Grammatica - woordsoorten herhaling

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Koppelwerkwoord

Een koppelwerkwoord koppelt het onderwerp van de zin aan een zelfstandig naamwoord of een bijvoeglijk naamwoord. Het bijvoeglijk naamwoord of het zelfstandig naamwoord beschrijft dan een toestand of eigenschap van het onderwerp.

Let op!

Als je deze werkwoorden tegenkomt, heb je niet altijd te maken met een koppelwerkwoord! Ze komen namelijk ook als hulpwerkwoord en zelfstandig werkwoord voor. In het volgende voorbeeld is het werkwoord zijn geen koppelwerkwoord. Op school is geen zelfstandig naamwoord of bijvoeglijk naamwoord én het zegt niets over het onderwerp Peter en Tim. zijn betekent hier: zich bevinden.

Bijwoord

Zegt iets over:

- bijvoeglijke naamwoorden

- werkwoorden

- andere bijwoorden

- gezegde

- hele zin

Voegwoord

- Geeft het verband tussen twee zinnen aan. 

- 'Voegt' twee zinnen aan elkaar en vertelt wat ze met elkaar te maken hebben.

Nevenschikkende voegwoorden

Verbinden twee hoofdzinnen, twee zinsdelen of twee woorden. De meest voorkomende nevenschikkende voegwoorden zijn en, maar, want, of.

Onderschikkende voegwoorden

Verbinden een hoofdzin en een bijzin. De meest voorkomende onderschikkende voegwoorden zijn omdat, als, terwijl, doordat, hoewel, wanneer, alsof.

Hoofdzin / bijzin

Hoofdzin: onderwerp en persoonsvorm staan naast elkaar 

(er kan niks tussen).

Bijzin: onderwerp en persoonsvorm staan niet naast elkaar

(of er kan iets tussen).

Let op!

Hun kan nooit onderwerp in de zin zijn.

Hun hebben, hun doen en hun fietsen zijn dus fout!

Zij hebben, zij doen en zij fietsen is juist.

Die/dat

De-woorden: die

Het-woorden: dat

Na een voorzetsel wordt bij personen wie in plaats van die gebruikt.

Wat

- Na dat, datgene, alles, niets en iets

- Na de overtreffende trap

- Bij verwijzen naar een hele zin

Wederkerend voornaamwoord

Verwijst naar het onderwerp van de zin. 

Dat gebeurt in twee gevallen:

1. Als de handeling in de zin op het onderwerp zelf slaat.

2. Als er in de zin een wederkerend werkwoord staat.