Fictie les 2: genre, leesvoorkeur, personages, perspectief

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 4

- Bespreken  huiswerk

- Uitleg genre, chronologie en einde.

- Maken bijbehorende opdrachten

Lesdoelen

Ik weet wat voor genres er zijn.

Ik weet wat chronologie is (en dus ook wat niet!).

Ik weet welke einde een verhaal kan hebben.

Genres (blz. 50)

Tijd (blz. 51 en 53)

Genres

Genres (verhaalsoorten)

Een ander woord voor genre is verhaalsoort. Boeken kun je indelen in genres. Soms kun je meerdere genres per boek kiezen.

Het is fijn als je weet welk soort genre jouw interesse heeft, zo kun je goede boeken kiezen!

Genres 

• Sommige boeken hebben meerdere genres

Welke drie perspectieven kennen we nu?

• Vertelstandpunt eerste persoon = ik
  
• Vertelstandpunt derde persoon = hij/zij (= personaal)
  
• Wisselend perspectief = vanuit meerdere personages
  

Volksverhalen

• Sprookje
• Mythe: verhalen die antwoord geven op de raadsels van het leven (Griekse mythe)
• Sage: verhalen over dappere helden uit oude tijden
• Legende: godsdienstig verhaal rond Christus, Maria of andere heilige figuren (Efteling)

Andere culturen

Boeken over onbekende landen, volken of streken. Je maakt kennis met mensen die op een totaal andere manier leven.

Geëngageerde roman

Een verhaal waarin eigentijdse problemen in onze samenleving aan bod komen.

Avonturenroman

In een avonturenroman speelt 'een held' de hoofdrol. Er gebeuren allerlei spannende dingen en daar gaat het om in dit boek.

Oorlogsroman

Een verhaal dat zich afspeelt in een oorlog (voornamelijk Tweede Wereldoorlog).

Historische roman

Een verhaal waarin een belangrijke gebeurtenis (of gebeurtenissen) een belangrijke rol spelen.

Science fiction

Een toekomstverhaal (vaak in de ruimte/ruimtevaart of nieuwe technieken).

Thriller

Een spannend verhaal waarin de hoofdpersoon in een levensbedreigende situatie terechtkomt. 

Reisverhaal

Een verhaal waarin een verslag wordt gegeven van een reis

(vaak non-fictie).

Psychologische roman

Een verhaal waarin de nadruk ligt op de gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon (meer dan op de gebeurtenissen).

Chronologie

• Chronologische volgorde: de gebeurtenissen in de film worden verteld in de volgorde waarin ze gebeurd zijn. 
• Niet-chronologische volgorde:  de gebeurtenissen in de film worden in een andere volgorde verteld dan waarin ze gebeurd zijn. Bijvoorbeeld met flashbacks (terug in de tijd).

Chronologie

• Op welke manier kan tijd in een verhaal zichtbaar gemaakt worden?
  
• Noemen van jaartal.
  
• Historische gebeurtenissen.
  
• Historische figuren.
  
• Beschrijven van ruimte met kenmerkende gebouwen, gebruiken of voorwerpen. 

Chronologie

• Chronologie - tijd
  
• Worden de gebeurtenissen in de volgorde verteld waarin ze zich hebben afgespeeld?
  
• Is er sprake van flashbacks (terug in de tijd)?
  
• Of flashforwards (verwijst naar iets wat nog gebeuren moet, toekomst)

Samenvatting chronologie

Als een verhaal chronologisch verloopt, worden de gebeurtenissen op volgorde verteld.

Soms is er sprake van een niet-chronologische volgorde. De gebeurtenissen staan in een andere volgorde dan waarin ze gebeurd zijn. Het kan zijn dat er al een stukje voorgeschiedenis is verteld. 

Opbouw van een boek

Naast verloop van tijd kun je een boek/verhaal bespreken door te kijken naar het begin en einde.

Begin:

- Proloog (verhaal vooraf)

- Inleidend begin (ab ovo)

- Middenin de gebeurtenissen (in medias res)

Einde:

- Open einde

- Gesloten einde

- Epiloog (verhaal achteraf)

Opdracht 

Maken opdracht 2, 5, 6, 7 en 8.

Leer de theorie voor de volgende les!