Woordsoorten H.3-mavo1

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wat moeten jullie straks kennen en kunnen?

Oftewel, wat is het doel van deze les?

Na deze les weet je wat (stoffelijk) bijvoeglijke naamwoorden zijn en kun je ( stoff.) bijv. nw en bijv.nw van werkwoorden herkennen.

Zelfstandig naamwoord=

 is een woord voor een mens, dier, plant, ding of gevoel. Bijvoorbeeld: dochter, bloemist, zeehond, tulp, telefoon, dorp, liefde. Een eigennaam is ook een zelfstandig naamwoord: Tim, Schuurmans, Donar, Nijmegen, Rijn. –   Een zelfstandig naamwoord heeft meestal een enkelvoud en een meervoud (vriend – vrienden). –  Je kunt er vaak een verkleinwoord van maken (vriend – vriendje). –   Je kunt er vaak de, het of een voor zetten (de vriend, een vriend; het paard, een paard).
 

Voorbeelden van werkwoorden zijn?

1-eten

2-vindt

3-kleurt

4-zakten

5-hebben

6-doden

7-gemaakt

8-klopte

Splitbare werkwoorden zijn?

opeten

doorzakken

aankloppen

Lidwoorden=

Er zijn drie lidwoorden: de, het, een (spreek uit als ‘un’). Een lidwoord (lw) hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord: het (lw) boek (zn) – een (lw) boek (zn) de (lw) televisie (zn) – een (lw) televisie (zn) Soms staan tussen het lidwoord en het zelfstandig naamwoord nog andere woorden: een (lw) bijzonder spannend boek (zn)

onbep.+ bep. lw=?

Er zijn bepaalde en onbepaalde lidwoorden. De woorden de en het zijn bepaald lidwoord (blw), een noem je onbepaald lidwoord (olw). Voorbeelden: het (blw) kind, de (blw) taart; een (olw) taart

Een bijvoeglijk naamwoord (bn) vertelt iets over een zelfstandig naamwoord. Je zegt bijvoorbeeld: Wat een spannende film!

Het bijvoeglijk naamwoord spannende vertelt iets over het zelfstandig naamwoord film.

 Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord zegt van welke stof iets gemaakt is: een zilveren armband, een nylon jack.

Zo vind je een bijvoeglijk naamwoord: 

 

• Een bijvoeglijk naamwoord staat meestal vóór het zelfstandig naamwoord: een duur computerspel (zn); oude, waardevolle schilderijen (zn). Soms staat het bijvoeglijk naamwoord achter het zelfstandig naamwoord: Het computerspel is duur. De schilderijen zijn oud en waardevol.  
•  Een bijvoeglijk naamwoord heeft vaak een korte vorm (zonder -e) en een lange vorm (met een -e): sterk → sterke; droog → droge.

• Een bijvoeglijk naamwoord kent de ‘trappen van vergelijking’: gaaf – gaver – gaafst.
• Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord heeft maar één vorm en eindigt vaak op -en: koperen, houten. Het staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord.
• Het heeft géén trappen van vergelijking.
   

Het leren bankstel

Het rieten dak

Het bronzen beeld

Een gouden ring

witte was

grote triangel

leren portemonnee

bekendste schilderij

Werkwoordsvormen zoals teleurgesteld en teleurstellend kun je gebruiken als bijvoeglijk naamwoord. Je benoemt ze dan ook als bijvoeglijk naamwoord.

Voorbeelden: De trainer was na de nederlaag een teleurgesteld (bn) mens. De supporters vonden een verlies van 0-2 een teleurstellend (bn) resultaat.

Even checken. Wie vertelt mij nog even wat we zojuist hebben gehoord?

Geen vingers, ik geef de beurt aan ..............................................

Nu zelfstandig aan de slag

Wat nu?

 Voordat je aan de opdrachten begint, lees je eerst zelfstandig de theorie op blz. 108

Maken opdr. 1 t/m 6

blz. 108 t/m 111

Aan de slag

Opdracht: in 2 tallen=

 Bespreek met je klasgenoot wat er tijdens deze les is geleerd? Wat moet je onthouden? Hoe vertel je dit aan een leerling van een andere klas?

Opdracht: in 2 tallen=

 Bespreek met je klasgenoot wat er tijdens deze les is geleerd? 

Wat moet je onthouden, is belangrijk?

 

Hoe vertel je dit aan een leerling van een andere klas?

Wat was het doel van de les en is het doel bereikt?

http://nieuwnederlands.online.noordhoff.nl/Boek-en-uitleg#     blz.108 tl/havo