Blok 1, Naar de Oost

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Thema 6, Uitvindingen

Blok 1, les 1, Naar de Oost

Leerdoel

• uitleggen waarom Europeanen op zoek gingen naar een route over zee naar Azië.
  
• uitleggen waarom een kompas belangrijk was voor de zeevaart.
  
• vier ontdekkingsreizigers noemen en vertellen wat zij ontdekten.
  
• uitleggen waarom Columbus dacht dat de snelste route naar Indië via het westen liep.
  
• vertellen wat Columbus ontdekte.
  
• vertellen welke ontdekkingen en uitvindingen het beeld van de wereld veranderden.
  
• uitleggen welke gevolgen de Spaanse veroveringen hadden voor Zuid-Amerika.
  
• uitleggen waarom geen enkele kaart van de wereld helemaal juist is.
  

Planning

Planning

Leerdoel 

Voorkennis activeren

Uitleg

Zelfstandig of in duo's werken

Wat weet je van de VOC?

Van land naar zee

Rond 1000 na Chr. ontstonden veel steden. In de steden kon je veel producten kopen!

• Producten kwamen van Azië naar Europa.
• Specerijen verhandeld via veel tussenhandelaren.
• Spullen werden alsmaar duurder.
• Er moest een betere manier zijn...

De zijderoute

Ontdekkingsreizen

• Op zoek naar nieuwe gebieden en handelsroutes. 

• Schepen bleven dicht bij de kust varen voor bevoorrading en makkelijke navigatie. 
• Navigeerde door sterren en de zon. 
• Gedetailleerde kaarten bestonden nog niet en werden tijdens het varen getekend.

• Door de ontdekking van het kompas wist men altijd waar het noorden was en konden de ontdekkingsreizen beginnen!

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.

Huiswerk:

Eerste les volgende week:

M: Uitvindingen 

Start + Blok 1 

1, 2, 4, 5

Thema 6, Uitvindingen

Blok 1, les 2, Naar de Oost

Leerdoel

• uitleggen waarom Europeanen op zoek gingen naar een route over zee naar Azië.
  
• uitleggen waarom een kompas belangrijk was voor de zeevaart.
  
• vier ontdekkingsreizigers noemen en vertellen wat zij ontdekten.
  
• uitleggen waarom Columbus dacht dat de snelste route naar Indië via het westen liep.
  
• vertellen wat Columbus ontdekte.
  
• vertellen welke ontdekkingen en uitvindingen het beeld van de wereld veranderden.
  
• uitleggen welke gevolgen de Spaanse veroveringen hadden voor Zuid-Amerika.
  
• uitleggen waarom geen enkele kaart van de wereld helemaal juist is.
  

Planning

Planning

Leerdoel 

Voorkennis activeren

Uitleg

Zelfstandig of in duo's werken

Ontdekkingsreizen naar Indië

• In de vijftiende en zestiende eeuw zijn er veel ontdekkingsreizen gemaakt. 
• Veel landen probeerden als eerste de beste zeeroutes te vinden!
• Handel in o.a. specerijen was erg waardevol. 

Reizen van Vasco da Gama

Vasco da Gama

• Portugees
• Eerste zeeroute naar Indië (1498)
• De Portugezen waren daardoor 100 jaar de baas over de zeeroute tussen Europa en Azië.

Columbus

• Spanjaard
• In opdracht van de koning naar Indië varen
• Ging de andere kant op dan zijn voorgangers
• Ontdekte Amerika, maar dacht dat hij in Indië was
• Fragment Columbus

Amerigo Vespucci

• Spanjaard
• Had wél door dat ze een nieuw werelddeel ontdekt hadden
• Schreef er brieven over naar de koning
• Werelddeel is naar hem vernoemd: Amerika

Ferdinand Magellaan

• Spanjaard
• Reisde als eerste de wereld rond
• Maakte de reis van Columbus af door via Amerika naar Azië te varen
• Bewijs dat de aarde rond is

Leg uit waarom mensen dachten dat de aarde plat was, en dat je aan bovenstaand perspectief kunt zien dat deze rond was. 

Positie aarde

• Galileo Galilei
• Ontdekte dat de aarde niet het middelpunt van het heelal is, maar de zon. 
• Hiermee verklaarde hij de stand van de zon en de maan

Kaartprojectie

• Van de aardbol een platte kaart maken is vrijwel onmogelijk, daarom kiezen kaartmakers voor een projectie.
• Projectie is een manier om de wereldbol op een plat vlak weer te geven.
• Gerardus Mercator maakte de eerste platte kaart waar de kompasrichtingen klopten. Deze kaart wordt nog steeds gebruikt.

Nieuwe wereld

• In Midden-Amerika woonden rond 1500 vele volkeren, zoals de Inca's & de Azteken
• Zij hadden een grote beschaving opgebouwd zonder contact met Europa te hebben
• De Spanjaarden en Portugezen vonden hen minderwaardig omdat ze anders waren, wel waren ze geïnteresseerd in alle grondstoffen

Amerika werd overgenomen

• Spanjaarden waren sterker door vuurwapens, paarden en de ziektes die ze meebrachten.
• Hernán Cortés veroverde Amerika in de naam van de Spaanse koning, Amerika werd een kolonie van Spanje.
• Goud en zilvermijnen aangelegd
• Katholieke geloof onder dwang verspreid
• Er kwamen ook nieuwe producten naar Europa zoals aardappelen, mais en paprika's. 

En nu?

De tijd van ontdekkingsreizen is voorbij. Maar hebben we alles al ontdekt?

In 20126 is een hele stad ontdekt niet ver van het al bekende tempelcomplex Angkor Wat in Cambodja

Introductie van de nieuwe deeltaak. Ontdekkingsreizen in de moderne tijd.

Vragen die hierbij gesteld kunnen worden

Waarom willen we nieuwe gebieden ontdekken?

Wat is het volgende doel van de mens?

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je deze
les nog niet zo goed hebt begrepen.

Huiswerk:

Eerste les volgende week:

M: Uitvindingen Blok 1 

1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 14, 15, 16, 17, 19, 20