Oefenen SO 3.1 en 3.2

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Welke functie hoort bij welk onderdeel van het oor?

Oorsmeerkliertjes

Buis van Eustachius

Gehoorzenuw

Trommelvlies

Slakkenhuis

Zet geluidstrillingen om in impulsen (= elektrisch signaal)

Vervoert impulsen naar de hersenen

Geeft geluidstrillingen door aan gehoorbeentjes

Houden het trommelvlies soepel

Regelt de luchtdruk in de trommelholte

Oefenen SO 3.1, 3.2 en 3.3

Met deze les kan je checken hoe goed je de leerstof al begrijpt.

In sommige dia's wordt 

Lees de informatieblokken goed door. En maak zelf de vragen.

3.1: zintuigen en prikkels

Je hebt verschillende soorten zintuigen: lichtzintuig, smaakzintuig, pijnzintuig... etc. Deze zintuigen zitten in organen. En elk zintuig is gevoelig voor één soort prikkel.

Maak de vragen.

Sleep het/de  zintuig(en) naar het goede orgaan

Oor

Oog

Neus

Tong

Huid

Gehoor-zintuig

Warmte-zintuigen

Smaakzintuigen

Pijnzintuig

Koude-zintuigen

licht-zintuigen

Tastzintuig

Reukzintuig

Pijnzintuig

druk zintuig

warmte zintuig

koude zintuig

tast zintuig

Hoe reageert je lichaam op een prikkel?

Wat gebeurt er in je lichaam wanneer een prikkel bij het zintuig komt? En welk zenuwstelsel is daarbij betrokken?

Maak de volgende vragen.

Uit welke drie onderdelen bestaat ons zenuwstelsel?

Sleep de begrippen naar de juiste uitleg.

Een orgaan dat reageert op prikkels

Alle zenuwen, ruggenmerg en hersenen samen

iets waar je zintuigen op reageren

Hier wordt je bewust van prikkels

Een seintje dat via de zenuwen naar de hersenen of spieren gaat 

Prikkel 

Zenuwstelsel 

Impuls 

Zintuig 

Hersenen 

1

2

3

4

Hersenen

Impulsen

Zintuigen

Prikkels

1

2

3

4

5

In de zintuigcellen ontstaan impulsen

De impuls wordt door zenuwen naar de hersenen geleid

De hersenen verwerken de impulsen van alle zintuigen

Je wordt je bewust van wat je waarneemt

Een prikkel komt via het zintuig in de zintuigcel terecht

Zet in de juiste volgorde:

impuls

zenuw

prikkel

hersenen

zintuig

Combineer de juiste begrippen

Geluid

Elektrisch signaaltje

Gehoorzenuw

Smaakknopje

Oor

Zenuw

Zintuig

Impuls

Prikkel

Zintuigcel

prikkel

zintuig

impuls

zenuw

hersenen

Ruggenmerg/wervelkolom

3.2: Zien

Bij paragraaf 3.2 is het belangrijk om jezelf de volgende vragen te stellen:

- ken je alle onderdelen van het oog? (buitenkant en binnenkant)

- Weet je wat de functies (taken) zijn van deze onderdelen?

- Weet je op welke manier je kan zien?

Beschermt het oog tegen vuil en te fel licht

Beschermt het oog tegen uitdroging

Verspreidt traanvocht over het oog

Zorgt ervoor dat zweet langs het oog loopt

Produceert traanvocht

Ooglid

Traanklier

Traanvocht

Wenkbrauw

Wimper

Welk deel is aangegeven met nummer 1?

1. De traanbuis.
2. De traanklier.
3. De wimper.

Met welk nummer is de traanbuis aangegeven?

1. Nummer 1
2. Nummer 6
3. Nummer 7
4. Nummer 8

Welk onderdeel van het oog regelt de hoeveelheid licht in het oog?

1. Pupil
2. Iris
3. Hoornvlies
4. Lens

Welk onderdeel wijst A aan?

A

1. Traanklier
2. Oogzenuw
3. Oogspier
4. Traanbuis

Bestudeer de onderdelen van het oog

Harde oogvlies

Netvlies

Vaatvlies

Vangt lichtprikkels op

beschermt alles wat binnenin het oog zit

Hierin zitten de bloedvaatjes die stoffen vervoeren die het oog nodig heeft

Sleep de onderdelen van het oog naar de juiste plek.

Hoornvlies

Netvlies

Ooglens

Iris

pupil

Laag met zintuigcellen (staafjes en kegeltjes)

Waar de oogzenuw het oog verlaat

Verandert de lens van vorm zodat je scherp kunt zien

Zorgt ervoor dat er een scherp beeld op je netvlies valt

Doorzichtig deel van het oog

Geeft structuur en vorm aan het oog

Gat wat licht doorlaat

Brengt impulsen naar de hersenen

Stevige buitenste laag van het oog

Bevat spiertjes die de grootte van de pupil regelen

Hoornvlies

Lens

Pupil

iris

straalvormig lichaam met lensbandjes

oogzenuw

netvlies

harde oogvlies

blinde vlek

glasachtig lichaam

Bij veel licht ziet de pupil er zo uit:

1. 
2. 

Accomoderen

Zoals je weet moet je lens van vorm veranderen wil je scherp kunnen zien. Het veranderen van vorm heet accomoderen. Jij moet weten welke vorm de lens heeft bij ver weg en dichtbij zien. Is de lens dan bol/plat? En op welke manier kan de lens van vorm veranderen?

Bestudeer de volgende dia.

In de afbeelding zie je een schematische doorsnede van twee ooglenzen en de kringspier die de vorm van de lenzen regelt. Je ooglens past zich aan als je naar een boek kijkt dat dicht bij je op tafel ligt.
Welke vorm heeft de ooglens als je naar het boek kijkt? En wat is de vorm van de spier die dit regelt?

1. de lens heeft vorm 1 de spier heeft vorm A
2. de lens heeft vorm 1 de spier heeft vorm B
3. de lens heeft vorm 2 de spier heeft vorm A
4. de lens heeft vorm 2 de spier heeft vorm B

Lenzen + (bol) of - (hol)

Sommige mensen hebben een bril nodig omdat de lens niet goed kan accomoderen. Of omdat de oogbol te lang of te kort is.

Wanneer ben je bijziend? En welke lenzen (bril) heb je dan nodig? En wanneer ben je verziend?

Iemand die bijziend is...

1. Kan goed dichtbij kijken
2. Kan goed in de verte zien

Wat is er aan de hand met iemand die verziend is?

1. Kan goed dichtbij kijken en goed ver weg kijken
2. Kan goed dichtbij kijken, niet goed ver weg kijken
3. Kan niet goed dichtbij kijken, wel goed ver weg
4. Kan niet goed dichtbij en niet goed ver weg kijken

Welke situatie is hier van toepassing?

1. Verziend; een bril met bolle lenzen nodig
2. Verziend; een bril met holle lenzen nodig
3. Bijziend; een bril met bolle lenzen nodig
4. Bijziend; een bril met holle lenzen nodig

Bijziend of verziend?

1. bijziend
2. verziend

Welke uitspraken over de bolle lens zijn correct?

1. Met de bolle lens zie je dichtbij
2. Met de bolle lens zie je ver weg
3. Bij de bolle lens zijn de kringspieren ontspannen
4. Bij de bolle lens zijn de kringspieren gespannen

3.3: Horen

Van paragraaf 3.3 is het belangrijk om te weten:

- welke onderdelen het oor heeft

- wat de functies zijn van die onderdelen

- welke route geluid aflegt in je oor

Bestudeer de afbeelding hiernaast.