Les 2 - persoonsvorm

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

werkwoordspelling - persoonsvorm

Doel: Ik kan de persoonsvorm van een korte zin vinden.

Even herhalen...

In welk rijtje staan alleen maar werkwoorden?

1. melk - loop - fiets - zwem
2. durven - kunnen - willen - pannen
3. geschreven - gedanst - geven - gezellig
4. kuch - lach - kocht - licht

Persoonsvorm

In elke zin staan één of meer werkwoorden. Eén van die werkwoorden is de persoonsvorm.

De persoonsvorm is de vorm van het werkwoord dat past bij het onderwerp.

Bijvoorbeeld: 

ik loop - hij loopt - wij lopen

Hoe ontdek je de persoonsvorm?

Er zijn twee manieren om de persoonsvorm te ontdekken. Namelijk de getalproef en de tijdproef.

Bij de getalproef verander je het 'getal' van het onderwerp. Maak van enkelvoud meervoud of andersom.

Dus:

Boris en Erlijn gaan elke maandagavond naar voetbal.

Boris gaat elke maandagavond naar voetbal.

Neem de zin over, maar verander het getal.

Mijn moeder vindt mijn nieuwe kapsel niet leuk. 

Verschillende opties:

Mijn moeders vinden mijn nieuwe kapsel niet leuk.

Mijn vader en moeder vinden mijn nieuwe kapsel niet leuk. 

Mijn moeder en mijn zus vinden mijn nieuwe kapsel niet leuk. 

Wat is dus de persoonsvorm van de zin:

Mijn moeder vindt mijn nieuwe kapsel niet leuk. 

tijdproef

Je verandert de tijd van de zin. Dus een zin in de tegenwoordige tijd (nu) verander je in de verleden tijd (vroeger) of andersom.

Ik koop een kaartje voor het concert.

Ik kocht een kaartje voor het concert.

Neem de zin over, maar verander de tijd.

Jay wordt met de auto naar school gebracht.

Jay werd met de auto naar school gebracht.

wordt (tt) -> werd (vt)

Wat is de persoonsvorm van de zin?

Jay wordt met de auto naar school gebracht.

Jay werd met de auto naar school gebracht.

wordt (tt) -> werd (vt)

Welke manier heb ik toegepast om de persoonsvorm te vinden?

Die laptop werkt niet meer.

Die laptops werken niet meer.

werkt -> werken

werkt = persoonsvorm

1. getalproef
2. tijdproef

Welke manier heb ik toegepast om de persoonsvorm te vinden?

Morgen zullen we eindelijke onze kamer opruimen.

Gisteren zouden we eindelijk onze kamer opruimen. 

zullen -> zouden

zullen = persoonsvorm

1. getalproef
2. tijdproef

Welke manier heb ik toegepast om de persoonsvorm te vinden?

De leerlingen fietsen erg hard.

De leerling fietst erg hard.

fietsen -> fietst

fietsen = persoonsvorm

1. getalproef
2. tijdproef

Welke manier heb ik toegepast om de persoonsvorm te vinden?

Mijn broer gaat elke dinsdag naar de sportschool.

Mijn broer ging elke dinsdag naar de sportschool.

gaat -> ging

gaat = persoonsvorm

1. getalproef
2. tijdproef

In de zin staan twee werkwoorden. Ze zijn beide onderstreept. Welke is de persoonsvorm?

Rick en Jamie willen graag piloot worden. 

1. willen
2. worden

Getalproef:

Rick wil graag piloot worden.

Tijdproef:

Rick en Jamie wilden graag piloot worden. 

In de zin staan twee werkwoorden. Ze zijn beide onderstreept. Welke is de persoonsvorm?

De koeien moeten de hele winter in de stal

blijven. 

1. moeten
2. blijven

Getalproef:

De koe moet de hele winter in de stal blijven.

Tijdproef:

De koeien moesten de hele winter in de stal blijven. 

In de zin staan twee werkwoorden. Ze zijn beide onderstreept. Welke is de persoonsvorm?

Heb jij die advertentie ook gelezen?

1. heb
2. gelezen

Getalproef:

Had jij die advertentie ook gelezen?

Tijdproef:

Hebben jullie die advertentie ook gelezen?

Noteer de persoonsvorm.

In een safaripark lopen de dieren vrij rond. 

Noteer de persoonsvorm.

Waarom ging jij na de wedstrijd niet op de foto? 

Noteer de persoonsvorm.

Mijn zus kan heel erg goed zingen. 

Noteer de persoonsvorm.

Gisteren heeft zijn opa een vakantie geboekt.

Schriftelijke opdracht

Noteer de persoonsvormen uit de volgende tekst. Het zijn er vijftien. 

Welke vijftien persoonsvormen heb je ontdekt? 

Noteer ze achter elkaar met een komma en een spatie. 

Doe het zo:

werkwoord, werkwoord, werkwoord

Hele werkwoord

Een persoonsvorm komt altijd van een heel werkwoord. Dit wordt ook wel de wij-vorm of de woordenboekvorm genoemd.

wordt -> worden

is -> zijn

loop - lopen

Noteer de persoonsvorm (pv) van de zin. 

Zet daarachter van welk werkwoord de persoonsvorm komt. 

Doe het zo: persoonsvorm - hele werkwoord

Doe eens niet zo vervelend!

Noteer de persoonsvorm (pv) van de zin. 

Zet daarachter van welk werkwoord de persoonsvorm komt. 

Doe het zo: persoonsvorm - hele werkwoord

Over vijf minuten ben ik eindelijk aan de beurt.

Noteer de persoonsvorm (pv) van de zin. 

Zet daarachter van welk werkwoord de persoonsvorm komt. 

Doe het zo: persoonsvorm - hele werkwoord

Vanmorgen heeft mijn zusje weer iets ondeugends gedaan.

Ik kan de persoonsvorm in een korte zin vinden.

😒🙁😐🙂😃