bekende personen 

Als een bekend persoon of belangrijk persoon iets meemaakt dan wordt dat vaak in de media uitgezonden. 

4. Dichtbij of veraf 

Journalisten kijken ook of het dichtbij of veraf is. Dus, vinden de mensen het hier interessant? 

5. Interessant 

Er wordt ook gekeken of het voor een bepaalde (doel)groep interessant is. 

6. Belangrijk voor de samenleving 

Als het gevolgen heeft voor de samenleving of het heeft te maken met de samenleving schrijven journalisten hierover. 

Persvrijheid

• Persvrijheid = de vrijheid van journalisten om ongehinderd berichten te kunnen publiceren.
  
• Persvrijheid is onderdeel van de vrijheid van meningsuiting

Persvrijheid in Nederland

Bekijk het  filmpje op de volgende slide : Persvrijheid, waarin wordt uitgelegd wat persvrijheid in Nederland betekent en wat je dan wel en niet mag.

Waarom is persvrijheid belangrijk (in een democratie)?

*
het geeft mensen de mogelijkheid de machthebbers te controleren en misstanden aan de kaak te stellen. Je krijgt zo geen eenzijdig beeld.

Persvrijheid in de wereld 

Persvrijheid in de wereld

Wat is een gevolg van gebrek aan persvrijheid?

1. Journalisten komen in de problemen
2. Niet onafhankelijke rechters
3. Politieke rol voor de militairen
4. Vrije meningsuiting

Opdracht: Ga naar: 
https://getbadnews.com/books/dutch/
Speel het spel en schrijf je score op. 

Waar of niet?

Goede journalisten houden zich aan een aantal afspraken om ervoor te zorgen dat informatie klopt:

• Ze zorgen voor hoor en wederhoor: als er verschillende partijen betrokken zijn, worden ze allemaal gehoord.
• Een journalist laat niet zijn mening blijken (objectief).
• Journalisten vermelden meestal hun bron.

Hoe kan je controleren of een nieuwsbericht betrouwbaar is?

1. bron, informatie controleren, hoor en wederhoor, alleen feiten
2. Als het op een bekende website staat, is het goed
3. Als veel mensen het gelezen hebben
4. alleen meningen, hoor en wederhoor en bron

Is elke betrouwbare bron een betrouwbare bron?

1. Nee, een schrijver/uitgever heeft altijd een eigen mening dat er voor zorgt dat een bron 'gekleurd' raakt. Dit betekent niet , dat je de bron niet kan gebruiken. Wel slim om in je achterhoofd te houden!
2. Ja, als een schrijver/uitgever zijn eigen bron heeft laten checken door een fact-checker is een betrouwe bron altijd betrouwbaar.
3. Ja, een schrijver/uitgever heeft altijd een bedoeling met het schrijven. Als je weet wat de bedoeling is, is de bron altijd betrouwbaar.
4. Nee, als een schrijver/uitgever zijn eigen bron heeft laten checken door een fact-checker is een betrouwe bron nooit betrouwbaar.

Journalisten hebben openlijk
kritiek op de overheid.

1. dictatuur
2. democratie

Wat is nepnieuws?

1. Nieuws dat niet actueel is
2. Nieuws dat niet bijzonder is
3. Nieuws dat wordt verzonnen
4. Nieuws die je mening beïnvloed