Hoofdstuk 7 Jong en Oud

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Jong en Oud

Hoofdstuk 7 Senioren

Vragen??

Hoofdstuk 1 t/m 6

Lesdoelen

Weten hoe je na je werkzame leven aan inkomen komt

AOW

Algemene OuderdomsWet

Als je met pensioen gaat dan heb je recht op een AOW.

De AOW wordt betaalt uit de belastingen van de werkenden, het omslagstelsel.

Vergrijzing

De vergrijzing vormt een gevaar voor de sociale zekerheid

Hoe houden we de AOW betaalbaar?

- de AOW-leeftijd verder te verhogen van 65 naar 67 jaar

- de premies + loonbelasting te verhogen

- de AOW-uitkeringen te verlagen;

- de arbeidsparticipatie (arbeidsdeelname) te laten toenemen;

- de AOW-ers ook AOW-premie te laten betalen;

- de AOW niet meer aan iedereen te geven, maar alleen aan 

   ouderen met geen of een laag pensioen.

(bedrijfs)pensioen en het kapitaaldekkingsstelsel

Werknemers zijn verplicht pensioen op te bouwen bij het pensioenfonds waarbij de werkgever is aangesloten.

Het pensioenfonds werkt als een verzekering: je betaalt premie, het fonds beheert 'de pot' en je ontvangt een uitkering als je de pensioengerechtigde leeftijd hebt bereikt (75% van het gemiddeld verdiende loon).

Je pensioenleeftijd is gelijk aan de AOW-leeftijd, eerder met pensioen kan onder voorwaarden.

Kapitaaldekkingsstelsel 

• bijvoorbeeld een bedrijfsspensioen. Dit is afhankelijk van aantal deelgenomen jaren.
  

Beleggingen

• aandelen                      mede eigenaar van een bedrijf

                                                 rendement = dividend en koerswinst (of verlies)

• obligaties                     lening met een vaste rente (coupon) en vaste looptijd

                                                 rendement = couponrente en koerswinst (of verlies)

• hypotheken                 lening met onderpand

                                                 rendement = rente

• onroerend goed        eigenaar van het onroerend goed

                                                 rendement = huur en waardestijging (of daling)

Waardevast of welvaartsvast

Een pensioen is waardevast of welvaartsvast. 

Waardevast --> Uitkeringen die aangepast worden aan de inflatie

Welvaartsvast --> Uitkeringen die de loonontwikkeling volgen 

De AOW

• De AOW is geregeld in de Algemene ouderdomswet (AOW).
• De AOW is gebaseerd op het omslagstelsel.
• Een omslagstelsel is gevoelig voor veranderingen in de      bevolkingsopbouw.

Pensioen

• kapitaaldekkingsstelsel: De uitkeringen worden gedaan van een kapitaal dat in de loop van de tijd is opgebouwd.
• opgebouwd bij pensioenfonds 
• pensioen is afhankelijk van economische situatie

Gezamenlijk maken

7.12

Maken in de les

7.1, 7.9

Lesdoelen behaald?

Waar komt het geld vandaan na je werkzame leven?