Examentraining mavo 4: leesvaardigheid

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Examentraining - leesvaardigheid

Bespreken Tekst 1 t/m 4

Mavo 4

Onderwerp van een tekst

• Beschrijft in één woord of in enkele woorden waarover een tekst gaat.
  

Hoofdgedachte van de tekst

• Wat zegt de schrijver over het onderwerp?
  
• Bekijk de titel.
• Lees de eerste alinea.
• Lees de kernzinnen van de alinea's.
• Lees het slot.
  

Let op!

• Op je examen wordt er vaak gevraagd naar de hoofdgedachte van de tekst.

• Lees de meerkeuzevragen goed. Sommige antwoorden gaan maar over een gedeelte van de tekst.
  

Schrijfdoelen

Een schrijver van een tekst heeft altijd een bepaalde bedoeling met zijn tekst.

Schrijfdoelen

• Informeren;
• Instructie geven;
• Overtuigen;
• Activeren;
• Amuseren (vermaken);
• Gevoelens oproepen.
  

Tekstsoort

Vaak kun je het doel van een tekst ontdekken door te herkennen wat voor tekstsoort het is.

Bijvoorbeeld: nieuwsbericht, recept, recensie.

Tekstsoort en doelen

Nieuwsbericht -> informeren
Recept -> instructie geven
Ingezonden brief -> overtuigen
Reclametekst -> activeren
Stripverhaal -> amuseren
Gedicht -> gevoelens oproepen

Leesstrategieën

1. Globaal;
2. Intensief;
3. Zoekend.
   

Leesstrategieën

Globaal lezen:

• Kijk naar de titel, tussenkopjes, plaatjes en de bron van de tekst.
• Daarna lees je de inleiding, kernzinnen van alinea's en het slot.
  

Leesstrategieën

Intensief lezen:

• Je leest de hele tekst.
  
• Je let op details.
• Probeer te begrijpen wat er in de tekst staat.
  

Leesstrategieën

Zoekend lezen:

• Zoek naar trefwoorden.
• Zoek gericht naar informatie in de tekst.
  

Functie van een afbeelding

• Trekken van aandacht.
• Voegt nieuwe informatie toe.
• Nodig om de tekst beter te begrijpen.
  

Indeling van een tekst

Titel
Inleiding
MIddenstuk - kern van de tekst
Slot

Functies van de inleiding

Inleiding

• Onderwerp van de tekst introduceren.
• Aandacht trekken
  

Functies van het slot

Let op: hoofdgedachte van de tekst staat vaak in het slot.

• Conclusie geven.
• Samenvatting geven van de tekst.
• Advies geven.
• Waarschuwing geven.
• Oproep doen.
  

Signaalwoorden

• Het is handig om de signaalwoorden uit je hoofd te leren.
  
• Je herkent dan de verbanden van de tekst.
  

Signaalwoorden

Verwijswoorden

Verbanden tussen woorden en zinnen kunnen ook aangegeven worden met verwijswoorden.

• Hij, ze, hem, haar, het, deze, die, dat, dit, wat.
  

Citeren

- letterlijk overschrijven van een zin, zinsgedeelte of woordengroep.

- "De minister ... niet herkozen." (r. 65-67)

Lees goed in  de opdracht WAT je moet citeren.

Nakijken

- Tekst 1

Antwoorden tekst 1

Vr. 1: Hoe wordt het o.w. van de tekst in alinea 1 ingeleid?

C: Door de directe aanleiding te noemen voor het schrijven van de tekst.

Vr. 2 'Het is duidelijk dat de ruimte dringend toe is aan een grote schoonmaakbeurt' (r. 22-24)

Citeer uit alinea 5 t/m 7 een zin met dezelfde betekenis.

"Dan moet ... heelal gaan."  (r. 66-68)

Vr. 3 Noem 2 verschillende soorten 'schoonmaakbeurt' die in alinea 8 genoemd worden. Max. 20 woorden.

-De satelliet richting dampkring sturen (waarna hij verbrandt)

-De satelliet naar een 'kerkhofbaan' sturen

Vr. 4 Welk kopje geeft het beste de inhoud weer van deel 2 (alinea 2 t/m 4)?

A: Botsingen in de ruimte

Vr. 5 Welk kopje geeft het beste de inhoud weer van deel  3 (alinea 5 en 6)?

C: Mogelijke oplossingen

Vr. 6 In welke alinea wordt hiervoor het duidelijkst een oplossing genoemd?

Alinea 7

Vr. 7 Welk verband is er tussen alinea 2 en 3?

 A: Alinea 2 en 3 vormen samen een opsomming

Vr. 8 Hoe kun je de relatie tussen het tekstje 'Leven op Mars' en de tekst 'Verkeerschaos dreigt in het heelal' weergeven?

Het tekstje 'Leven op Mars':

 

C: toont aan, dat ruimteafval ook op andere terreinen risico's met zich meebrengt.

Vr. 9 Welke twee van deze vier doelen zijn bij de tekst 'Verkeerschaos dreigt in het heelal' de belangrijkste?

2 + 3

Vr. 10 Waarvan maakt de schrijver in deze tekst gebruik?

D: Van feiten, mening van anderen, eigen mening

Vr. 11 Welke zin geeft het beste de hoofdgedachte weer van de tekst 'Verkeerschaos dreigt in het heelal'?

C: Ruimteafval maakt ruimteschoonmaak noodzakelijk vanwege dreigende botsingen.

Vr. 13 Waarvan is de afbeelding een voorbeeld?

C van een mislukte vakantie

Vr. 14 Op wie  is  de advertentie gericht?

B

Vr. 15 Wat  is het belangrijkste doel van deze advertentie?

C

Vr. 16 Bij welke zin in de tekst sluit de afbeelding het beste aan?

A: 'Want het gebeurt maar al te vaak dat geweldige reisplannen eindigen in  een kleine ramp.'

Vr. 17 Hoe wordt onderwerp ingeleid in alinea 1?

D

Vr. 18 Wat is het verband tussen alinea 3 en 4?

C

Vr. 19 Welke 2 redenen worden genoemd voor de grote rol van serious gaming in Nederland?

1) Het overleg tussen de verschillende betrokkenen is in het Nederlands poldermodel erg belangrijk./ Wij vinden het in Nederland normaal op gelijkwaardige manier samen te beslissen

2)  De Nederlandse overheid hecht veel waarde aan techniek, ICT / stelt subsidie beschikbaar.

oplossen van problemen via de creatieve industrie (, zoals kunst,

technologie en games). / Er wordt door de overheid veel subsidiegeld

beschikbaar gesteld 

Vr. 20 Citeer de zin uit de alinea's 4 en 5 waar hetzelfde staat.

'Het is ... echt zijn.'(r. 102-105

Vr. 21 Wat is het verschil tussen mening Van Mastrigt en Mayer?

- Van Mastrigt beschouwt veel serious games niet als echte games./ vindt serious games saai.

- Mayer vindt dat het wel om echte games gaat/ gebruikers worden er toch door in meegezogen.

Vr. 22 Welke overeenkomst is er tussen de meningen van Van Mastrigt en Mayer over de rol van serious games?

B

Vr. 25 Wat is het belangrijkste doel van de schrijver met deze tekst?

B

Vr. 23 Hoe kun je de inhoud van alinea 9 het beste weergeven?

B

Vr. 24 Waarvan maakt de schrijver gebruik in dit artikel?

D

Heel veel succes met voorbereiden voor het SE!