Stomazorg

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

1. Colostoma

- Uitmonding van de dikke darm op de buikwand. 

- Deze bevindt zich altijd aan de linkerkant van de buik. 

- De ontlasting is meestal vrij vast van vorm

2. Ileostoma

- Uitmonding van de dunne darm op de buikwand

- Over het algemeen bevindt deze stoma zich aan de rechterkant van het lichaam en wat hoger op de buik.

- De ontlasting is brijig tot waterig

3. Urostoma

- Afvoer van urine

- Wordt gemaakt van een stukje van de dunne darm

- Bevindt zich meestal rechts onder op de buik

Hoe heet het als iemand ontlasting braakt?

Hoe herken je een ontsteking bij een stoma?

1. Warm aanvoelen, rood om de stoma heen, pus, pijnlijk en geïrriteerd.
2. Er kan geen ontsteking ontstaan bij een stoma
3. Geen van alle is goed.

Eindstandig stoma

Eindstandig stoma

- Bij een eindstandig stoma wordt het uiteinde van de darm naar buiten gehaald en op de buikwand vastgehecht.

- Het stuk darm, wat uitkomt bij het rectum (de anus) is geheel verwijderd of dicht gehecht en ligt nog in de buikholte. 

- Als het restant van de endeldarm nog in de buikholte ligt, dan is het mogelijk, dat via het rectum slijm wordt afgescheiden.

- Een eindstandig stoma is vaak een permanent stoma.

Dubbelloops stoma

Dubbelloops stoma

- Een dubbelloops stoma is vaak een tijdelijk stoma. 

- Er wordt een darmlis door een opening in de buikwand naar buiten gehaald. - Dit darmdeel wordt geopend en in de buikwand gehecht en heeft een soort omleiding. 

- Het stuk darm, waar geen ontlasting uitkomt, blijft slijm produceren, wat afgevoerd moet worden.

Met een dubbelloops stoma wordt bijvoorbeeld een nieuwe verbinding in de darm tijdelijk ontzien, waardoor genezing kan plaatsvinden.

Enkelloops vs Dubbelloops

Psychosociale gevolgen

• Onzekerheid
• Bang om sociale contacten aan te gaan
• Angst voor geur en geluid
• Schaamte voor het uiterlijk
• Woede 
• Verstoorde seksuele relatie
• Goede begeleiding van essentieel belang (lotgenoten contact)  

Gouden TIPS

• Verzorg de stoma op een rustig moment, neem de tijd
• Leg vóór het verwisselen van het opvangmateriaal alle benodigdheden klaar
• Het is van belang dat de tijd zónder opvangzakje zo kort mogelijk is.
• Controleer regelmatig of de opening in de huidplaat nog goed passend is (de grootte van de stoma kan na verloop van tijd veranderen).
• Breng de huidplaat nauwkeurig aan.

Aandachtspunten

Goed passend stomamateriaal

Het stomamateriaal op de goede manier bevestigen

Voor goede hygiëne zorgen

Tijdig problemen met en rond de stoma herkennen. Dit ter voorkoming van nare complicaties.

Zorgvuldig te werk gaat en bij problemen niet aarzelen om hulp in te schakelen van de stomaverpleegkundige of medisch speciaalzaak

Verschillende websites met extra informatie (stomaatje,

De huidplak verwijder je van onder het stoma naar boven het stoma.

1. waar
2. niet waar

Problemen bij een stoma

• Huidproblemen: voorzichtig werken, juiste maat opening huidplak
  
• Dieet: gas- en reukvorming. Koolstoffilter
  
• Obstipatie: rustig eten, voldoende drinken
  
• Fantoompijn: pijn rond de anus (doorgesneden zenuwuiteinden)
  

Prolaps

Stoma met prolaps

Necrose stoma

Verzonken stoma

Mooi stoma

Stoma in huidplooi

Wat is het beste stomamateriaal voor een zorgvrager met huidproblemen?

1. Eendelig systeem
2. Tweedeligsysteem

Hoe ziet de ontlasting van iemand met een ileostoma eruit?

1. Waterdun
2. Halfvast
3. Breiig
4. Hard

Wat het doel van een koolstoffilter in een stomazakje

1. Darmgassen er uit laten
2. Voorkomen van geurtjes
3. Beide antwoorden zijn goed

Maligne indicaties voor aanleggen van een stoma

• Darmkanker
• Blaas carcinomen
• Gynaecologische tumoren

Benigne indicaties voor het aanleggen van stoma

• Crohn
• Colitis ulcerosa
• Endometriose
• Incontinentie
• Trauma
• Decubitus

Indicaties urine stoma

• Blaaskanker
• Incontinentie van urine
• Chronische blaasontsteking

Eendelig

• Vlak
• Flexibel
• Het kan meerdere keren per dag verwisseld worden. 
• Keuze voor open of dichte zakjes

Tweedelig

• De losse huidplak kan 3 dagen blijven zitten
• Plak of klik systeem
• Keuze uit open en dichte zakjes
  

Complicaties stoma

• Parastomale hernia
• Bloeding
• Kleurverandering
• Hypergranulatie
• Wratjes/ zweertjes
• Huidproblemen van de stoma
• Prolaps van de stoma
• Stoma wordt te nauw
• Necrose van de stoma

Hulpmiddelen

Huid beschermers ( barrière crèmes, cavilon spray, removers)

Weg werp zakjes en stoma reinigingsdoekjes

Opvulringen, aandruk ringen, pasta’s