HV15 VR 10-1-2025

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

HV15 VR 10-1-2025

Het huiswerk was:

Leren aantek HWW en ZWW + leren groene theorie blz 214. Maken opdr 3, 5 en 6 blz 215.

woordsoorten

Weet je het nog?

blw, olw, zn, bn, hww, zww, vz

Wie heeft de code van Showbie al gekregen?

___________

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. werkwoord
4. voorzetsel

Wie heeft de code van Showbie al gekregen?

_______

1. lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. werkwoord
4. voorzetsel

Wie heeft de code van Showbie al gekregen?

____

1. bepaald lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. onbepaald lidwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

________

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

______________

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

_______

1. werkwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. voorzetsel

De brand heeft het oude boerderijtje verwoest.

___

1. onbepaald lidwoord
2. zelfstandig naamwoord
3. bijvoeglijk naamwoord
4. bepaald lidwoord

Ik kijk steeds stiekem op mijn telefoon.
Kijk =

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Ik maak mijn huiswerk niet altijd.
maak =

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

De docent heeft mijn telefoon afgepakt.
afgepakt =

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Door Wazzup heb ik niet goed voor mijn toetsen kunnen leren.
kunnen =

1. hulpwerkwoord
2. zelfstandig werkwoord

Zelfstandige naamwoorden

• Zelfstandige naamwoorden (ZN) zijn mensen dieren, planten/ dingen/ gevoelens (verdriet) en begrippen (jaar). 
  
  
• Eigennamen (voornamen en plaatsnamen) zijn ook zelfstandige naamwoorden (ZN-E)
  
  
• Je kunt altijd lidwoorden (de, het of een) voor een zelfstandig naamwoord zetten.
  

Zelfstandige naamwoorden (ZN)

Zo herken je zelfstandige naamwoorden: 

• Een zelfstandig naamwoord heeft meestal een enkelvoud en een meervoud. 
  Bijvoorbeeld     Egel - Egels
• Je kunt er vaak een verkleinwoord van maken. 
  Bijvoorbeeld     Egel - Egeltje
• Je kunt altijd lidwoorden (de, het of een) voor een zelfstandig naamwoord zetten.
  

Lidwoorden (BLW/OLW)

Er zijn drie lidwoorden: de, het en een. 

Een lidwoord (lw) hoort altijd bij een zelfstandig naamwoord: het (lw) raadsel (zn). 

Soms staan tussen het lidwoord en het zelfstandig naamwoord nog andere woorden: een (lw) erg moeilijk raadsel (zn).

De woorden de en het zijn bepaald lidwoord (blw), want bij de pen en het boek weet je precies welke pen en welk boek bedoeld worden. 

Bij een pen en een boek weet je dat niet. Daarom is een onbepaald lidwoord (olw).

Lidwoorden (BLW/OLW)

Let op:

Het woord het is geen lidwoord als het niet bij een zelfstandig naamwoord hoort.

Bijvoorbeeld: Het is nog vroeg, maar het is buiten al donker.

Het woord een is geen lidwoord als je het uitspreekt als 1
Bijvoorbeeld: Een van de leerlingen.

Bijvoeglijk naamwoord (BN)

Bekijk de volgende zin: 

– Brugge is een mooie stad.

In deze zin is mooie een bijvoeglijk naamwoord (bn). 

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over een zelfstandig naamwoord: mooie zegt iets over stad.

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord (st.bn) zegt van welke stof iets gemaakt is: zilveren kettingen, een wollen vest.

Stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden NIET op -en:

Stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden WEL op -en:

Grammatica 

Hulpwerkwoord

   en zelfstandig 

      werkwoord

          

Lesdoelen

- Ik weet wat een 

hww en zww is.

- Ik kan in een zin aangeven of

een werkwoord een hww of zww is.

zww

Geeft aan wat er wordt gedaan. 

Er staat altijd één zelfstandig werkwoord in de zin.

Imme fietst elke dag naar school.

Imme is naar school gefietst.

Imme zal elke dag naar school moeten fietsen.

hww

Als een zin meerdere werkwoorden heeft, is het ww dat de handeling aangeeft altijd een voltooid deelwoord of een infinitief. De persoonsvorm en eventuele andere ww zijn dan een hulpwerkwoord.

Imme is elke dag naar school gefietst.

Imme zal elke dag naar school moeten fietsen.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Zij

laten

hun

auto

morgen

repareren. 

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Kan

je

niet

beter

uitkijken!

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Max

zou

dat

gedaan

kunnen

hebben.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

heeft

weer

niet

geluisterd.

hulpwerkwoord

zelfstandig werkwoord

Hij 

kocht 

het

mooie

cadeau.

Kenmerken HWW:

-helpen het gezegde te vormen

-kun je weglaten in de zin

-als er meerdere ww in de zin staan, dan is de pv altijd HWW

-er kunnen meerdere HWW in een zin staan

Kenmerken ZWW:

- Kan in z’n eentje het WG vormen

- Geeft echt betekenis aan de zin

- Kun je NIET weglaten uit zin

- Als er meerdere ww in de zin staan, dan staat het zww meestal achteraan in de zin

- Er staat altijd maar één ZWW in de zin!

Maken:

Blz      opdr