Economie Wisbordjes 5.1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Economie 5.1

Leerdoelen

Je leert:

1. wat collectieve goederen zijn en wat de collectieve sector is.

2. over de particuliere sector en marktwerking

3. wat voor -en nadelen zijn van privatisering

4. op welke manier de overheid het gedrag van burgers beinvloedt.

Planning

1. Je krijgt eerst uitleg over 5.1

2. Vervolgens gaan we met wisbordjes checken of jullie het hebben begrepen.

3. De mensen die teveel fouten hebben gemaakt, moeten huiswerk maken voor maandag. Zo weet je zeker dat je het wel gaat begrijpen.

Voorkennis

Collectieve goederen

Collectieve sector

Subsidie

Accijns 

Sectoren 

Marktwerking

VRAAG EN AANBOD

Hoe meer vraag, hoe duurder een product.

Hoe minder vraag, hoe goedkoper.

ER IS GEEN MARTKWERKING BINNEN DE COLLECTIEVE SECTOR (OVERHEID) 

Stel je voor......

Marktwerking bij de overheid.... wat zou er dan gebeuren?

Voorbeeld:

1. Identiteitskaart.

2. zorg

3. vergunning aanvraag voor bedrijf

Wat regelt de overheid?

1. Regelt goederen die voor iedereen zijn: Lantaarnpalen, stoep, dijken.

2. Regelt voorzieningen voor iedereen: Onderwijs, zorg rechtspraak.

3. Zorgt voor kwaliteit van bovenstaande. 

Privatiseren

Overheidsbedrijven worden overgenomen door particuliere bedrijven.

Vb: Nederlandse spoorwegen, KPN en PostNL, ICT

Voordeel: een ander bedrijf is hier waarschijnlijk beter in.

Nadeel: De kwaliteit kan minder worden, er is minder controle.

Nationalering

De overheid neemt particuliere bedrijven over

WAAROM?

1. Kwaliteit is slecht 

2. Financiële reden

VB: ABN- AMRO overgenomen

Aandelen zijn dan meteen €0 waard.

stimuleren en ontmoedigen

Roken, huis huren(laag inkomen), alcohol, benzine rijden, zonnepanelen, warmtepomp, isoleren. 

SUBSIDIE

ACCIJNS

Particuliere sector is winstgevend

1. Waar
2. Niet waar

De zorg hoort bij de collectieve sector

1. Waar
2. Niet waar

Welke van de onderstaande goederen is GEEN collectief goed

1. Lantaarnpaal
2. Bomen in het park
3. Klimrek schoolplein
4. NS fiets

Waarom zorgt marktwerking voor betere en goedkopere producten

1. Omdat de overheid zich er niet mee bemoeit.
2. Omdat het een overheidsbedrijf is.
3. Door de concurrentie van andere bedrijven.
4. Omdat er veel mensen in de markt werkt.

Wat is subsidie?

1. Dit betaal je in de vorm van belasting.
2. Je krijgt dit vanaf je 18e levensjaar.
3. Als je niet werkt, krijg je iedere maand subsidie.
4. krijg je om te stimuleren iets te kopen.

Nationaliseren: De overheid verkoopt hun bedrijf aan een particulier bedrijf.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het tegenovergestelde van nationaliseren?

1. Pravitasering
2. Previtasering
3. Privatisering
4. Privitisering

Waterleidingen zijn niet van de overheid, dus geen collectieve sector.

1. Waar
2. niet waar

Bij marktwerking zijn er geen concurrenten.

1. Waar
2. Niet waar

Bij de aankoop van zonnepanelen krijg je accijns van de overheid om dit te stimuleren.

1. Niet waar
2. Waar

Van meneer Haagmans leer ik niks.

1. Waar, maar hij is wel oke.
2. Niet waar.