5.1 + 5.2 agrarische en demografische revoluties

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

5.1 + 5.2 Agrarische, demografische en industriële revolutie

Lesdoelen

• Je kunt uitleggen welke vernieuwingen in de landbouw werden doorgevoerd in de 18de eeuw
• Je  kunt uitleggen hoe de industrialisatie begon in de kledingindustrie
• Je kunt uitleggen waarom de industrialisatie leidde tot urbanisatie en slechte leefomstandigheden voor de arbeiders

Landbouw in de 18e eeuw

• Veel verspilling --> vooral bij het zaaien
• Open fields: elke boer had hier een stukje grond dat hij voor eigen gebruik bewerkte
• Common fields (woeste gronden): grond voor gemeenschappelijk gebruik, hier liepen ook koeien en schapen

Wat is een nadeel aan het gebruiken van open en common fields?

Landbouw vernieuwingen

• De zaaimachine van Jethro Tull 
• --> verspilling voorkomen, meer opbrengst

Agrarische revolutie

• Meer landbouwgrond door de enclosures
• Opbrengst van de grond werd hoger door machines (zaaimachine bijv.)
• Verbouwen van andere gewassen --> voedergewassen voor het vee

Kies de juiste oorzaak-gevolg combinatie

1. Meer vee-meer mest-meer voedsel
2. Meer voedsel-meer mest-meer vee
3. Meer mest- meer vee- meer voedsel
4. Meer vee-meer voedsel-meer mest

Demografische revolutie

• Demografie = bevolkingsgroei
• Door de agrarische revolutie kwam er meer voedsel en groeide de bevolking --> kindersterfte nam af

Technologie

• Boeren werken in huisnijverheid in winter
• Kunnen vraag naar kleding niet bijbenen
• Gevolg: zoektocht naar snellere productiemethoden
• Schietspoel: sneller weven (1733, John Kay)
• Spinning Jenny: sneller garen spinnen (1764, James Hargreaves)
• Waterframe: spinmachine op waterkracht (1767, Richard Arkwright)
• Waterframe is te groot voor huisnijverheid  --> ontstaan fabrieken

Industrie

• 1781: James Watt verbetert stoommachine --> toepassing kledingindustrie
• Groeiende vraag naar arbeiders voor fabrieken
• Gevolg: ontstaan fabriekssteden (Liverpool, Manchester) --> urbanisatie
• Gebrek aan sociale wetten zorgen voor verschrikkelijke arbeids- en woonomstandigheden

Bekijk de kaart.
Wat valt je op aan de locatie van de steden?

Fabriekssteden

• Kapitalisme: winst maken
• Fabriekseigenaren willen zo goedkoop mogelijk produceren
• Gevolg: lage arbeidslonen, een investeringen in veiligheid
• Daarnaast: géén wetten om de arbeiders te beschermen
• Door een overschot aan arbeiders en tekort aan werk konden zij geen eisen stellen...

Fabriekssteden

• Arbeiderswoningen staan dicht bij elkaar en bij fabrieken
• Géén riolering of watervoorziening, kleine woningen
• Gevolg: epidemiën en lage levensverwachting

In 1866 brak in Maastricht een cholera-epidemie uit. Als gevolg van deze
zeer besmettelijke ziekte overleden 298 inwoners, waarvan 295 arbeiders
en armen.
Welke oorzaak-gevolg relatie bestond er tussen deze epidemie en de Industriële Revolutie?