4.2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Thema 4 - Voeding en vertering

GTL 4

Planning

1. som

2. Terugblik

3. Leerdoelen

4. Uitleg

5. Werktijd

6. Check

Doelen van deze paragraaf

Je kan functies van voedingsstoffen en voedingsvezel noemen.

Je kan de zes groepen voedingsstoffen met functies en kenmerken noemen.

Je kan uitleggen hoe je glucose en zetmeel kan aantonen.

Plantaardig of dierlijk

Voedingsmiddelen= wat je eet/drinkt.

Voedingsstoffen= de nuttige stoffen in voedingsmiddelen.

Plantaardig= afkomstig van planten.

Dierlijk= afkomstig van dieren.

Functies van voedingsstoffen

Brandstof = geven energie.

Bouwstof = groei, ontwikkeling en herstel.

Beschermende stof = houden je gezond.

Reservestof = bruikbaar als brandstof of bouwstof, opgeslagen voor later.

Zes groepen voedingsstoffen

Eiwitten

Koolhydraten

Vetten

Water

Mineralen

Vitaminen

Eiwitten

Belangrijke bouwstoffen (herstel en opbouw van delen van het lichaam).

Te veel: gebruikt als brandstof (of omgezet in vet en opgeslagen als reservestof).

Koolhydraten

Brandstof (kan als bouwstof)

Glucose, fructose, zetmeel.

Te veel binnen: omgezet in vet.

Veel in plantaardig voedsel, weinig in dierlijk voedsel.

Vetten

Vooral brandstof, ook bouwstof en reservestof

Niet veel vet nodig, te veel wordt opgeslagen onder de huid.

Verzadigd - 'slecht'

Onverzadigd - goed

Water

Bouwstof, menselijk lichaam bestaat 60% uit water.

Vervoer van stoffen via bloed. 

Water zit in fruit, frisdrank, sommige groente.

Mineralen en vitaminen

Mineralen - zouten (kalk, calcium, ijzer).

Bouwstof & beschermende stof.

Vitaminen - met letters aangegeven.

Beschermende stof.

Voedingsvezels

Geen voedingsstof: wordt niet opgenomen in het bloed.

Toch belangrijk voor goede vertering (darmperistaltiek) en verzadigd gevoel (vol zitten).

Zitten in groente, fruit en volkoren-producten.

Voedingsstoffen aantonen

Zetmeel  - jodium/joodoplossing.

Glucose - teststrook die verkleurt.

indicator/aantoonstof

glucose aantonen met stick wordt groen

Zetmeel aantonen met 

thema 4

Basisstof 1  opdrachten  5, 6

basisstof 2 Opdrachten 13 , 14 en 16

basisstof 3 opdrachten 20, 22, 23 en 25

Wat is een voedingsstof?

1. Alles wat je eet of drinkt
2. alle onverteerbare stoffen in plantaardig voedsel
3. Alle bruikbare stoffen uit voedingsmiddelen

Voedingsmiddel of voedingsstof
Dubbelfris

1. Voedingsmiddel
2. Voedingsstof

Voedingsmiddel of voedingsstof
Appel

1. Voedingsmiddel
2. Voedingsstof

Voedingsmiddel of voedingsstof?
Koolhydraten

1. Voedingsmiddel
2. Voedingsstof

Wat is geen bouwstof?

1. Water
2. Mineralen
3. Eiwitten
4. koolhydraten

Wat is geen voedingsstof?

1. Koolhydraat
2. Water
3. Mineralen
4. Vezels

Beschermende stoffen zijn

1. mineralen en vitaminen
2. koolhydraten en eiwitten
3. mineralen en eiwitten
4. vitaminen en koolhydraten

Mineralen zijn reservestoffen.

1. juist
2. onjuist

Dit voedingsmiddel is brandstof:

1. mineralen
2. vitamines
3. water
4. koolhydraten

CHECK

Voedingsmiddelen

Voedingsstoffen

Brandstoffen

Bouwstoffen

Beschermende stoffen

Reservestoffen

Eiwitten

Koolhydraten

Vetten (onverzadigd EN verzadigd)

Mineralen

Vitaminen

Voedingsvezel

Indicator