Karel de Grote en het leenstelsel

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1

Karel de Grote

Vorst van het Frankische Rijk

Zo'n groot rijk.... dat was moeilijk besturen!

Maar waarom eigenlijk?

Problemen:

Enorme afstanden in het rijk

(lastig verdedigen)

Slechte wegen

Slechte communicatie (alles per paard en brief)

Geen geld

Soldaten te paard:

                               Voor de veiligheid en verdediging had je ridders nodig

Zij waren de soldaten van de koning of de graaf en hadden vaak ook zelf een stuk land. Trouwe ridders noemen we vazallen.

De ridders werkten niet zelf op het land. Zij hadden daar knechten voor. Zelf gingen ze jagen, naar toernooien en vochten ze voor de graaf of koning.

.............Hoe duur was de uitrusting van een ridder?

Een ridder had dus heel wat koeien en land nodig om dit allemaal te kunnen betalen.

Een ridder had dus heel wat koeien en land nodig om dit allemaal te kunnen betalen. Hij zorgde daarom voor een Hof (beschermde boerderij) met veel knechten en horigen (boeren die het land bewerkten en niet vrij waren).

Karel pakte het zelf anders aan:

Oplossingen van Karel:

1.Karel en zijn hof trokken van kasteel naar kasteel (logeerpartij!)

2. Leenstelsel (= feodalisme)

Leenstelsel (of feodalisme)

Een leenheer deelt zijn rijk op in stukjes. Elk stukje laat hij besturen door een leenman. De leenman mag op het stukje grond (een leen) doen wat hij wil maar hij moet wel:

1. trouw zweren aan de koning.
2. besturen en rechtspreken.
3. elk jaar belasting betalen.
4. meehelpen bij oorlogen van de leenheer.

Je kon dus tegelijk leenheer en leenman zijn.

Karel was alleen leenheer.

De oplossing: het feodalisme/leenstelsel

De leenman

De leenheer:

Karel de Grote

Het leen (de grond) dat de leenman 'in leen' krijgt.

De vier plichten van een leenman:

• Hij moest trouw zweren aan de koning; 
  
• Hij moest zijn gebied besturen en er recht-spreken;
  
• Hij moest jaarlijks belasting aan de koning betalen; 
  
• Als er oorlog was in het Rijk, moest hij met zijn eigen soldaten meevechten in het leger van de koning.

De leenman zweert trouw aan zijn leenheer, Karel de Grote.

Begrippen:

1. vazallen: Krijgsman die trouw had gezworen aan de koning
2. leenman: Edelman die een gebied bestuurde voor zijn leenheer.
3. Leenheer: Edelman die een deel van zijn gebied liet besturen door iemand anders.