Module 4 hoofdstuk 4.3 en 4.4

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Het zou niet gek zijn als de overheid de nationale verdiencapaciteit eens een impuls zou geven. Als dat lukt, profiteert de overheid er ook van en daalt haar tekort. Ondernemingen betalen namelijk belasting. Als ze veel winst maken, lopen de staatsinkomsten uit vennootschapsbelasting ook op. Naar mijn idee moet de overheid meer investeren in onze economie.
Moet de overheid volgens de bron haar tekort verminderen door meer of minder intertemporele substitutie toe te passen?

1. meer intertemprorele substitutie
2. minder intertemporele substitutie?

Uitgaven (exclusief aflossingen) - inkomsten van de overheid zijn negatief. Hoe noem je dit bedrag?

1. staatsschuld
2. begrotingstekort
3. financieringstekort
4. EMU-schuld

Lesdoelen

Verschil omslagstelsel en kapitaaldekkingsstelsel kennen, verschil waardevast en welvaartsvast kennen.

Omslagstelsel

• Solidariteit tussen generaties komt vooral tot uiting in de AOW (algemene ouderdomswet). 
  

• Dit wordt gefinancierd door het omslagstelsel. D.w.z. de huidige uitkeringen worden gefinancierd door de huidige premiebetalers.
  
• Vanwege de vergrijzing is besloten de AOW-leeftijd te verhogen.

Kapitaaldekkingsstelsel (pensioen)

• bijvoorbeeld bedrijfsspensioen. Afhankelijk van aantal deelgenomen jaren.
  

Omslagstelsel

* Nu premie afdragen voor de ouderen van nu.

*AOW

Kapitaaldekkingsstelsel

*Nu premie afdragen voor jezelf.

*Pensioenfonds

Waardevast of welvaartsvast

Een uitkering is waardevast of welvaartsvast. 

Waardevast --> Uitkeringen die aangepast worden aan de inflatie

Welvaartsvast --> Uitkeringen die de loonontwikkeling volgen 

Pensioen is gebaseerd om het omslagstelsel

1. Juist
2. Onjuist

Zou deze vergrijzing voornamelijk een probleem zijn voor de betaalbaarheid van pensioenen (kapitaaldekkingsstelsel) of voor de AOW (omslagstelsel)?

1. Pensioenen (kapitaaldekkingsstelsel)
2. AOW (omslagstelsel)

Bezuinigen op de AOW-uitkeringen kan door middel van:

1. Overstap van omslagstelsel naar kapitaaldekkingsstelsel in combinatie met een waardevaste uitkering.
2. Overstap van omslagstelsel naar kapitaaldekkingsstelsel in combinatie met een welvaartsvaste uitkering.
3. Overstap van kapitaaldekkingsstelsel naar omslagstelsel in combinatie met een waardevaste uitkering.
4. Overstap van kapitaaldekkingsstelsel naar omslagstelsel in combinatie met een welvaartsvaste uitkering.

Bij het omslagstelsel ...

1. betaalt iedereen voor zichzelf
2. zijn uitkeringen waardevast
3. zijn uitkeringen welvaartsvast
4. is er sprake van verplichte solidariteit

Een toename van de levensverwachting heeft bij een kapitaaldekkingsstelsel geen invloed op de hoogte van de pensioen­premie.

1. Juist
2. Onjuist
3. Juist & Onjuist

Waardevast betekent de pensioenen stijgen met hetzelfde percentage als de inflatie.

1. True
2. False
3. Wat?
4. wellicht moet ik gebruik maken van het extra uitleg filmpje.

De lonen stijgen met 1,5%, de inflatie is 1,4% en de AOW stijgt met 1,45%.
De AOW is:

1. waardevast EN welvaartsvast
2. waardevast MAAR NIET welvaartsvast
3. niet waardevast EN niet welvaartsvast
4. niet waardevast WEL welvaartsvast

Bij welke van de drie pijlers is er géén sprake van ruilen over de tijd?

1. 1
2. 2
3. 3

Reëel pensioen: Pensioenfondsen moeten er alles aan doen om een pensioen uit te keren dat gegeven de ingelegde premie zo hoog mogelijk is, gecorrigeerd voor inflatie. Is het reële pensioen welvaartsvast?

1. ja
2. nee

Lesdoelen

Verschil omslagstelsel en kapitaaldekkingsstelsel kennen, verschil waardevast en welvaartsvast kennen.

In welke mate is het lesdoel behaald?

1. 20%
2. 40%
3. 60%
4. 80%

Zijn er nog vragen en/of onduidelijkheden?

Huiswerk

Digitaal maken hoofdstuk 4 module 4 vraag 12 t/m 22