9.1 Aardolie en 9.2 Alkanen en alkenen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 9 Koolstofchemie

9.1 Aardolie 

Koolstofchemie / organische chemie

Wat moet je kennen en kunnen?

• Je kunt uitleggen wat aardolie is.
• Je kunt uitleggen dat aardolie grotendeels uit koolwaterstoffen bestaat en wat dit zijn.
• Je weet hoe je aardolie kunt scheiden door middel van gefractioneerde destillatie en kunt dit uitleggen.
• Je kunt uitleggen welke producten er van aardolie gemaakt worden.

0

Aardgas en aardolie

Olievoorraden

Saoedi arabië, canada en rusland vallen op.

1 bbl = 150 liter

Aardoliedestillatie

Andere organische stoffen

Niet alle reactieproducten zijn meteen klaar voor gebruik.

Maar kan wel gebruikt worden in andere processen.

Andere organische stoffen

Vooral bij kunststoffen wordt dit gebruikt. 

De industrie noemen we dan petrochemische industrie 

Aardolie:

• bestaat voor grootste deel uit koolwaterstoffen 
• moleculen die in ieder geval C en H atomen bevatten
  
• aardolie is een mengsel van heel veel verschillende verbindingen
  
• bij volledige verbranding hiervan ontstaat altijd CO2(g) en H2O(l)  

Gefractioneerde destillatie in olieraffinaderijen

Binas tabel 41

0

Gefractioneerde destillatie:

Fractie = mengsel van koolwaterstoffen waarvan de kookpunten niet veel verschillen.

Let op: tabel 1 blz. 199 klopt niet, kijk in Binas voor goede kooktrajecten.

Kraken van stookolie:  proces na destillatie

• Afbreken van lange moleculen in kleinere moleculen (= in stukjes knippen)
• Thermisch kraken: bij hoge druk en temperatuur.
• Katalytisch kraken: m.b.v. katalysator

Voorbeeld: C10H22 --> C2H4 + C8H18

0

Brandstoffen:

• LPG
• benzine
• kerosine
  
• dieselolie
• stookolie (na kraken worden hier nieuwe stoffen van gemaakt).

Diesel en stookolie moeten eerst ontzwaveld worden.

Waarom?

Overige producten:

nafta = grondstof voor bijv. productie kunststoffen

asfaltbitumen

smeerolie

Aardolie is ook grondstof voor aantal geneesmiddelen/medicijnen.